Tak wynika z interpretacji oddziału ZUS w Gdańsku z marca 2025 r. Dotyczy ona sposobu rozliczania składek na ubezpieczenie zdrowotne zapłaconych w 2024 r. Przypominamy, że w od 2025 r. przedsiębiorcy płacą niższe składki zdrowotne, a sprzedaż środka trwałego jest zupełnie neutralna dla podstawy wymiaru tej składki. Interpretacja została ona wydana na zapytanie biznesmena branży pogrzebowej, który w 2006 r. zakupił od starostwa działkę z prosektorium i tam prowadził swoją działalność.
Sprzedaż środka trwałego
Jako że podlegał opodatkowaniu PIT liniowym, obiekt wciągnął do ewidencji środków trwałych, dokonując regularnie odpisów amortyzacyjnych do października 2024 r. Wtedy to interes już podupadał i stało się jasne, że nic z tego nie będzie. Właściciel postanowił sprzedać nieruchomość, co nastąpiło właśnie w październiku 2024 r., i następnie zamknąć firmę. Kiedy operacja została sfinalizowana, nabrał wątpliwości, czy czasami nie musi jej rozliczyć w podstawie wymiaru składki zdrowotnej za 2024 r. Spytał ZUS. W piśmie o wydanie interpretacji złożonym w styczniu br. dowodził, że jego zdaniem sprzedaż środka trwałego spowodowana likwidacją działalności powoduje, iż uzyskanego z niej dochodu nie wlicza się do podstawy wymiaru składki zdrowotnej. „Zwłaszcza że obecnie przepis jednoznacznie wskazuje, że dochód ze sprzedaży środków trwałych nie stanowi podstawy do naliczenia składki do ubezpieczenia zdrowotnego” – argumentował.
Transakcja jednak w podstawie
Innego zdania był gdański oddział ZUS. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej osoby wykonującej działalność gospodarczą, rozliczającą się z fiskusem PIT liniowym, stanowi dochód podatkowy z działalności uzyskany w poprzednim miesiącu. Dochód ten ustala się generalnie jako różnicę między przychodami a kosztami ich uzyskania. Uwzględnia się przy tym:
- art. 24 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 367 ze zm.), zgodnie z którym dochód lub stratę ze środka trwałego stanowi różnica między przychodem z operacji a wartością początkową środka trwałego powiększona o wartość dokonanych odpisów amortyzacyjnych,
- art. 35 nowelizacji z 9 lutego 2022 r. kodeksu spółek handlowych i innych ustaw (Dz.U. poz. 807 ze zm.), na mocy którego wskazanego dochodu nie powiększa się o odpisy amortyzacyjne zrobione od środka trwałego przed 1 stycznia 2022 r.
Interpretacja ZUS: nowości nie pomogą
ZUS przyznał, że owszem, od 1 stycznia 2025 r. obowiązują zmiany czyniące zbycie środka trwałego zupełnie neutralnym dla podstawy wymiaru składki zdrowotnej (za sprawą nowelizacji z 23 grudnia 2024 r. ustawy zdrowotnej; Dz.U. poz. 1915). Ale mają one zastosowanie do przychodów osiągniętych ze sprzedaży środków trwałych właśnie od 1 stycznia br. „Oznacza to, że osoby prowadzące działalność gospodarczą stosujące tę formę opodatkowania w 2024 r. mają obowiązek uwzględniania w przychodach z działalności uzyskiwanych w 2024 r. także przychody z odpłatnego zbycia składników majątku” – podsumowuje organ rentowy. ©℗
Nie wszystko jeszcze stracone
W zeszłym roku władze wielokrotnie zapowiadały likwidację absurdu polegającego na naliczaniu składki na ubezpieczenie zdrowotne od sprzedaży środków trwałych. Jednak założenia do projektu przewidującego taką zmianę pojawiły się dopiero na początku października 2024 r. W analizowanym przypadku odpłatne zbycie środka trwałego nastąpiło w drugiej połowie października 2024 r., a więc w momencie, kiedy to przedsiębiorca powinien przynajmniej słyszeć o tym, że składka zdrowotna od sprzedaży środków trwałych zostanie zniesiona od 1 stycznia 2025 r. Gdyby przełożyć transakcję o nieco ponad dwa miesiące, mógłby sporo na niej zaoszczędzić. Niestety, zmienione przepisy ustawy zdrowotnej na korzyść dla małych firm nie oddziałują w żaden sposób na składki majątkowe sprzedane w 2024 r. Nie wszystko jednak stracone. Opisany biznesmen powinien policzyć, ile wyniosły odpisy amortyzacyjne dokonane z tytułu prosektorium przed 2022 rokiem; obniżają one bowiem podstawę wymiaru składki zdrowotnej. Może w ten sposób uda się uniknąć wskazanej daniny od zbycia budynku. ©℗
Podstawa prawna
Interpretacja oddziału ZUS w Gdańsku z 17 marca 2025 r. (DI/100000/43/106/2025)