Gdy lekarz podczas wizyty stwierdzi naszą niezdolność do pracy, wystawia zwolnienie chorobowe z określonym kodem. Następnie dokument jest automatycznie przesyłany do pracodawcy lub ZUS-u. Co oznaczają kody na zwolnieniach? Co pracodawca wie o naszej chorobie?

ZUS ZLA, czyli zwolnienie lekarskie z powodu tymczasowej niezdolności do pracy, z jednej strony usprawiedliwia nieobecność pracownika, z drugiej uprawnia go do otrzymania wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego. Informacje zamieszczone nazwolnieniu lekarskim to:

  • dane płatnika składek (przeważnie zakładu pracy)
  • dane ubezpieczonego (czyli pacjenta, pracownika)
  • czas, na który wystawiane jest zwolnienie
  • zalecenia lekarza (np. czy pacjent może wychodzić z domu, czy jednak choroba na to nie pozwala – to istotne również z perspektywy ewentualnej kontroli ZUS)
  • zwolnienie lekarskie dotyczy choroby pacjenta czy członka jego rodziny

Na zwolnieniu lekarskim nie ma konkretnych informacji o chorobie pracownika, jednak jest miejsce na wpisanie kodu literowego. W ten sposób lekarz określa okoliczności, które mają wpływ na otrzymanie przez chorego wynagrodzenia lub zasiłku oraz na jego wysokość.

Kody na zwolnieniach lekarskich. Co oznaczają?

  • Kod A – niezdolność do pracy powstała po przerwie nieprzekraczającej 60 dni, spowodowana tą samą chorobą, która była przyczyn niezdolności do pracy przed przerwą
  • Kod B – niezdolność do pracy w czasie ciąży
  • Kod C – niezdolność do pracy spowodowana nadużyciem alkoholu
  • Kod D – niezdolność do pracy spowodowana gruźlicą
  • Kod E – niezdolność do pracy spowodowana chorobą zakaźną, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub inną chorobą, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby

Kody na zwolnieniach lekarskich a konsekwencje

Kod A oznacza niezdolność do pracy powstałą po przerwie, która nie przekroczyła 60 dni i jest spowodowana tą samą chorobą, która była przyczyną niezdolności do pracy przed przerwą. To istotne ze względu na bezpośredni wpływ na prawidłowe ustalenie okresu zasiłkowego.

Kod B oznacza niezdolność do pracy przypadającą w czasie ciąży i wiąże się przede wszystkim z wynagrodzeniem, a później zasiłkiem chorobowym wypłacanym w wysokości 100 proc. podstawy tych świadczeń.

Kod C oznacza niezdolność do pracy spowodowaną nadużyciem alkoholu. W tej sytuacji pracownik nie ma prawa do wynagrodzenia ani zasiłku przez pierwsze 5 dni od daty rozpoczęcia zwolnienia.

Kod D oznacza niezdolność do pracy spowodowaną gruźlicą. Kod D, tak samo jak A, jest potrzebny do ustalenia prawidłowego okresu zasiłku. Okres zasiłkowy dla osób chorujących na gruźlicę wynosi 270 dni.

Kod E oznacza niezdolność do pracy spowodowaną chorobą zakaźną, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub inną chorobą (…) – ten kod jest szczególnie ważny w celu ustalenia prawa do zasiłku po ustaniu okresu ubezpieczenia. Stosujemy go w przypadku, jeżeli niezdolność do pracy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby (art. 7 pkt 2 ustawy zasiłkowej).

Warto pamiętać, żeokres zasiłkowy wynosi 182 dni, a w przypadku niezdolności do pracy występującej w trakcie ciąży lub spowodowanej gruźlicą 270 dni.

Od 1 stycznia 2022 r. zasiłek chorobowy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego przysługuje maksymalnie przez 91 dni. Okres pobierania zasiłku do 91 dni nie będzie dotyczył niezdolności do pracy:

powstałej wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Pracownik może złożyć wniosek o niewpisanie kodu

W przypadku zwolnienia z powodu niezdolności do pracy w czasie ciąży oraz niezdolności do pracy spowodowanej gruźlicą, które są oznaczone odpowiednio literami B i D,na pisemny wniosek pacjenta medyk może nie wpisywać na zwolnieniu określonego kodu. Jednak w pozostałych przypadkach o kwalifikacji zwolnienia decyduje lekarz.

Brak kodu może być niekorzystny finansowo

Lekarz może pozostawić puste pole z kodem, jednak warto wiedzieć, że w przypadku kobiet w ciąży i chorych na gruźlicę, będzie to dla nich rozwiązanie niekorzystne finansowo. Ubezpieczonej kobiecie, która jest w ciąży, przysługuje jedynie 80 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Dopiero kiedy dostarczy odpowiednie zaświadczenie wskazujące na ciążę lub dopiero po porodzie nastąpi wyrównanie podstawy wymiaru zasiłku do 100 proc.

Z kolei pacjent chory na gruźlicę w przypadku braku podania kodu otrzyma zasiłek chorobowy tylko na okres 182 dni, a nie na 270 dni (do którego prawo mają osoby chorujące na gruźlicę).

Źródło: Poradnik przedsiębiorcy