Przedsiębiorca nie musi zawieszać działalności, aby otrzymać świadczenie rehabilitacyjne

Prowadzę działalność gospodarczą (sprzedaż usług), ale przewlekle choruję. Zatrudniam jedną osobę, która wykonuje w moim imieniu wszystkie czynności. Chciałbym się ubiegać o świadczenie rehabilitacyjne. Czy muszę zawiesić prowadzenie działalności?

Świadczenie rehabilitacyjne przysługuje ubezpieczonemu, który po wyczerpaniu zasiłku chorobowego nadal jest niezdolny do pracy, a dalsze leczenie lub rehabilitacja lecznicza rokują odzyskanie zdolności do pracy.

W myśl art. 17 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa) ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego (świadczenia rehabilitacyjnego) za cały okres tego zwolnienia.

Świadczenie rehabilitacyjne i działalność gospodarcza

Przepisy ustawy zasiłkowej nie określają jednoznacznie przesłanki utraty do zasiłku/świadczenia rehabilitacyjnego w związku z prowadzeniem działalności gospodarczej. Sąd Najwyższy w postanowieniu z 8 listopada 2022 r., sygn. akt I USK 524/21, podkreślił, że ocena, czy działalność gospodarcza jest wykonywana, należy przede wszystkim do sfery ustaleń faktycznych, a dopiero w następnej kolejności do ich kwalifikacji prawnej.

Szczególnie pomocne w analizowanej sytuacji będzie stanowisko zawarte w wyroku Sądu Rejonowego w Gorzowie Wielkopolskim z 10 maja 2016 r. (sygn. akt IV U 218/15). Sąd weryfikował decyzję ZUS odmawiającą przyznania świadczenia rehabilitacyjnego przedsiębiorcy, podając, że stan zdrowia nie uzasadnia przyznania prawa do tego świadczenia. Podkreślił przy tym, że celem świadczenia rehabilitacyjnego jest umożliwienie osobie niezdolnej do pracy kontynuowania leczenia lub rehabilitacji w sytuacji, gdy okres zasiłku chorobowego jest zbyt krótki do odzyskania pełnej zdolności do pracy. W ocenie sądu samo prowadzenie działalności gospodarczej nie wyłącza prawa do zasiłku chorobowego. Od osoby prowadzącej działalność gospodarczą nie można wymagać, aby w czasie niezdolności do pracy zawieszała lub zaprzestawała prowadzić działalność gospodarczą. W sprawie tej ubezpieczona zatrudniała pracownika, dzięki czemu nie musiała osobiście wykonywać pracy. Finalnie sąd zmienił decyzję ZUS, przyznając przedsiębiorcy prawo do świadczenia rehabilitacyjnego.

Podobnie w opisywanej sytuacji należy uznać, że samo prowadzenie działalności gospodarczej nie może być automatyczną podstawą do odmowy przyznania świadczenia rehabilitacyjnego. Przedsiębiorca nie musi więc zawieszać działalności. ©℗