Łącznie koszty uruchomienia systemu kaucyjnego w rozłożeniu na lata 2025– 2034 wyniosą ponad 14 mld zł. Na tę kwotę złożą się m.in. prace budowlane, zakup butelkomatów, wydatki związane z uruchomieniem zbiórki manualnej oraz przeszkoleniem pracowników. Natomiast koszty związane z obsługą systemu kaucyjnego (zbiórki manualne i automatyczne) w ciągu pierwszej dekady jego funkcjonowania wyniosą co najmniej 23 mld zł.

Według prognoz autorów raportu w pierwszym roku funkcjonowania systemu zaledwie co druga plastikowa butelka oraz metalowa puszka zostaną objęte systemem. Ta liczba ma się jednak zwiększać, tak aby w 2028 r. osiągnąć próg 99 proc. Jednak już w 2025 r. zwrotność opakowań objętych systemem może wynieść 70 proc. To wciąż mniej, niż zakłada ustawa o gospodarce opakowaniami i odpadami opakowaniowymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 927), która przewiduje, że w przyszłym roku producenci powinni pochwalić się odzyskiem na poziomie 77 proc. spośród wszystkich wypuszczonych przez siebie na rynek opakowań.

Eksperci z Deloitte zwracają uwagę również na dosyć niepokojącą zależność. Choć kaucję od opakowań objętych systemem będzie musiał pobierać każdy sprzedający, to do przyjmowania zwrotów będą zobligowani tylko niektórzy. Tylko sklepy o powierzchni większej niż 200 mkw. będą musiały przyjmować od klientów wszystkie frakcje opakowań, tj. plastikowe butelki o pojemności do 3 l, metalowe puszki o pojemności do 1 l oraz butelki ze szkła wielorazowego o pojemności do 1,5 l. Problem w tym, że tego typu placówki stanowią zaledwie 17 proc. wszystkich punktów sprzedaży i potencjalnej zbiórki. Pozostali sprzedawcy, tj. mniejsze sklepy, tzw. punkty sprzedaży okazjonalnej oraz sektor gastronomiczny i hotelarski, będą ustawowo zobowiązane wyłącznie do przyjmowania butelek ze szkła wielorazowego. W przypadku pozostałych rodzajów opakowań zbiórka będzie prowadzona przez te obiekty na zasadach dobrowolności.

Co ciekawe, sami autorzy raportu przyznają, że bez pełnej znajomości planowanej nowelizacji ustawy nie są w stanie przewidzieć wszystkich trudności oraz wydatków czekających uczestników systemu kaucyjnego. Przykładowo, wciąż nie wiadomo, na jakim etapie tzw. życia opakowania będzie pobierany VAT od kaucji. Resort klimatu zapowiada, że VAT będzie doliczany jedynie od kaucji niezwróconej klientowi, nie precyzuje jednak szczegółów procedury naliczania i odprowadzania tego podatku. ©℗