Projekt ustawy o wygaszeniu części rozwiązań wprowadzonych po wybuchu wojny na Ukrainie jednocześnie utrwala te mechanizmy, które sprawdziły się w praktyce. Jednym z nich jest możliwość posługiwania się przez beneficjentów ochrony czasowej dokumentami elektronicznymi w aplikacji mObywatel. Nowy art. 110d precyzyjnie reguluje zasady pobierania, przechowywania i prezentowania cyfrowego dokumentu zawierającego dane z rejestru PESEL, a także jego weryfikacji.

Ukraińcy dostaną więcej funkcji w mObywatelu

Zgodnie z przepisami minister właściwy do spraw informatyzacji może umożliwić cudzoziemcom uwierzytelnianie się w mObywatelu przy użyciu środków identyfikacji elektronicznej. Dokument elektroniczny może obejmować również dane dzieci pozostających pod władzą rodzicielską, pod warunkiem że numer PESEL rodzica został powiązany z danymi dziecka w rejestrze. W takich przypadkach wymagane jest dodatkowe uwierzytelnienie oraz złożenie oświadczenia pod rygorem odpowiedzialności karnej.

Nowe regulacje idą dalej niż sama identyfikacja. Dokumenty elektroniczne oraz certyfikat użytkownika mObywatela mają umożliwiać korzystanie z usług online, potwierdzanie udziału w określonych świadczeniach czy przekazywanie danych w ramach usług publicznych. Rada Ministrów określi w rozporządzeniu, w jakich procedurach dokumenty te będą mogły służyć do potwierdzania tożsamości, co ma ułatwić cudzoziemcom załatwianie spraw urzędowych.

Kluczowe znaczenie ma także przepis, zgodnie z którym dokument elektroniczny w mObywatelu, wraz z dokumentem podróży, uprawnia cudzoziemca do wielokrotnego przekraczania granicy bez konieczności uzyskania wizy. To rozwiązanie, istotne z punktu widzenia swobody przemieszczania się, zostało wprost zapisane w ustawie, co wzmacnia jego podstawę prawną.

mObywatel dla Ukraińców, czyli Diia.pl

Na tym tle funkcjonuje system Diia.pl – pierwszy w Unii Europejskiej w pełni cyfrowy dokument pobytowy. Skierowany jest głównie do obywateli Ukrainy, którzy przekroczyli polsko-ukraińską granicę po 24 lutego 2022 r., są pełnoletni, posiadają numer PESEL i aktywny profil zaufany. Diia.pl działa w aplikacji mObywatel i pełni funkcję elektronicznego dokumentu tożsamości.

System został zaprojektowany z myślą o wysokim poziomie bezpieczeństwa i łatwej weryfikacji. Dokument zawiera m.in. dane osobowe, zdjęcie, numer PESEL, dynamiczne elementy graficzne i hologramy, a jego autentyczność można potwierdzić kodem QR na drugim urządzeniu. Aplikacja obsługuje także język ukraiński oraz umożliwia dodanie dokumentów niepełnoletnich dzieci, co w praktyce czyni ją jednym z kluczowych narzędzi cyfrowej integracji obywateli Ukrainy w Polsce.