Urlop bezpłatny, jak sama nazwa wskazuje, jest czasem wolnym od pracy, za który pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia. Pieniądze nie są jednak jedynym, co korzystając z urlopu bezpłatnego tracimy. Jak wyglądają warunki takiego wolnego? I co jeszcze warto o nim wiedzieć? Wyjaśniamy.
Czym jest urlop bezpłatny?
Urlop bezpłatny jest czasem, w którym zarówno pracownik jak i pracodawca są zwolnieni z obowiązku wzajemnych świadczeń. Oznacza to, że pracownik nie pracuje, ale też nie otrzymuje wynagrodzenia. Oprócz wynagrodzenia traci także inne rzeczy, jak ubezpieczenie.
Co zabiera urlop bezpłatny?
W czasie trwania urlopu bezpłatnego stosunek pracy nie ustaje, ale pracownik przestaje otrzymywać wynagrodzenie, podlegać ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu przez pracodawcę.
Warto wiedzieć, że za okres, w którym pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym nie nabywa on prawa do urlopu wypoczynkowego. Czas urlopu bezpłatnego nie wlicza się także do okresu pracy. Może więc zdarzyć się tak, że np. dwa miesiące bezpłatnego urlopu są dokładnie tym okresem, któremu pracownikowi zabrakło do dodatku stażowego. Istnieje jednak w tej sytuacji wyjątek. Stanowi go „leasing pracowniczy”, a więc praca u innego pracodawcy w czasie trwania urlopu bezpłatnego u pracodawcy, z którym pracownik podpisał umowę o pracę (tę sytuację opisujemy niżej).
Dziesięć rzeczy, które trzeba wiedzieć o urlopie bezpłatnym
- Pracodawca nie ma obowiązku udzielenia pracownikowi urlopu bezpłatnego i nie musi swojej odmowy argumentować. Wyjątek stanowią pracownicy, którzy są działaczami związkowymi i posiadają z tego tytułu szczególne uprawnienia, w tym prawo do urlopu bezpłatnego.
- Urlop bezpłatny jest niezależny od innych urlopów (można go wziąć nawet wtedy, gdy ma się jeszcze do wykorzystania urlop płatny).
- W czasie trwania urlopu bezpłatnego pracownikowi nie może zostać wypowiedziana umowa o pracę.
- Nie ma określonego czasu, na jaki można wziąć urlop bezpłatny. Może to być dzień, tydzień, miesiąc, rok, 10 lat… Wszystko zależy od pracownika i pracodawcy oraz ich porozumienia.
- Pracownik i pracodawca mogą za porozumieniem stron skrócić lub wydłużyć urlop bezpłatny.
- Jeżeli urlop bezpłatny trwa krócej niż trzy miesiące, pracodawca nie może odwołać pracownika z tego urlopu. I to niezależnie od tego, jak ważne są powodu, dla których chciałby to zrobić.
- Pracownik, który zakończył urlop bezpłatny ma obowiązek powrócić do pracy, a pracodawca ma obowiązek dopuścić takiego pracownika do pracy na dotychczasowym stanowisku.
- Jeżeli pracownik wziął urlop bezpłatny na podreperowanie swojego zdrowia, ale po zakończeniu urlopu nadal nie jest zdolny do powrotu do pracy, ma prawo do zasiłku chorobowego.
- To, na co pracownik przeznaczy urlop bezpłatny, zależy wyłącznie od niego. W przeciwieństwie do urlopu szkoleniowego, w tym przypadku nie musi się doszkalać, ale może – tak samo jak odpoczywać lub pracować u innego pracodawcy.
- Jak zostało już wcześniej powiedziane, w czasie trwania urlopu bezpłatnego pracownik nie otrzymuje wynagrodzenia, przestaje podlegać ubezpieczeniom społecznym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu przez pracodawcę, a czas, w którym przebywa na urlopie bezpłatnym nie wlicza się do okresu pracy.
Urlop bezpłatny a „leasing pracowniczy”
W czasie trwania urlopu bezpłatnego pracownik może pracować u innego pracodawcy, co nazywa się „leasingiem pracowniczym”. Taka sytuacja nie może jednak zaistnieć bez zgody pracodawcy.
Praca u innego pracodawcy, w czasie trwania urlopu bezpłatnego, jest możliwa w sytuacji gdy dotychczasowy i nowy pracodawca podpiszą ze sobą porozumienie, w którym określą czas trwania urlopu bezpłatnego oraz okres pracy na rzecz drugiego pracodawcy. Oczywiście, na „leasing pracowniczy” musi wyrazić zgodę także pracownik.
Uwaga: czas pracy, który pracownik przeznaczy na pracę u drugiego pracodawcy wlicza się do okresu pracy u pierwszego pracodawcy.