Na podstawie art. 15gg specustawy o COVID-19 pracodawcy mogą się ubiegać o dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników bez konieczności wprowadzania przestoju ekonomicznego lub obniżania wymiaru czasu pracy. Przepis ten wszedł w życie 24 czerwca. Problem w tym, że przewiduje dofinansowanie do wynagrodzeń za okresy miesięczne. W wojewódzkich urzędach pracy jest więc problem z przyjmowaniem wniosków. Wynika on m.in. stąd, że – inaczej niż w przypadku dofinansowania z art. 15g (do wynagrodzeń pracowników objętych przestojem ekonomicznym lub obniżką etatu) – składając wniosek, przedsiębiorca nie ma możliwości wyboru daty, od kiedy wynagrodzenie będzie dofinansowane. Ten składany w czerwcu automatycznie dotyczy całego tego miesiąca.
– Wnioski można było składać już w czerwcu. Wówczas z automatu, bez możliwości zmiany, zaznaczony był czerwiec jako miesiąc, za który wnioskowało się o wsparcie – zauważa Paweł Sych, radca prawny, starszy prawnik w kancelarii PCS Paruch Chruściel Schiffter| Littler Global.
To zaś budzi wątpliwości urzędników, którzy różnie podchodzą do takich wniosków. – Niektóre urzędy pracy uznawały więc, że pracodawcy nie mają możliwości złożenia wniosku za czerwiec. Inne ich nie kwestionowały – wskazuje Paweł Sych.

Problem przed wakacjami

Wątpliwości co do zasad postępowania mają np. urzędy: w Zielonej Górze, Opolu, Krakowie, Toruniu, Lublinie czy Łodzi. Wystąpiły w związku z tym wspólnie o interpretację do Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. – Jak postępować z wnioskami złożonymi w czerwcu, nie wiemy. Oczekujemy na interpretację MRPiPS w tej kwestii. Odpowiedź będzie możliwa po uzyskaniu oficjalnej interpretacji – wyjaśnia Urszula Cel, zastępca kierownika wydziału obsługi FGŚP WUP w Łodzi.
Zdaniem Pawła Wyrębka, adwokata w kancelarii SSW Pragmatic Solutions, pojawiające się wątpliwości na poziomie poszczególnych urzędów co do tego, jak powinno się interpretować przepisy tarczy antykryzysowej, oznaczają, że oficjalne wytyczne ze strony ministerstwa są w takim przypadku konieczne. – Pomimo rozproszonej struktury WUP-ów nie można bowiem dopuścić do tego, by przedsiębiorcy znajdujący się w takiej samej sytuacji byli potraktowani różnie tylko z tego powodu, że w różnych urzędach odmiennie wykładano ten sam przepis ustawy – zauważa.

