Z przepisów kodeksu cywilnego regulujących zasady prowadzenia spółki (art. 860) wynika, że sama umowa spółki jest jedynie prawną formą współdziałania osób (wspólników), które mają indywidualne, odrębne uprawnienia. Zgodnie zaś z art. 4 prawa przedsiębiorców przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca działalność gospodarczą. Przedsiębiorcami są także wspólnicy spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej.
Ulga na start została uregulowania w art. 18 prawa przedsiębiorców. Wynika z niego, że przedsiębiorca będący osobą fizyczną, który:
  • podejmuje działalność gospodarczą po raz pierwszy albo podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia;
oraz
  • nie wykonuje jej na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres tej działalności gospodarczej
‒ nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym przez sześć miesięcy od dnia podjęcia działalności gospodarczej.
Nie ma ograniczeń, aby z tej formy wsparcia korzystali wspólnicy (przedsiębiorcy) działający w ramach spółki cywilnej. Nie ma także znaczenia status powiązań między tymi wspólnikami, w tym więzi rodzinne. Oboje małżonkowie będą traktowani odrębnie i niezależnie. Zatem, o ile nie zajdą zastosowania opisane w art. 18 prawa przedsiębiorców negatywne przesłanki uniemożliwiające objęcie ulgą, to oboje małżonkowie mogą z niego odrębnie korzystać.
Ustawodawca nie ograniczył wspólnikom spółek cywilnych prawa do skorzystania ze składek preferencyjnych, powiązania rodzinne również nie mają w tym przypadku znaczenia.
Do podobnych wniosków prowadzi analiza art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych dotyczącego składek preferencyjnych. Z ust. 1 wynika podstawowa zasada, że podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe prowadzących pozarolniczą działalność w okresie pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności stanowi kwota nie niższa niż 30 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia. Prawo do obniżki składek nie będą miały te same grupy osób, które nie mają prawa do ulgi na start.
Podobnie jak w przypadku ulgi na start, ustawodawca nie ograniczył wspólnikom spółek cywilnych prawa do skorzystania ze składek preferencyjnych. Powiązania rodzinne również nie mają w tym przypadku znaczenia.
Nie ma przy tym podstaw prawnych, aby ZUS podważał korzystanie z ulgi na start przez dwie osoby prowadzące wspólne gospodarstwo domowe z założeniem, że tylko jedna z nich jest przedsiębiorcą, a druga współpracownikiem, za którego należy odprowadzać składki w pełnej wysokości (współpracownicy nie korzystają z ulgi na start ani preferencyjnych składek).
Postawa prawna
• art. 4 i art. 18 ustawy z 6 marca 2018 r. ‒ Prawo przedsiębiorców. (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162)
• art. 860 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. ‒ Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740)
• art. 18a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 423; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 619)