Trwa walka o dodatek dla koordynatorów opieki nad pacjentami

Pierwsza informacja, że ma zostać zniesiony, pojawiła się przed wakacjami. Pod koniec czerwca 2025 r. Porozumienie Zielonogórskie zaapelowało do NFZ o przedłużenie wypłat specjalnego dodatku. Fundusz uwzględnił prośbę, ale wyznaczył czas obowiązywania ryczałtu na dotychczasowych zasadach tylko do końca trzeciego kwartału. Nowy termin minie za nieco ponad trzy tygodnie, a szefowie przychodni martwią się, czy dodatki dla koordynatorów będą dalej wypłacane. Dlatego przychodnie ponawiają apel o wydłużenie finansowania.

– Wysłaliśmy pismo do NFZ z pytaniem, co dalej z ryczałtem – mówi Tomasz Zieliński, lekarz rodzinny, wiceprezes Federacji Związków Pracodawców Ochrony Zdrowia „Porozumienie Zielonogórskie”. Jednak dotąd nikt z funduszu nie skontaktował się z przychodniami.

– Tymczasem obowiązywanie dodatku w takiej formie to efekt negocjacji, jakie miały miejsce z Porozumieniem Zielonogórskim. Dlatego oczekiwaliśmy kolejnych rozmów w razie ewentualnych zmian – zaznacza Tomasz Zieliński, wskazując przy okazji na duże obawy placówek, że już niedługo przychodnie mogą zostać bez koordynatorów. Tymczasem ci są dużym wsparciem zarówno dla lekarzy rodzinnych, bo odciążają ich od pracy administracyjnej, jak też dla pacjentów. Tym ostatnim pomagają m.in. umawiać terminy badań i konsultacji u lekarzy innych specjalności.

Koordynatorzy opieki nad pacjentami są potrzebni

– Ta funkcja w przychodni jest bardzo przydatna. Docelowo przekłada się na skrócenie kolejek do specjalistów oraz zmniejszenie kosztownych hospitalizacji, co w dłuższej perspektywie wpływa na oszczędności – mówi Tomasz Zieliński.

Lekarz podkreśla, że przychodnie nie oczekują wzrostu dodatku, jednak jeśli uwzględnić to, jak zwiększa się zakres obowiązków w związku z opieką koordynowaną nad pacjentem, powinien on nastąpić.
– Zostały bowiem nią objęte dzieci, wszedł bilans Moje Zdrowie. Mimo to apelujemy o utrzymanie w dotychczasowej formie i wysokości – mówi Tomasz Zieliński.

Według najnowszych danych na realizację opieki koordynowanej w POZ zawartych jest blisko 3 tys. umów, co oznacza, że obejmują one ok. 48 proc. wszystkich kontraktów w POZ. Jednocześnie niemal 20,5 mln pacjentów (czyli 60 proc. osób zapisanych do lekarzy rodzinnych) jest objętych taką opieką.

Ryczałt na koordynatorów to rozwiązanie czasowe

DGP sprawdził, jakie plany co do dalszego finansowania dodatku za koordynację opieki nad pacjentem ma NFZ. Paweł Florek, rzecznik prasowy funduszu, przypomniał, że ryczałt od samego początku miał być rozwiązaniem czasowym.

– Został wprowadzony w 2023 r., aby zachęcić placówki POZ do włączania się w opiekę koordynowaną. Początkowo miał być wypłacany przez rok, natomiast ostatecznie obowiązuje do końca września 2025 r. – wyjaśnia Paweł Florek. Jednocześnie przypomina, że po wprowadzeniu w życie opieki koordynowanej w październiku 2022 roku placówkom POZ, które rozszerzyły umowy o taką usługę, zwiększono finansowanie stawki kapitacyjnej o 25 proc.

W NFZ słyszymy też, że pismo od Porozumienia Zielonogórskiego wpłynęło, a obecnie trwają prace nad aktualizacją sposobu finansowania zadań realizowanych przez koordynatora, dlatego pojawiające się w przestrzeni publicznej informacje o zaprzestaniu jego finansowania wraz z końcem września są absolutnie nieprawdziwe.

– Narodowy Fundusz Zdrowia wspiera i będzie wspierał rozwój opieki koordynowanej. Jednak musi być on powiązany z efektami dla pacjentów i systemu opieki zdrowotnej – przyznaje Paweł Florek, uchylając tym samym rąbka tajemnicy co do kierunku ewentualnych zmian w wypłacaniu dodatku. Wylicza, że w 2024 r. w ramach budżetu powierzonego opieki koordynowanej NFZ przekazał placówkom ponad 546 mln zł. W I kwartale tego roku było to już 148,2 mln zł. – W 2024 r. na zadania realizowane przez koordynatora wydaliśmy blisko 187,2 mln zł, a w I kwartale 2025 r. – 71,1 mln zł – dodaje Paweł Florek.

System wypłacania dodatku dla koordynatorów opieki nad pacjentami wymaga korekty

Przychodnie nie kryją, że czekają na propozycję NFZ w sprawie nowego modelu funkcjonowania dodatku. ożena Janicka, prezeska Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia, przyznała w rozmowie z DGP, że ryczałt jest bardzo potrzebny, bo pozwala pokrywać koszty dodatkowego stanowiska, których przychodnie nie opłacą z własnych środków.

Powiedziała też, że rewizja zasad jego przyznawania również jest niezbędna. A to dlatego, że są placówki, które zadeklarowały opiekę koordynowaną, pobierają więc ryczałt, ale ostatecznie nie realizują świadczeń w tym obszarze. Dlatego powinny zostać pozbawione dodatku, a tym, które mają w opiece koordynowanej nad pacjentem nadwykonania, należy się dodatkowa premia.

– System dziś jest niesprawiedliwy i to wymaga zmian – stwierdziła Bożena Janicka. Przychodnie zaznaczają też, że od jakiegoś czasu mają też sygnały od zaniepokojonych pacjentów, czy nadal będą mieli 'swojego' człowieka w przychodni.

– To o tyle ważne, że pacjenci bardzo dobrze oceniają koordynatora – dodaje Tomasz Zieliński. Według badania przeprowadzonego przez Fundację MY Pacjenci w październiku 2024 r., 91 proc. respondentów wskazało, że koordynator POZ ułatwia dostęp do badań i konsultacji specjalistycznych. Ponadto 97 proc. wyraziło satysfakcję z jakości otrzymanego wsparcia, a 95 proc. uznało, że ich indywidualne potrzeby zostały uwzględnione, dzięki koordynatorowi, w planie leczenia.

– Jeśli zabraknie finansowania, jego obowiązki będą musieli przejąć dotychczasowi pracownicy administracyjni. Przychodni nie będzie stać na opłacenie z własnych środków dodatkowego pracownika. Szczególnie że już dziś kwota dodatku ledwo starcza na pokrycie kosztów koordynatora. A to oznacza więcej pracy dla nich, co może się odbić na jakości obsługi pacjentów – mówi przedstawiciel jednej z przychodni na Mazowszu.©℗