Artykuł 36 ust. 4 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (dalej: u.p.z.p.) wskazuje, że jeżeli w związku z uchwaleniem planu miejscowego albo jego zmianą wartość nieruchomości wzrosła, a właściciel lub użytkownik wieczysty zbywa tę nieruchomość, to wójt, burmistrz albo prezydent miasta pobiera jednorazową opłatę ustaloną w tym planie, określoną w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości. Opłata ta jest dochodem własnym gminy, a jej wysokość nie może być wyższa niż 30 proc. wzrostu wartości nieruchomości. Ustala się ją z tytułu wzrostu wartości nieruchomości na dzień sprzedaży działki ‒ wskazuje art. 37 ust. 1 i 6 u.p.z.p.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 10 lipca 2024 r. (sygn. akt II SA/Gl 345/24) również weryfikował decyzję wójta gminy o ustaleniu opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości z powodu sprzedaży działki, która po uchwaleniu planu miejscowego zmieniła przeznaczenie. Sąd przypomniał, że przed ustaleniem opłaty z tytułu wzrostu wartości nieruchomości muszą zaistnieć kumulatywnie przesłanki, zgodnie z którymi:

  • zmienił się plan zagospodarowania przestrzennego lub go uchwalono,
  • właściciel lub użytkownik wieczysty przed upływem pięciu lat od dnia wejścia w życie tego planu sprzedał nieruchomość,
  • wzrosła wartość nieruchomości w związku z uchwaleniem planu miejscowego lub jego zmianą,
  • w planie określono stawkę opłaty w stosunku procentowym do wzrostu wartości nieruchomości.

Jeśli chociażby jedna z tych przesłanek nie została spełniona, to nie będzie można ustalić opłaty planistycznej. Gdy wszystkie przesłanki są spełnione, wydanie decyzji w przedmiocie tej opłaty ma charakter obligatoryjny.

Nowa opłata dla wszystkich obywateli. Nie zapłacisz? Nie będziesz mógł złożyć PIT
Nowa opłata dla wszystkich obywateli. Nie zapłacisz? Nie będziesz mógł złożyć PIT

Zobacz również

Sąd ustalił także, że wartość nieruchomości po ustaleniu planu znacząco wzrosła. A w związku z tym wójt miał podstawy do naliczenia stosownej opłaty, co więcej, zrobił to w oparciu o operat rzeczoznawcy majątkowego. Finalnie sąd oddalił skargę właściciela nieruchomości na decyzję w sprawie opłaty.

Oceniając taki operat szacunkowy, zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z 25 kwietnia 2023 r. (sygn. akt II OSK 1362/20) należy sprawdzić, czy został on sporządzony i podpisany przez uprawnioną osobę, czy zawiera wymagane przepisami elementy treści oraz czy nie ma w nim niejasności, pomyłek, braków, które powinny być sprostowane lub uzupełnione.

Jednak czytelnik w przywołanym stanie faktycznym nie kwestionuje wyceny nieruchomości, lecz sam fakt nałożenia opłaty z uwagi na sprzedaż działki. Argumenty w rodzaju konieczności uzyskania środków na zapewnienie płynności finansowej nie mają znaczenia. Wójt gminy, wydając decyzję, bierze pod uwagę obiektywne przesłanki, w tym wartość nieruchomości przed ustaleniem planu miejscowego i po jego ustaleniu, a podstawą są wyceny rzeczoznawcy. W tych okolicznościach brak realnych podstaw, aby podważyć decyzję. ©℗

Podstawa prawna

Podstawa prawna

• art. 36 ust. 4, art. 37 ust. 1 i 6 ustawy z 23 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1130)