Przeprowadzone przez szpital dwa postępowania konkursowe na stanowisko naczelnej pielęgniarki wyłoniły tę samą kandydatkę. Nie zostały one unieważnione, a komisje konkursowe nie zakwestionowały z przyczyn formalnych prawidłowości zgłoszenia jej kandydatury. Pielęgniarka, która wygrała konkurs, miała wykształcenie średnie, upoważniające do wykonywania zawodu. Ukończyła także wyższe studia magisterskie na kierunku edukacja zdrowotna i promocja zdrowia oraz studia podyplomowe z zakresu organizacji i zarządzania w ochronie zdrowia oraz z zakresu ubezpieczeń zdrowotnych. Miała też ponadpięcioletni staż pracy w zawodzie pielęgniarki. Szpital jednak odmówił zawarcia z nią umowy o pracę, dlatego pielęgniarka wniosła do sądu o zasądzenie od szpitala 172 tys. zł odszkodowania za naruszenie zasady równego traktowania w zatrudnieniu.
W ocenie sądu wykształcenie i doświadczenie zawodowe kandydatki odpowiadały wymaganiom przewidzianym w taryfikatorze kwalifikacyjnym dla zatrudnienia jej na stanowisku naczelnej pielęgniarki. Mając na uwadze art. 44a ust. 5 ustawy z 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej (t.j. Dz.U. z 2007 r. nr 14, poz. 89 z późn. zm.), sąd potwierdził, że wobec odmowy zawarcia z nią umowy o pracę przez szpital przysługuje jej roszczenie o nawiązanie terminowego (sześcioletniego) stosunku pracy na stanowisku naczelnej pielęgniarki. Sąd wyliczył, że różnica między miesięcznym wynagrodzeniem, które otrzymywałyby od szpitala, gdyby wykonywała przez sześć lat obowiązki naczelnej pielęgniarki, a wynagrodzeniem, które otrzymuje u obecnego pracodawcy, wynosi 115 tys. zł. Taka wysokość odszkodowania została zasądzona od szpitala na jej rzecz.
Od tego wyroku szpital odwołał się. Sąd II instancji podzielił on stanowisko sądu I instancji w kwestii dotyczącej obowiązku zawarcia przez szpital umowy o pracę na stanowisku naczelnej pielęgniarki ze zwyciężczynią konkursu. Sąd wskazał też, że chociaż art. 44a ust. 5 ustawy o ZOZ zobowiązuje jego kierownika do zawarcia umowy o pracę z kandydatem wyłonionym w drodze ważnego konkursu, samo wyłonienie kandydata nie zastępuje oświadczenia woli pracodawcy, skoro wybór dokonany przez komisję konkursową nie jest wyborem w rozumieniu art. 73 kodeksu pracy. Z tego względu szpital, odmawiając nawiązania z pielęgniarką umowy o pracę, ewidentnie naruszył prawo. Sąd II instancji oddalił apelację szpitala, który wniósł skargę kasacyjną do Sądu Najwyższego.
SN ten uznał, że źródłem zobowiązania do złożenia oświadczenia woli o nawiązaniu stosunku pracy z osobą, która wygrała konkurs na stanowisko naczelnej pielęgniarki, jest art. 44a ust. 5 ustawy o ZOZ. Przepis ten stanowi dla osoby uprawnionej (wybranej w drodze konkursu) podstawę żądania nakazania zakładowi opieki zdrowotnej złożenia oświadczenia woli o nawiązaniu stosunku pracy.
Zdaniem SN z mocy tego przepisu powstaje więc między stronami stosunek zobowiązaniowy, z którego po stronie dłużnika wynika obowiązek złożenia oświadczenia woli, a po stronie wierzyciela uprawnienie do żądania jego złożenia. Odmowa złożenia przez dłużnika oświadczenia woli oznacza niewykonanie tego zobowiązania i może uzasadniać odpowiedzialność odszkodowawczą.
Sygn. akt II PK 1/08