Transport ręczny - BHP
Ile kg maksymalnie może podnosić w pracy kobieta, a ile mężczyzna? Normy dopuszczalnych „ręcznych prac transportowych” określa Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym.
Przez ręczne prace transportowe rozumie się każdy rodzaj transportowania lub podtrzymywania przedmiotów, ładunków lub materiałów przez jednego lub więcej pracowników, w tym przemieszczanie ich poprzez: unoszenie, podnoszenie, układanie, pchanie, ciągnięcie, przenoszenie, przesuwanie, przetaczanie lub przewożenie.
Transport ręczny a obowiązki pracodawcy
Zasadą jest, że pracodawca powinien stosować wszelkie możliwe rozwiązania techniczne w taki sposób, aby wyeliminować ręczne prace transportowe. Jeśli jest to niemożliwe, należy dążyć do zmniejszenia uciążliwości i zagrożeń związanych z wykonywaniem tych czynności. W tym celu pracodawca musi odpowiednio organizować pracę i wyposażać pracowników w niezbędny sprzęt pomocniczy oraz środki ochrony indywidualnej. Pracodawca szkoli pracowników z zasad bhp w szczególności w zakresie prawidłowych sposobów wykonywania ręcznych prac transportowych. Zapewnia również pracownikom informacje dotyczące przemieszczanego przedmiotu (w szczególności: jego masy i położenia jego środka ciężkości, zwłaszcza w przypadku, gdy masa jest nierównomiernie rozłożona). Ponadto informuje pracowników o wszystkich aspektach bezpieczeństwa i higieny pracy oraz wymaganiach ergonomii, w tym o wynikach oceny ryzyka zawodowego oraz o środkach bezpieczeństwa zapobiegających urazom, a zwłaszcza urazom kręgosłupa.
Ważne
Jeżeli dojdzie do stwierdzenia, że sposób wykonywania pracy jest nieprawidłowy i stwarza zagrożenia, pracodawca jest obowiązany zapewnić wstrzymanie tych prac do czasu zastosowania odpowiednich działań eliminujących te zagrożenia.
Ile kg może dźwigać kobieta?
Kobieta w ramach pracy może podnosić i przenosić maksymalnie 12 kg przy pracy stałej i 20 kg przy pracy dorywczej. Natomiast masa przedmiotów podnoszonych przez jedną pracownicę na wysokość powyżej obręczy barkowej nie może przekraczać 8 kg przy pracy stałej oraz 14 kg przy pracy dorywczej. Gdy przedmioty przenoszone są przez jedną pracownicę na odległość przekraczającą 25 metrów, ich masa nie może przekraczać 12 kg.
Przy przenoszeniu przez pracownicę pod górę po nierównej powierzchni, pochylniach lub schodach, których maksymalny kąt nachylenia nie przekracza 30°, a wysokość przekracza 4 metry, niezależnie od odległości, na jaką przedmioty są przenoszone, masa tych przedmiotów nie może przekraczać 12 kg. W takiej samej sytuacji różniącej się jednak przekraczaniem 30° kąta nachylenia maksymalna waga przedmiotu dla kobiet równa się 8 kg przy pracy stałej oraz 12 kg przy pracy dorywczej.
W sytuacji podnoszenia materiałów ciekłych przez kobiety – gorących, żrących albo o właściwościach szkodliwych dla zdrowia maksymalna masa wynosi 10 kg razem z naczyniem i uchwytem.
Polecamy: BHP w firmie. Obowiązki pracodawców (PDF)
Ile kg może dźwigać mężczyzna?
Mężczyzna wykonujący pracę może maksymalnie podnosić i przenosić 30 kg przy pracy stałej i 50 kg przy pracy dorywczej. Masa przedmiotów podnoszonych przez jednego pracownika na wysokość powyżej obręczy barkowej nie może przekraczać 21 kg przy pracy stałej oraz 35 kg przy pracy dorywczej. Gdy przedmioty przenoszone są przez jednego pracownika na odległość przekraczającą 25 metrów, ich masa nie może przekraczać 30 kg.
Przy przenoszeniu przez pracownika pod górę po nierównej powierzchni, pochylniach lub schodach, których maksymalny kąt nachylenia nie przekracza 30°, a wysokość przekracza 4 metry, niezależnie od odległości, na jaką przedmioty są przenoszone, masa tych przedmiotów nie może przekraczać 30 kg. W takiej samej sytuacji różniącej się jednak przekraczaniem 30° kąta nachylenia maksymalna waga przedmiotu dla mężczyzny równa się 20 kg przy pracy stałej oraz 30 kg przy pracy dorywczej.
W przypadku materiałów ciekłych, gorących, żrących albo o właściwościach szkodliwych dla zdrowia mężczyzna może podnosić maksymalnie 25 kg wraz z naczyniem i uchwytem.
Zespołowe podnoszenie przedmiotów w pracy – przepisy bhp
Rozporządzenie określa również normy zespołowego podnoszenia przedmiotów w czasie pracy. Dotyczy to przedmiotów, których długość przekracza 4 m oraz masa przekracza 30 kg dla mężczyzn i 20 kg dla kobiet. Tego typu rzeczy powinny być przenoszone zespołowo czyli w kilka osób. Warunkiem jest, aby na jednego pracownika przypadała masa nieprzekraczająca:
- przy pracy stałej – 25 kg dla mężczyzn i 10 kg dla kobiet;
- przy pracy dorywczej – 42 kg dla mężczyzn i 17 kg dla kobiet.
Co więcej, zakazuje się zespołowego ręcznego przemieszczania przedmiotów na odległość przekraczającą 25 m lub o masie przekraczającej 500 kg dla mężczyzn i 200 kg dla kobiet.
Podstawa prawna
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 14 marca 2000 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy przy ręcznych pracach transportowych oraz innych pracach związanych z wysiłkiem fizycznym (Dziennik Ustaw z 2018, poz. 1139)