Takie rozwiązanie znajdzie się w projekcie nowelizacji ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 913 ze zm.), który został umieszczony w wykazie prac legislacyjnych rządu. Zawarte w nim zmiany obejmą wyłącznie warsztaty terapii zajęciowej (WTZ), których podstawowym zadaniem jest wsparcie osób niepełnosprawnych w uzyskaniu lub przywróceniu umiejętności niezbędnych do podjęcia zatrudnienia.

Będzie określony czas pobytu osoby niepełnosprawnej w warsztacie

Przygotowywany przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej (MRPiPS) projekt ma m.in. określić czas działania warsztatu. Będzie to minimum pięć dni w tygodniu przez osiem godzin dziennie, przy czym co najmniej sześć godzin dziennie i 30 godzin tygodniowo ma być poświęcone na prowadzenie zajęć z uczestnikami, a pozostały czas na takie czynności, jak przygotowanie do zajęć, wypełnianie dokumentacji czy transport osób niepełnosprawnych na zajęcia.

Kolejną zmianą będzie rezygnacja z obowiązku przeprowadzania oceny indywidualnych efektów rehabilitacji osoby niepełnosprawnej co pół roku. Ma ona być dokonywana raz w roku, zaś ocena kompleksowa nie rzadziej niż co trzy lata. Co więcej, trzykrotne przeprowadzenie tej drugiej ma kończyć uczestnictwo osoby z dysfunkcją zdrowotną w zajęciach w warsztacie. Jednocześnie w projekcie ustawy przewidziane będą regulacje, zgodnie z którymi oceny kompleksowe przeprowadzone przed jej wejściem w życie nie będą uwzględniane do obliczania czasu pobytu w WTZ.

Osoba niepełnosprawna będzie mogła wrócić do warsztatu

Nowelizacja przepisów ustawy ma wprowadzić też możliwość odbywania przez uczestnika warsztatu odpłatnych praktyk zawodowych u pracodawcy, w tym spółdzielni socjalnej lub przedsiębiorstwie społecznym (teraz może brać w nich udział bezpłatnie). Będą one mogły wynosić do połowy etatu czasu pracy osoby niepełnosprawnej przez okres trzech miesięcy, z możliwością przedłużenia do 12 miesięcy. Ponadto, w przypadku gdy osoba zakończy uczestnictwo w warsztacie z powodu podjęcia pracy, a potem okaże się, że zatrudnienie nie powiodło się, będzie mogła wrócić do WTZ – pod warunkiem że rezygnacja z aktywności zawodowej nastąpi w okresie czterech miesięcy po opuszczeniu placówki. Na czas jej nieobecności warsztat będzie mógł przyjąć kolejną osobę, która została zakwalifikowana do uczestnictwa w zajęciach, a jeśli miejsce to pozostanie wolne, to obniżona zostanie wysokość dofinansowania wypłacanego przez Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.

Dodatkowo projekt ma uregulować kwestie związane z przyjmowaniem uczestników do WTZ. Będzie się to odbywać na podstawie opinii rady programowej warsztatu oraz w uzgodnieniu z powiatowym centrum pomocy rodzinie (PCPR), a jeśli osoba niepełnosprawna będzie pochodzić z innego powiatu, to WTZ będzie się musiał porozumieć również z PCPR z tego samorządu, którego mieszkaniec wnioskuje o uczestnictwo w zajęciach.

Etap legislacyjny Projekt ustawy wpisany do wykazu prac legislacyjnych rządu