Tak wynika z odpowiedzi udzielonej przez PFRON dla Edyty Sieradzkiej, ekspertki ds. zatrudniania osób niepełnosprawnych Federacji Przedsiębiorców Polskich. Zadane przez nią pytanie dotyczyło pracodawcy udzielającego swoim kontrahentom ulg we wpłatach na PFRON. Firma spełnia wymóg wskazany w art. 22 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 913), którym jest zatrudnianie co najmniej 25 pracowników w przeliczeniu na pełne etaty oraz osiąganie 30 proc. wskaźnika zatrudnienia osób zaliczonych do znacznego stopnia niepełnosprawności lub umiarkowanego, jeśli orzeczono u nich chorobę psychiczną, upośledzenie umysłowe, całościowe zaburzenie rozwojowe, epilepsję albo są niewidome. Wspomniany pracodawca zajmuje się świadczeniem usług sprzątania i ma wątpliwości, czy może udzielić obniżenia w należności na fundusz jednemu ze swoich kontrahentów, ponieważ na jego obiekcie w lipcu realizowali je wyłącznie pracownicy pełnosprawni, a osoby z dysfunkcjami zdrowotnymi sprzątały w tym czasie w innych budynkach.

Nie ma wymogu świadczenia usługi przez niepełnosprawnego pracownika

PFRON wyjaśnia, że aby pracodawca – sprzedający był uprawniony do udzielania ulg, musi łącznie spełniać cztery warunki. Należy do nich bycie pracodawcą w rozumieniu art. 3 kodeksu pracy, osiąganie określonego stanu zatrudnienia ogółem, posiadanie określonej struktury zatrudnienia osób niepełnosprawnych oraz wymaganego wskaźnika ich zatrudnienia. Istotne jest też to, aby przedmiotem kooperacji dającej prawo do obniżenia była produkcja własna lub usługa własna. Nie ma natomiast znaczenia np. to, gdzie jest wytwarzana produkcja lub wykonywana usługa, jaki stosunek łączy sprzedającego z osobami świadczącymi pracę na jego rzecz, ani to, jakie mają cechy (czy były niepełnosprawne czy zdrowe). Nie wynika to ani z art. 22 ustawy o rehabilitacji, ani z zasad konstytucji. PFRON dodaje, że zakresu ulgi w daninie publicznej nigdy nie można interpretować zawężająco bądź rozszerzająco, w wypadku braku wyraźnych przesłanek ustawowych lub konstytucyjnych. Dlatego pracodawca nie jest zobligowany do świadczenia usług uprawniających do obniżenia wpłat na fundusz zatrudnionymi przez siebie niepełnosprawnymi pracownikami.

Nie tylko właśni pracownicy

PFRON dodaje, że może się też zdarzyć, że sprzedający przy realizacji usług będzie wspomagał się osobami innymi niż własni pracownicy, np. zleceniobiorcami nieprowadzącymi działalności gospodarczej, pracownikami tymczasowymi, osobami skierowanymi do niego do pracy w ramach służby zastępczej czy umową z zakładem karnym. Wykonywanie przez te osoby usług nie wyłącza ich uznania za usługi własne. W konsekwencji również w takiej sytuacji pracodawca może wystawić klientowi informację o kwocie obniżenia we wpłacie na fundusz. ©℗