Decyzja resortu finansów o nieprzedłużeniu obowiązującej do końca marca zerowej stawki VAT na żywność (wprowadzono ją w 2022 r., w okresie gwałtownego przyśpieszenia wzrostu cen produktów rolnych i inflacji; była już przedłużana) wywołała falę komentarzy.

VAT niezbyt dotkliwy

Wzrost stawki do 5 proc., gdyby został przełożony przez sprzedawców na ceny jeden do jednego, spowoduje przyśpieszenie inflacji nawet o 1 pkt proc. Część ekonomistów zwraca uwagę, że przy taniejącej żywności i wojnie sieci handlowych ten efekt może nie być tak silny. Z danych Eurostatu wynika zaś, że dochody gospodarstw domowych w Polsce są najmniej obciążone VAT (chodzi nie tylko o podatek od żywności) w całej UE. Na drugim biegunie są Węgrzy. ©Ⓟ

ikona lupy />
VAT płacony przez gospodarstwa domowe jako procent ich dochodu brutto / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

Złoty najmocniejszy od ponad dekady

Kurs euro w ostatnich dniach spadł poniżej 4,3 zł. Nasza waluta jest w stosunku do europejskiej najsilniejsza od czterech lat. Ale jak wygląda jej siła w szerszej perspektywie? Obliczany przez Bank Rozliczeń Międzynarodowych efektywny kurs nominalny był na początku marca najsilniejszy od 2011 r. Krajowej walucie sprzyjają wysokie stopy procentowe (zachęcają do lokowania w aktywa denominowane w złotych), perspektywa ożywienia gospodarczego, a przede wszystkim oczekiwanie na duży napływ pieniędzy z Unii Europejskiej, które będą musiały zostać wymienione na złote (choć może się to stać poza rynkiem walutowym – w banku centralnym). ©Ⓟ

ikona lupy />
Nominalny efektywny kurs złotego / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe

Jakie wydatki na obronność

Prezydent Andrzej Duda przed wizytą w USA zaproponował, by kraje NATO zwiększyły minimalny pułap wydatków na wojsko z 2 proc. do 3 proc. PKB. Polska według statystyk prezentowanych przez sam Sojusz Północnoatlantycki jest obecnie liderem pod względem proporcji wydatków wojskowych do PKB. Ale nie wszystko idzie wprost na obronność. Reguły NATO zezwalają, by wliczać do nich np. ponoszone bezpośrednio z budżetu wydatki na emerytury wojskowe. Unijne statystyki wydatków rządowych rzucają nieco inne światło na środki przeznaczane na obronność – Polska nie wypada w nich już tak dobrze (na wykresie prezentujemy kraje z największymi wydatkami liczonymi jako odsetek PKB). ©Ⓟ

ikona lupy />
Kraje UE z największymi wydatkami na obronność / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe