W czwartek mija 37. rocznica podpisania Porozumień Sierpniowych, które doprowadziły do powstania Solidarności i stały się początkiem upadku komunizmu.
"W sposób symboliczny - w rocznicę podpisania Porozumień Sierpniowych 31 sierpnia tego roku - wchodzi w życie nowelizacja ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej i osobach represjonowanych z powodów politycznych, która w sposób fundamentalny zmienia myślenie o tych, którzy walczyli o wolną Polskę po roku 1956" - powiedział PAP Jan Józef Kasprzyk, szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
"Nowelizacja czyni dotychczasową ustawę godnościową, a nie tylko socjalną. Określa, że każdy, kto ma status działacza opozycji antykomunistycznej - bez względu na posiadane obecnie dochody - będzie miał zagwarantowane uprawnienia porównywalne z uprawnieniami kombatantów walczących w latach II wojny światowej i w okresie powojennym. W praktyce oznacza to, że każdy kto otrzyma status działacza opozycji antykomunistycznej będzie otrzymywał do końca swojego żywota świadczenie pieniężne w wysokości takiej samej jak kombatanci, czyli w wysokości, obecnie, 402 złotych" - podkreślił Kasprzyk.
Szef Urzędu ds. Kombatantów przypomniał też, że osoby, które otrzymają status działacza opozycji lub osoby represjonowanej będą objęci "bezkolejkową opieką medyczną" oraz będą mogli "korzystać z opieki lekarzy specjalistów bez skierowań lekarza pierwszego kontaktu". Osoby te będą mogły również występować o okresową pomoc pieniężną ze strony Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych. "To pomoc dodatkowa, ponad te 400 zł, która może być przydzielana tym, którzy potrzebują np. zakupu leków, dofinansowania remontu mieszkania zgodnie z zapotrzebowaniem osoby niepełnosprawnej, zakupu środków rehabilitacyjnych" - podał.
Szef Urzędu ds. Kombatantów przypomniał też, że dzięki wchodzącej w czwartek nowelizacji powstanie Ogólnopolska Rada ds. Działaczy Opozycji Antykomunistycznej, w której zasiądą przedstawiciele środowisk zrzeszających działaczy. "Rada będzie organem doradczym i opiniującym dla szefa Urzędu ds. Kombatantów w sprawach pomocy dla środowiska dawnych opozycjonistów" - wyjaśnił.
"Ale podstawowa kwestia związana z nowelizacją to niemalże zrównanie w uprawnieniach działaczy opozycji antykomunistycznej z kombatantami oraz przekształcenie istniejącej dotychczas ustawy z socjalnej w godnościową, ponieważ do tej pory pomoc mogli otrzymywać tylko ci, którzy spełniali określone kryteria dochodowe. Teraz każdy, dlatego że walczył o wolną Polskę będzie pod stałą opieką państwa polskiego - tak jak o tym mówi art. 19 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej" - podsumował Kasprzyk.
Zgodnie z nowymi przepisami, które w czerwcu br. uchwalił parlament, działacze opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych będą otrzymywali 402,72 zł miesięcznie bezterminowo (do końca życia) oraz bez względu na dochód. Status działacza opozycji lub osoby represjonowanej nadawany będzie na podstawie decyzji szefa Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych na wniosek zainteresowanej osoby, po stwierdzeniu przez prezesa IPN czy osoba ta nie była funkcjonariuszem organów bezpieczeństwa lub z nimi nie współpracowała.
Wniosków do IPN nie muszą kierować osoby, które otrzymały Krzyż Wolności i Solidarności; mogą one bezpośrednio zwracać się do Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych.
Nowymi przepisami może zostać objętych - szacunkowo - do ok. 60 tys. osób.
Porozumienia Sierpniowe doprowadziły do powstania NSZZ "Solidarność" - pierwszej w krajach komunistycznych, niezależnej od władz, legalnej organizacji związkowej - i stały się początkiem przemian z 1989 r. - obalenia komunizmu i końca systemu jałtańskiego. Składają się na nie cztery porozumienia zawarte przez rząd PRL z komitetami strajkowymi powstałymi w 1980 roku. Zawarto je w Szczecinie (30 sierpnia 1980), Gdańsku (31 sierpnia 1980), Jastrzębiu-Zdroju (3 września 1980) oraz Hucie Katowice (11 września 1980).