Dług publiczny w najbliższych latach będzie nadal wyraźnie szedł w górę i w 2029 roku znajdziemy się blisko konstytucyjnego limitu zadłużenia – tak wynika z nowej strategii zarządzania długiem publicznym, opublikowanej właśnie przez Ministerstwo Finansów. Pokazuje ona, jak wygląda prawdopodobnie scenariusz kształtowania się zadłużenia państwa w najbliższych czterech latach. Nowe prognozy są wyraźnie gorsze niż te sprzed roku.
Prognozy na 2026–2029: coraz większe zadłużenie
Resort finansów przewiduje, że „państwowy dług publiczny” – to zadłużenie liczone zgodne zgodnie z metodyką krajową, nieuwzględniające zobowiązań poza budżetowych, na przykład funduszach zarządzanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego – w tym roku wyniesie 48,9 proc. PKB, a w 2026 roku urośnie do 53 proc. Przewidywane wykonanie na przyszły rok jest niższe niż wynikałoby z przyjętych w ustawie budżetowej limitów wydatków i deficytu. Zgodnie z nimi dług publiczny może sięgnąć w przyszłym roku 53,8 proc. PKB.
Ta różnica pomaga jednak uniknąć osiągnięcia w najbliższych czterech latach konstytucyjnego progu zadłużenia, czyli 60 proc. PKB. Ze strategii zarządzania długiem publicznym wynika, że w 2029 roku państwowy dług publiczny ma wynieść 59,5 proc. PKB.
Próg ostrożnościowy zadłużenia przekroczony – co to oznacza dla finansów publicznych?
W 2027 roku dług publiczny przekroczy próg ostrożnościowy wynikający z ustawy o finansach publicznych (55 proc. PKB). Zadłużenie ma wtedy wynieść 55,6 proc. PKB. Przekroczenie progu oznacza, że w kolejnym roku minister finansów powinien przygotować budżet, który zahamowałby wzrost zadłużenia w relacji do PKB. Rząd dysponuje jednak dodatkową furtką: do uruchomienia procedury ostrożnościowej potrzeba jeszcze, by próg przekroczyło również zadłużenie "pomniejszone o kwotę wolnych środków służących finansowaniu potrzeb pożyczkowych budżetu państwa w kolejnym roku budżetowym”. W 2027 roku środki na rachunkach budżetowych są szacowane na 0,8 proc. PKB.
„W przypadku realizacji prognoz długu publicznego próg ostrożnościowy 55 proc. PKB określony w ustawie o finansach publicznych zostałby przekroczony przez obie relacje w 2028 roku, co oznaczałoby uruchomienie procedur ostrożnościowych wynikających z ustawy w 2030 roku” - napisano w rządowym dokumencie.
Strategia zarządzania długiem sprzed roku zakładała, że maksymalny poziom państwowego długu publicznego zostanie osiągnięty w 2027 r. Miało to być 48,6 proc. PKB