Pandemia COVID-19, rosyjska agresja na Ukrainę oraz nasilająca się globalna rywalizacja gospodarcza doprowadziły do zrewidowania wielu poglądów na sposób uprawiania polityki gospodarczej oraz do poszukiwania nowych instrumentów jej realizacji. W czerwcu 2023 r. Komisja Europejska opublikowała „Europejską Strategię Bezpieczeństwa Gospodarczego”, w której wśród priorytetów UE znalazło się promowanie własnej konkurencyjności. Sposobem na to ma być zwiększenie odporności gospodarki i łańcuchów dostaw oraz pobudzanie innowacji i potencjału przemysłowego. Z kolei 9 września 2024 r. były prezes Europejskiego Banku Centralnego i były premier Włoch Mario Draghi zaprezentował w Brukseli liczący ponad 400 stron raport dotyczący strategii na rzecz zwiększenia konkurencyjności unijnej gospodarki. Wśród trzech głównych obszarów działania mających na celu ponowne ożywienie zrównoważonego wzrostu gospodarczego w UE wskazał zwiększenie bezpieczeństwa i redukcję zależności przemysłowej od krajów trzecich. Konieczność wzmocnienia krajowej bazy przemysłowej jest artykułowana również w wielu rozporządzeniach wykonawczych prezydenta USA Donalda Trumpa dotyczących m.in. sektora zbrojeniowego i atomowego.

Odporność gospodarcza wymaga rozbudowanej krajowej bazy przemysłowej

Polska, jako państwo aspirujące do bycia liderem regionalnym, nie może ignorować powyższych długo falowych trendów, strategicznych wytycznych i praktyk innych krajów oraz Unii Europejskiej. W prowadzonej polityce gospodarczej aktywniej stawiamy na wzmacnianie konkurencyjności krajowej bazy przemysłowej. To o tyle istotne, że nad Wisłą jest realizowany kompleksowy program modernizacji wielu sektorów gospodarki, w którym lokalne łańcuchy dostaw są szczególnie istotne. Chodzi m.in. o rozpoczynającą się budowę elektrowni atomowej oraz trwające inwestycje w lądowe i morskie farmy wiatrowe na Morzu Bałtyckim, modernizację sieci elektroenergetycznych i budowę magazynów energii. Wszystkie te inwestycje, których wartość jest szacowana w bilionach złotych (co najmniej ok. 500 mld dol.) w ciągu kolejnej dekady, wzmocnią bezpieczeństwo energetyczne Polski. Specyfika tych projektów w naturalny sposób wymaga uwzględnienia potencjału lokalnych wykonawców i dostawców, choćby z uwagi na koszty transportu komponentów czy kwestie środowiskowe, a długofalowo serwisowanie i utrzymywanie infrastruktury w należytej kondycji technicznej. Polska realizuje też złożoną inwestycję polegającą na budowie Centralnego Portu Komunikacyjnego, która obejmuje budowę nowoczesnego lotniska, ale też nowych linii kolejowych dla kolei dużych prędkości i zakup odpowiedniego taboru kolejowego, który będzie użytkowany przez kilka dekad i wymaga lokalnego zaplecza serwisowego.

Z polskiej perspektywy, uwzględniającej zwłaszcza agresywną politykę Federacji Rosyjskiej i realne zagrożenie dla bezpieczeństwa państwa, odporność gospodarcza wymagająca rozbudowanej krajowej bazy przemysłowej nabiera szczególnego znaczenia i ma wymiar wprost egzystencjalny. Polska prowadzi intensywny i kosztowny proces modernizacji armii. W ciągu dekady Polska ma wydać na ten cel setki miliardów dolarów – polskie władze systematycznie wzmacniają zdolności obronne państwa, integrując krajowy przemysł obronny wokół działalności Polskiej Grupy Zbrojeniowej. We wszystkich opisanych aktywnościach dotyczących sektora energetycznego, obronnego i infrastruktury w coraz większym stopniu będą zaangażowane krajowe małe i średnie przedsiębiorstwa. Po upadku komunizmu przez dekady firmy te albo nabywały know-how od zagranicznych partnerów, albo wewnętrznie akumulowały wiedzę i kompetencje. Prawdą jest, że prawdziwie innowacyjnych firm w Polsce nie ma wiele, ale mamy dużo wczesnych naśladowców, czyli profesjonalnych firm, które z sukcesem potrafią produkować komponenty o wysokiej jakości wykorzystywane przy realizacji dużych i przełomowych inwestycji. Priorytetem Ministerstwa Aktywów Państwowych jest, aby udział tych prywatnych firm w wielkim planie modernizacji wielu sektorów polskiej gospodarki był jak największy i zmienił na trwałe strukturę polskiej gospodarki oraz był impulsem do przyspieszenia jej rozwoju.

Zwiększenie konkurencyjności sektora zbrojeniowego - o to apelował Mario Draghi

Taka polityka gospodarcza jest stosowana z sukcesem już od lat przez kraje takie jak Korea Południowa czy Turcja, a od niedawna próbuje ją stosować Wielka Brytania. Jest też tajemnicą poliszynela, że francuska czy niemiecka gospodarka na wspólnym rynku znajduje rozwiązania zgodne z europejskimi regulacjami, które wspomagają rozwój rodzimej przedsiębiorczości. O konieczności zwiększenia konkurencyjności sektora zbrojeniowego apelował zresztą wspomniany Mario Draghi oraz Komisja Europejska w swoich dokumentach strategicznych. Co istotne jednak, konflikt rosyjsko-ukraiński pokazał, że to lokalne firmy zbrojeniowe są w stanie w krótkim czasie zapewnić dostawy i serwis używanego intensywnie uzbrojenia, a to przesądza o przetrwaniu państwa w trakcie wojny, ale też o sukcesach w konkretnych starciach na froncie toczących się z dużą dynamiką.

PKB polskiej gospodarki przekroczył 1 bln dol. w 2025 r., a Polska stała się 20. największą gospodarką świata i otrzymała zaproszenie od USA do udziału w pracach G20 podczas amerykańskiej prezydencji, która rozpoczęła się 1 grudnia 2025 r. W III kw. 2025 r. wzrost gospodarczy przyspieszył przy spadającym wskaźniku inflacji do 3,8 proc., co dobitnie pokazuje, że Polska jest jednym z liderów UE. Wyzwania międzynarodowe i potrzeba utrzymania wysokiego tempa rozwoju przekładają się w oczywisty sposób na dążenie polskich władz do wspierania za pomocą dostępnych instrumentów konkurencyjności polskiej gospodarki, której dalszy rozwój zależy w dużej mierze od sukcesów polskich przedsiębiorców. A ich częścią jest możliwość uczestnictwa i wykorzystania swojego doświadczenia w kluczowych projektach inwestycyjnych istotnych dla obronności i bezpieczeństwa kraju rozumianego wielowymiarowo. Polskie firmy są wiarygodnymi partnerami dla swoich kontrahentów z innych krajów, a zadaniem administracji publicznej jest wspieranie ich w jak najszerszym zakresie. Udział w kompleksowych projektach modernizacyjnych przekłada się na wzrost innowacyjności, poprawę efektywności, tworzenie dobrze płatnych miejsc pracy dla specjalistów oraz zachęca do opracowywania nowych produktów i usług, które mogą być oferowane w kraju i za granicą.