Rekompensata za podróż międzynarodową, ponieważ nie mieści się w katalogu wypłat z tytułu delegacji służbowej, stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne – uznał ZUS.

Sprawa dotyczyła przedsiębiorcy, który prowadzi działalność gospodarczą w zakresie transportu międzynarodowego na terenie Unii Europejskiej (Hiszpanii, Włoch, Francji, Niemiec). Jego pracownicy (kierowcy) otrzymują z tytułu przebywania w podróży służbowej m.in. diety. Są one wypłacane w wysokości określonej przez rozporządzenie ministra pracy i polityki społecznej z 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167).
Z uwagi na to, że wykonywanie zawodu kierowcy międzynarodowego pociąga za sobą duże obciążenie fizyczne i psychiczne, firma planuje wypłacać każdemu pracownikowi przebywającemu w zagranicznej podróży służbowej wynagrodzenie mające zrekompensować im ponoszone niedogodności (tzw. rekompensata za podróż międzynarodową). Będzie ona przysługiwać za każdy dzień przebywania w pracy za granicą. Świadczenie mają regulować z kolei przepisy wewnątrzzakładowe. Rekompensata będzie stanowić dla pracowników przychód ze stosunku pracy.
Firma miała wątpliwości, czy od planowanych wypłat powinna odprowadzać składki na ubezpieczenia społeczne. Jej zdaniem nie, gdyż powinny podlegać one zwolnieniu na mocy par. 2 ust. 1 pkt 15 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2017 r. poz. 1949). Zgodnie z tym przepisem podstawy wymiaru nie stanowią przychody z tytuły diet i innych należności związanych z podróżą służbową pracownika (do określonej w przepisach wysokości). Dlatego firma uważa, że jeżeli zmieści się we wspominanym limicie, nie będzie musiała odprowadzać składek od tego składnika wynagrodzenia.
ZUS miał jednak inne zdanie na ten temat. Przypomniał, że warunki wypłaty należności z tytułu podróży służbowej pracownikom spoza sfery budżetowej określa pracodawca w przepisach wewnętrznych, a w przypadku ich braku – w umowie o pracę. W konsekwencji firma ma możliwość samodzielnego ustalenia zakładowych regulacji dotyczących przyznawania świadczeń związanych ze skierowaniem do pracy za granicą. Nie mogą być one jednak mniej korzystne od uregulowań zawartych we wspomnianym rozporządzeniu z 29 stycznia 2013 r. ZUS zwrócił jednak uwagę, że podstawy wymiaru składek nie będą stanowić wyłącznie należności wymienione w par. 2. Chodzi o diety, zwrot kosztów: przejazdów, dojazdów środkami komunikacji miejscowej, noclegów lub innych niezbędnych udokumentowanych wydatków. Powyższy katalog nie zawiera rekompensat za podróż międzynarodową, które zamierza wypłacać firma. W konsekwencji będzie musiał opłacić od nich składki na ubezpieczenia społeczne.
Decyzja ZUS oddział w Lublinie z 9 września 2021 r. (WPI/200000/43/648/2021)