1 czerwca 2025 r. weszła w życie ustawa o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej: ustawa). Jednym z celów ustawy ma być zapobieganie nadużyciom związanym z imigracją. Jednym z takich zagrożeń jest tworzenie fikcyjnych firm lub kontynuowanie ich działalności w celu umożliwienia wjazdu cudzoziemcom do Polski.

Zmiany w zatrudnianiu cudzoziemców. W jakich przypadkach zezwolenie nie zostanie wydane?

Ustawa w art. 13 ust. 1 pkt 1 lit. n wprost stanowi, że wydania zezwolenia na pracę odmawia się, jeśli występuje o nie podmiot, który został ustanowiony lub działa w celu ułatwiania cudzoziemcom wjazdu na terytorium Polski.

Z kolei art. 13 ust. 1 pkt 10 ustawy stanowi, że zezwolenia odmawia się, jeśli z informacji posiadanych przez organ rozpatrujący wniosek o wydanie zezwolenia na pracę wynika, że prawdopodobnym celem uzyskania zezwolenia na pracę jest pozorne powierzenie pracy cudzoziemcowi lub że cudzoziemiec nie będzie wykonywał pracy na warunkach określonych w tym zezwoleniu.

Wiąże się z tym także przepis, że zezwolenie nie zostanie wydane, jeśli w okresie 2 lat poprzedzających dzień złożenia wniosku o wydanie zezwolenia na pracę cudzoziemiec, który posiadał zezwolenie na pracę lub oświadczenie o powierzeniu pracy i wjechał do Polski w celu wykonywania pracy, nie wykonywał pracy, chyba że niewykonywanie pracy wynikało z uzasadnionych przyczyn (art. 13 ust. 1 pkt 11 ustawy).

Możemy więc mieć tu do czynienia zarówno z fikcyjną działalnością albo z występowaniem o wydanie zlecenia dla danego cudzoziemca dla pozoru tylko po to, aby mógł przyjechać do Polski.

Pozwolenie na pracę dla cudzoziemców. Co wzbudzi podejrzenia organu rozpatrującego wniosek?

Ustawa wymienia kilka okoliczności, na które organ rozpatrujący wniosek o wydanie zezwolenia może wziąć pod uwagę, podejrzewając ukryty cel występowania o zezwolenie na pracę.

W trakcie postępowania o wydanie zezwolenia w szczególności pod uwagę będzie brany:

  • stosunek liczby powiadomień danego podmiotu o niepodjęciu przez cudzoziemca pracy w okresie 2 miesięcy od początkowej daty ważności zezwolenia na pracę do liczby zezwoleń na pracę udzielonych na wniosek danego podmiotu;
  • stosunek liczby oświadczeń danego podmiotu o zgłoszeniu się cudzoziemca do pracy (art. 51 ust. 1 ustawy) do liczby zezwoleń na pracę sezonową udzielonych na wniosek tego podmiotu;
  • stosunek liczby powiadomień danego podmiotu o podjęciu pracy przez cudzoziemca w oparciu o oświadczenie do liczby oświadczeń danego podmiotu wpisanych do ewidencji;
  • stosunek liczby wniosków o wydanie zezwolenia na pracę i liczby oświadczeń o powierzeniu pracy cudzoziemcowi do ogólnej liczby osób zatrudnionych przez dany podmiot.

Organ zwróci również uwagę, ilu cudzoziemców zostało zgłoszonych przez dany podmiot do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia społecznego rolników.

Ponadto zostanie zbadana liczba cudzoziemców, którzy otrzymali wizy w celu wykonywania pracy na podstawie zezwoleń na pracę, zezwoleń na pracę sezonową wydanych na wniosek danego podmiotu lub oświadczeń o powierzeniu pracy złożonych przez dany podmiot i wpisanych do ewidencji oświadczeń.

Jakie inne okoliczności dotyczące firmy uniemożliwią wydanie zezwolenia na pracę?

Pozwolenie nie zostanie także wydane pracodawcy, który nie prowadzi działalności uzasadniającej powierzenie pracy danemu cudzoziemcowi w danym okresie, w tym:

  • ma zawieszone wykonywanie działalności gospodarczej,
  • został wykreślony z właściwego rejestru;
  • jego działalność jest w stanie likwidacji.

W tych okolicznościach także bowiem można podejrzewać, że pracodawca nie potrzebuje pracowników, a jedynie chce umożliwić przyjazd cudzoziemcom do Polski. Trzeba zwrócić uwagę, że nieprowadzenie działalności nie musi wiązać się z odnotowaniem tego faktu w ewidencji lub rejestrze. Organ może stwierdzić, że mimo iż działalność nie jest formalnie zakończona czy zawieszona, to w rzeczywistości i tak nie jest prowadzona.

Zainteresowanie organu wydającego zezwolenie może wzbudzić także trudna sytuacja ekonomiczna pracodawcy. Jeśli w toku postępowania zostanie ustalone, że pracodawca nie posiada środków finansowych ani źródeł dochodu niezbędnych do pokrycia zobowiązań wynikających z powierzenia pracy cudzoziemcowi, zezwolenie nie zostanie wydane.

art. 13 ustawy z 20 marca 2025 r. o warunkach dopuszczalności powierzania pracy cudzoziemcom na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. poz. 621)