Kolejna odsłona

Szybko jednak okazało się, że na tym problem przedsiębiorców się nie kończy. Artykuł 15g obowiązuje bowiem przez 180 dni od dnia wejścia w życie specustawy o COVID-19. Okres ten upływa 27 września 2020 r.
– Jeżeli są interpretacje, wedle których obowiązywanie przepisów tarczy jedynie przez część miesiąca uniemożliwia przyznanie dofinansowania za taki niepełny miesiąc obowiązywania ustawy, to podobnych problemów można spodziewać się także w odniesieniu do wniosków o dofinansowanie z art. 15g składanych za wrzesień. Uważam jednak, że w tym przypadku taka interpretacja będzie nieuzasadniona – stwierdza Paweł Wyrębek. I zaznacza, że odmowa przyznania świadczeń na ochronę miejsc pracy w wielu przypadkach może oznaczać poważne problemy finansowe dla pracodawców, którzy albo zostaną zmuszeni do ograniczenia zatrudnienia, albo nawet do zakończenia działalności.
Agata Kałwińska, prawnik w kancelarii MDDP Olkiewicz i Wspólnicy, przypomina przy okazji o wyjaśnieniach MRPiPS, zgodnie z którymi 27 września 2020 r. jest ostatnim możliwym dniem składania wniosku.
– Wytyczne przekazane z MRPiPS do WUP są następujące: przedsiębiorca składający wniosek z art. 15g we wrześniu 2020 r. dostanie dofinansowanie maksymalnie na pierwsze 27 dni tego miesiąca. W przypadku zaś art. 15gg, wprowadzonego tarczą 4.0, nie ma przepisu, który określa termin jego obowiązywania. WUP czekają na wytyczne, jak długo będzie obowiązywać art. 15gg – wyjaśnia. To zaś oznacza, że nie wiadomo do kiedy dofinansowanie będzie wypłacane. – WUP-y zalecają więc, aby nie zwlekać ze składaniem wniosków – dodaje Agata Kałwińska.
Paweł Sych uważa, że na obecną chwilę dofinansowanie na podstawie art. 15gg przysługiwałoby na cały wrzesień, np. w sytuacji złożenia wniosku w lipcu na trzy miesiące. Natomiast problemy mogą być z rozliczeniem dofinansowania za wrzesień uzyskanego na podstawie art. 15g. – W zależności od tego, jaką interpretację przyjmą urzędy, może się okazać, że dofinansowanie trzeba będzie rozliczyć proporcjonalnie, a więc z pomniejszeniem za część września po utracie mocy obowiązywania art. 15g. W mojej ocenie nie byłoby to jednak prawidłowe podejście. Dofinansowanie powinno obejmować cały miesiąc, jeżeli tak wynika z umowy zawartej z dyrektorem WUP oraz z porozumienia, które ustala obniżony wymiar lub przestój ekonomiczny na cały wrzesień – stwierdza. Jego zdaniem przyjęcie odmiennej koncepcji rodzi szereg innych problemów. – Skoro bowiem art. 15g przestaje obowiązywać, to należałoby uznać, że WUP nie będą miały również podstawy do przeprowadzenia kontroli wykorzystania środków. Dlatego też uważam, że podstawą zarówno do dofinansowania, jak i kontroli będzie zawarta z WUP umowa, która będzie wiązać pomimo utraty mocy obowiązującej przepisów – mówi Paweł Sych.
Podobnie jak Paweł Sych przekonani o tym, że we wrześniu nie będzie problemu z dofinansowaniami z art. 15gg specustawy są również niektórzy urzędnicy. – Jeśli ktoś złoży wniosek nawet na dzień przed końcem obowiązywania przepisów, to zgodnie z art. 15gg pkt 6 dofinansowanie powinno mu się należeć przez trzy miesiące – uważa Magdalena Kmieć-Czekała z zespołu ds. promocji i informacji w wydziale zarządzania EFS WUP w Katowicach.
– Przedsiębiorca, który złoży wniosek np. 15 września, ma prawo otrzymać trzymiesięczną pomoc obejmującą okres od 1 września do 30 listopada – wtóruje jej Stefan Augustyn, rzecznik prasowy Dolnośląskiego WUP.
Paweł Wyrębek twierdzi, że zarówno w przypadku czerwca, jak i września dofinansowanie powinno obejmować pełne miesiące kalendarzowe, jeżeli taka jest treść wniosku beneficjenta. – W mojej ocenie żaden przepis ustawy nie daje podstawy do twierdzenia, że świadczenia na rzecz ochrony miejsc pracy przysługują jedynie za kilka czy kilkanaście dni czerwca i września – podsumowuje prawnik.
Na szczęście dla pracodawców stanowisko resortu pracy – udostępnione na prośbę DGP – jest zbieżne z opiniami ekspertów.
Stanowisko MRPiPS z 17 lipca 2020 r. w sprawie przyznawania dotacji za czerwiec i wrzesień 2020 r. wydane dla DGP
Przepisy art. 15gg ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, zwanej dalej w skrócie ustawą COVID-19, zostały wprowadzone art. 77 pkt. 16 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19. Zgodnie z treścią przepisu art. 15gg ust. 6 ustawy COVID-19: „Świadczenia, o których mowa w ust. 1, oraz środki, o których mowa w ust. 2, przysługują przez łączny okres 3 miesięcy, przypadających od miesiąca złożenia wniosku, o którym mowa w ust. 1” oraz celem ustawy COVID-19, którym jest m.in. efektywne przeciwdziałanie negatywnym skutkom gospodarczym pandemii choroby zakaźnej, wywołanej wirusem SARS-CoV-2, w tym skuteczne zabezpieczenie miejsc pracy i dochodów pracowników podmiotów dotkniętych trudną sytuacją powstałą w wyniku rozprzestrzeniania się epidemii ww. choroby, w przypadku pozytywnego rozpatrzenia przez wojewódzki urząd pracy wniosku, złożonego na podstawie art. 15gg ustawy COVID-19 w czerwcu br., dofinansowanie przysługuje od początku miesiąca czerwca br., pod warunkiem, że pracownik nie był na przestoju bądź obniżonym wymiarze czasu pracy. Wnioski o przyznanie świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy ze środków Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na podstawie art. 15g powyższej ustawy można składać do dnia 27 września 2020 r. Wynika to z art. 36 ust. 4 ustawy COVID-19, zgodnie z którym przepisy 15g tracą moc po upływie 180 dni od dnia wejścia w życie ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
W przypadku złożenia wniosku do 27 września 2020 r. dofinansowanie będzie przysługiwać za cały miesiąc wrzesień, a także październik i listopad 2020 r., ponieważ zgodnie z art. 15g ust. 16 świadczenia przysługują przez łączny okres trzech miesięcy, przypadających od miesiąca złożenia wniosku.
Podstawa prawna
•art. 77 pkt 13 i 16 ustawy z 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych na zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1086; zwana tarczą 4.0),
•art. 15g i 15gg ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374, ost.zm. Dz.U. poz. 1086; zwana spec ustawą o COVID-19).