Subskrybuj nas na Youtube
Z roku na rok rośnie liczba zwolnień chorobowych z kodem C. Co to oznacza? Z artykułu dowiesz się również, w jakiej sytuacji na nasz wniosek pracodawca może nie otrzymać informacji, z jakiego powodu jesteśmy na zwolnieniu chorobowym.
Kod C na zwolnieniu lekarskim oznacza niezdolność do pracy spowodowaną nadużyciem alkoholu. Z roku na rok wystawianych jest coraz więcej tego rodzaju zwolnień.
Z kodem C brak prawa do zasiłku i wynagrodzenia
Ubezpieczonemu, któremu zostało wystawione zwolnienie lekarskie z kodem C, nie przysługuje prawo do wynagrodzenia ani zasiłku chorobowego przez pierwsze 5 dni od daty rozpoczęcia zwolnienia.
ZUS: Coraz więcej tego rodzaju zwolnień
Według informacji zawartych w raporcie ZUS "Absencja chorobowa 2023" w 2023 r. z kodem C wydano 6,6 tys. zaświadczeń lekarskich. W tym najwięcej, czyli 2,4 tys., na okres od 1 do 5 dni. W 2023 r. liczba takich krótkoterminowych zwolnień „C” w porównaniu z 2022 r. wzrosła aż o 12 proc.
Jak podaje ZUS, rośnie również ogólna liczba zwolnień „C”. W 2023 r. było ich o 7,6 proc. więcej niż w 2022 r. Najczęściej dostawali je mężczyźni (3/4 wszystkich zaświadczeń).
Najwięcej osób, które otrzymały tego rodzaju zwolnienia, mieściło się w przedziale wiekowym 30-49 lat (61,8 proc. wszystkich zaświadczeń).
Najczęstsze przyczyny zwolnień z kodem C
Zgodnie z informacjami podanymi przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych typowe choroby związane z nadużywaniem alkoholu są następujące:
- zaburzenia psychiczne
- marskość wątroby
- choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy
- problemy z układem krążenia, np. powiększenie serca, niewydolność serca (stłuszczenie mięśnia sercowego)
- problemy z układem oddechowym, np. zapalenie płuc spowodowane obniżoną odpornością na zakażenia wirusowe
Wśród mężczyzn na 5 tys. wystawionych zaświadczeń 70,5 proc. stanowiły zaświadczenia z tytułu "zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych użyciem alkoholu (F10)" (w 2022 r. było to 69,7 proc.), 4,2 proc. z tytułu "efektu toksycznego alkoholu (T51)" (w 2022 r. było to 4,6 proc.), natomiast 1,7 proc. "zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych naprzemiennym przyjmowaniem środków wymienionych w F10-F18 i innych środków psychoaktywnych (F19)". 1,6 proc. zwolnień lekarskich dotyczyło "Otwartej rany głowy (S01)", a kolejne 1,4 proc. - "alkoholowej choroby wątroby (K70).
34,9 tys. – to suma dni, na które wystawiono zaświadczenia związane z wymienionymi chorobami
W przypadku kobiet na 1,6 tys. zaświadczeń wystawionych z kodem C 33,5 proc. stanowiły zaświadczenia z tytułu "zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania spowodowanych użyciem alkoholu (F10)" (w 2022 r. było to 33,8 proc.), 18,8 proc. z tytułu "opieki położniczej z powodu stanów związanych głównie z ciążą (O26)" (w 2022 r. było to 17 proc.), 3,8 proc. "ostrego zakażenia górnych dróg oddechowych o umiejscowieniu mnogim lub nieokreślonym (J06)", 3,6 proc. "ostrego zapalenia nosa i gardła (J00)", 2,6 proc. "efektu toksycznego alkoholu (T51)".
Liczba dni absencji chorobowej dla tych jednostek chorobowych wyniosła łącznie 12,3 tys. dni.
Kody na zwolnieniu chorobowym. Co oznaczają?
Lekarz po zbadaniu pacjenta i stwierdzeniu czasowej niezdolności do pracy wystawia elektroniczne zwolnienie lekarskie, które trafia automatycznie do pracodawcy lub ZUS-u. Na dokumencie znajdują się kody, które określają powód niezdolności do pracy. Co dokładnie oznaczają?
Kody na elektronicznym zwolnieniu lekarskim (e-ZLA):
- Kod A – niezdolność do pracy powstała po przerwie nieprzekraczającej 60 dni, spowodowana tą samą chorobą, która była przyczyn niezdolności do pracy przed przerwą
- Kod B – niezdolność do pracy w czasie ciąży
- Kod C – niezdolność do pracy spowodowana nadużyciem alkoholu
- Kod D – niezdolność do pracy spowodowana gruźlicą
- Kod E – niezdolność do pracy spowodowana chorobą zakaźną, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub inną chorobą, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby
Co istotne, pracownik może złożyć pisemny wniosek o niewpisywanie na zwolnieniu kodu B lub D, lecz w pozostałych przypadkach o kwalifikacji zwolnienia decyduje lekarz.
Kody na zwolnieniach lekarskich a konsekwencje
Kod A oznacza niezdolność do pracy powstałą po przerwie, która nie przekroczyła 60 dni i jest spowodowana tą samą chorobą, która była przyczyną niezdolności do pracy przed przerwą. To istotne ze względu na bezpośredni wpływ na prawidłowe ustalenie okresu zasiłkowego.
Kod B oznacza niezdolność do pracy przypadającą w czasie ciąży i wiąże się przede wszystkim z wynagrodzeniem, a później zasiłkiem chorobowym wypłacanym w wysokości 100 proc. podstawy tych świadczeń.
Kod C oznacza niezdolność do pracy spowodowaną nadużyciem alkoholu. W tej sytuacji pracownik nie ma prawa do wynagrodzenia ani zasiłku przez pierwsze 5 dni od daty rozpoczęcia zwolnienia.
Kod D oznacza niezdolność do pracy spowodowaną gruźlicą. Kod D, tak samo jak A, jest potrzebny do ustalenia prawidłowego okresu zasiłku. Okres zasiłkowy dla osób chorujących na gruźlicę wynosi 270 dni.
Kod E oznacza niezdolność do pracy spowodowaną chorobą zakaźną, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub inną chorobą (…) – ten kod jest szczególnie ważny w celu ustalenia prawa do zasiłku po ustaniu okresu ubezpieczenia. Stosujemy go w przypadku, jeżeli niezdolność do pracy po ustaniu ubezpieczenia chorobowego trwała bez przerwy co najmniej 30 dni i powstała nie później niż w ciągu 3 miesięcy od ustania tytułu ubezpieczenia chorobowego – w razie choroby zakaźnej, której okres wylęgania jest dłuższy niż 14 dni, lub innej choroby, której objawy chorobowe ujawniają się po okresie dłuższym niż 14 dni od początku choroby (art. 7 pkt 2 ustawy zasiłkowej).
Źródło: ZUS