W głosowaniach n podczas posiedzenia komisji przyjęto część zgłoszonych poprawek. Wśród odrzuconych znalazło się zaproponowane przez posłów PiS objęcie wsparciem również górników z prywatnej kopalni PG Silesia, w której właściciel ogłosił procedurę zwolnień grupowych 754 osób.

Projekt przyjęto 11 głosami, przy dwóch wstrzymujących się.

Procedowany projekt nowelizacji ustawy górniczej zakłada jej wejście w życie 1 stycznia br. Termin jest istotny ze względu na procedury związane m.in. z rozpoczęciem z tą datą likwidacji kopalni Bobrek spółki Węglokoks Kraj, a także zaplanowane przez Polską Grupę Górniczą łączenie ruchów Bielszowice i Halemba kopalni Ruda.

Przygotowany przez resorty przemysłu i energii projekt został 7 listopada br. wysłany przez Sejm do pracy w komisji.

Wiceminister energii Marian Zmarzły, który na obradach komisji reprezentował rząd, zauważył że nowelizacja jest niecierpliwie oczekiwana przez całe środowisko górnicze, spółki górnicze, związki zawodowe oraz samorządy lokalne.

Przypomniał, że ustawa umożliwi samodzielną likwidację kopalń przez spółki górnicze, ułatwi zagospodarowanie pokopalnianych terenów i docelowo ograniczy dopłaty do funkcjonowania kopalń.

Wprowadzoną na ostatnim etapie prac rządowych zmianą jest objęcie instrumentami osłonowymi nie tylko pracowników Polskiej Grupy Górniczej, Południowego Koncernu Węglowego i Węglokoksu Kraj, ale też Jastrzębskiej Spółki Węglowej i - w przyszłości - Bogdanki. Wiceminister zadeklarował, ze działalność JSW jako największego producenta węgla koksowego w Europie w obecnej sytuacji geopolitycznej musi być utrzymana i taki jest cel rządu.

Zmarzły zaznaczył, że celem nowelizacji jest przede wszystkim realizacja postanowień umowy społecznej z 2021 r. i wsparcie odchodzących pracowników sektora poprzez kompleksowe świadczenia osłonowe oraz dostosowanie przepisów do rzeczywistego modelu transformacji górnictwa węgla kamiennego.

W celu stopniowego wygaszania działalności i zakładów górniczych, przedsiębiorstwa górnicze objęte systemem wsparcia uzyskają możliwość otrzymania dotacji budżetowej oraz skarbowych papierów wartościowych na przeprowadzenie likwidacji.

W dyskusji nad projektem przewodniczący Solidarności w PGG Bogusław Hutek zwracał uwagę na krótki czas na przyjęcie ustawy: akcentował, że jeśli nie wejdzie ona w życie 1 stycznia 2026 r., na 20 stycznia PGG ma 2,5 mld wymagalnych zobowiązań wobec ZUS i PFR, co będzie oznaczało upadłość zatrudniającej 36 tys. pracowników spółki.

Podczas obrad głos zabrali m.in. związkowcy z należącej do spółki Bumech kopalni węgla Silesia w Czechowicach-Dziedzicach, poparci przez reprezentantów związków z innych spółek i struktur. Jak mówili, w ślad za ogłoszeniem procedury zwolnień grupowych, tamtejsi pracownicy spodziewają się zwolnień od 18 grudnia br.

Zaapelowali o objęcie również ich spółki instrumentami osłonowymi, przypominając m.in., że ustawa o osłonach dla pracowników sektora węgla brunatnego i energetyki z 17 sierpnia 2023 r. na analogicznych zasadach obejmuje ochroną pracowników zarówno sektora prywatnego, jak i spółek Skarbu Państwa.

Przeciw tej zmianie opowiedziała się strona rządowa wskazując, że PG Silesia jest podmiotem prywatnym, dodatkowo znajdującym się w okresie restrukturyzacji, więc to wyklucza pomoc publiczną. Poprawki dotyczące PG Silesia nie zostały przyjęte.

Przyjęto natomiast m.in. poprawkę dotyczącą rozszerzenia kategorii objętych osłonami pracowników. Dotąd była to kategoria pracowników zakładu górniczego, po zmianie mają to być pracownicy przedsiębiorstwa górniczego.

W Ocenie Skutków Regulacji oszacowano, że koszt likwidacji kopalń węgla kamiennego w ciągu najbliższych 10 lat wyniesie 11,275 mld złotych. Wskazano, że spośród 44 tys. pracowników PGG, PKW i Węglokoksu Kraj z urlopu górniczego skorzysta 3,5 tys. osób, a z urlopu dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla 240 osób. W przypadku JSW oszacowano, że z urlopu górniczego skorzysta 3 tys. osób, a z urlopu dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla 103 osoby, przy zatrudnieniu ponad 32 tys. osób na koniec 2024 r.