Subskrybuj nas na Youtube
28 czołowych naukowców zajmujących się fizyką teoretyczną apeluje do ministrów cyfryzacji i nauki o interwencję w sprawie NASK. Chcą przywrócenia możliwości zarządzania europejskim grantem naukowcowi, który go wywalczył, ale odszedł z instytucji.
“Pragniemy zaapelować, aby zwrócono prof. Oszmańcowi pełną swobodę w zarządzaniu grantem EPIQUE” - napisali w poniedziałek fizycy kwantowi do Krzysztofa Gawkowskiego i Dariusza Wieczorka. Pod listem otwartym pojawiło się 28 podpisów. Sygnatariuszami są m.in. prof. dr hab. Piotr Sułkowski (Wydział Fizyki UW, laureat grantu ERC StG), prof. dr hab. Ryszard Horodecki (UG, laureat ERC AdG) czy prof. dr hab. Tomasz Dietl (IFPAN, laureat ERC AdG).
Niepewny los grantu ws. komputerów kwantowych
O co chodzi? Sprawę prof. Michała Oszmańca opisaliśmy w DGP na początku października. Profesor został zatrudniony w NASK na początku czerwca 2023. Miał zbudować Zakład Obliczeń Kwantowych. Ściągnięci przez niego badacze mieli prowadzić prace zmierzające do rozwoju komputerów kwantowych. To technologia, która w przyszłości może uzyskać- przynajmniej w części zastosowań- przewagę nad klasycznymi maszynami.
W końcówce 2023 r. NASK spotkał się jednak z problemami finansowymi, a wymieniony po wyborach dyrektor instytucji postawił na obszar cyberbezpieczeństwa i wdrożenia, a nie na badania podstawowe. Ostatecznie zakład został rozwiązany przez radę naukową NASK w czerwcu a badania w obszarze kryptografii postkwantowej prowadzi w ramach instytutu Zakład Kryptologii pod kierunkiem wybitnego naukowca, prof. Mirosława Kutyłowskiego.
Problemem okazały się jednak dwa granty, które w ramach instytucji prowadził prof. Oszmaniec. Jeden z nich (na ponad 800 tys. zł) udało się za porozumieniem przenieść do CFT PAN, gdzie aktualnie pracuje profesor. Los drugiego, z którym naukowiec przyszedł do NASK, wciąż jest niepewny. To o niego upominają się badacze w liście otwartym.
Co napisali naukowcy do ministrów Gawkowskiego i Wieczorka?
“Prof. Michał Oszmaniec jest najbardziej kompetentnym naukowcem w Polsce w zakresie komputerów kwantowych. Jest z wielką szkodą dla rozwoju kwantowych technologii w Polsce, że prof. Oszmaniec (którego grupa dostarczała wysokiej jakości rezultaty naukowe publikowane z afiliacją NASK) nie znalazł sprzyjających warunków do pracy w NASK” - piszą naukowcy do ministrów.
“Pragniemy zaapelować, aby zwrócono prof. Oszmańcowi pełną swobodę w zarządzaniu grantem EPIQUE, który uzyskał w ramach europejskiego konsorcjum w Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, a następnie przeniósł go do NASK. Brak zgody NASK na powyższe powoduje duże utrudnienia w pracy badawczej prof. Oszmańca, co jest marnowaniem najlepszych zasobów w kraju. Ponadto, opisana sytuacja wpływa negatywnie na wiarygodność Polski jako partnera międzynarodowych grantów”
- dodają.
NASK: nasz udział to 2,3 proc. całego projektu
O los grantu pytaliśmy w NASK. Rzecznik instytucji odpowiedział nam: “Projekt EPIQUE został przeniesiony do instytutu NASK z CFT PAN na etapie oceny wniosku jeszcze przed podpisaniem umowy na realizację grantu. Realizacja projektu formalnie rozpoczęła się 1.01.2024, jednak pracownicy Zakładu do końca swojego zatrudnienia w NASK nie podjęli się realizacji zadań, do których zobowiązywał ich udział w tym projekcie. Instytut badawczy NASK w porozumieniu z liderem międzynarodowego konsorcjum EPIQUE redefiniuje obecnie zadania NASK w projekcie, by jak najbardziej odpowiadały one profilowi Instytutu, a jednocześnie, by projekt został bez uszczerbku zrealizowany. To duży projekt, uczestniczy w nim 18 partnerów, co zapewnia wymienność kompetencji. Udział NASK w skali projektu to 2,3% całego budżetu EPIQUE”.