Firma może kupić program komputerowy z ZFRON. Ważny wyrok dla pracodawców

Przepisy nie zawierają wymogu, aby wyposażenie stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych (ZFRON) posiadało szczególne właściwości, dostosowane do jego potrzeb. Nie musi też być specjalistycznym sprzętem.

Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny (WSA) w Łodzi, który zajmował się skargą dotyczącą gospodarowania pieniędzmi ZFRON. Złożył ją pracodawca, który ze środków tego funduszu kupił program komputerowy do obsługi kadrowo-płacowej jako element wyposażenia stanowiska pracy pracownika z dysfunkcją zdrowotną. Gdy jednak zwrócił się do urzędu skarbowego o wydanie dla tego wydatku zaświadczenia o uznaniu go za pomoc de minimis, fiskus odmówił jego wystawienia. Uzasadnił to tym, że z zebranego materiału dowodowego nie wynika, że oprogramowanie jest szczególnie przystosowane do potrzeb konkretnej osoby, która zmaga się z niepełnosprawnością ruchową. To oznacza, że pracodawca może zakupić je dla każdego innego pracownika biurowego zatrudnionego na stanowisku specjalisty ds. płac, bez względu na to, czy posiada on orzeczony stopień niepełnosprawności.

Wyposażenie stanowiska pracy osoby niepełnosprawnej

Analogiczne stanowisko zajął dyrektor izby administracji skarbowej, do którego firma wniosła zażalenie. On również podkreślił, że poniesiony ze środków ZFRON wydatek nie przyczynia się do zmniejszenia barier i ograniczeń wynikających z niepełnosprawności pracownika, a więc nie ma na celu jego realnej rehabilitacji zawodowej, społecznej i leczniczej. Pracodawca na to postanowienie złożył skargę do WSA w Łodzi. Zarzucał w niej fiskusowi zawężenie wykładni przepisów rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 19 grudnia 2007 r. w sprawie ZFRON (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1145 ze zm.), przez przyjęcie, że nie jest możliwe pokrywanie na ich podstawie wydatków związanych z wyposażeniem stanowiska pracy, które nie stanowią zakupu specjalistycznego sprzętu służącego wyłącznie osobom niepełnosprawnym.

Potrzeby rehabilitacyjne niepełnosprawnego pracownika

WSA orzekł, że skarga firmy zasługiwała na uwzględnienie i uchylił postanowienie organu odwoławczego. Zgodził się z nią, że przepisy rozporządzenia nie zawierają warunku wskazującego, że środki ZFON mogą być wydatkowane wyłącznie na sprzęt o ponadstandardowym charakterze, który jest dodatkowo dostosowany do potrzeb niepełnosprawnego pracownika. Sąd podkreślił przy tym, że w przepisach rozporządzenia mowa jest po prostu o wyposażeniu stanowiska pracy, nie wymagają one zaś, aby było ono związane z niepełnosprawnością pracownika. Ponadto wyjaśnił, że wbrew argumentom fiskusa nie jest tak, że za decyzją o zakupie oprogramowania stały przede wszystkim potrzeby pracodawcy, a nie jego pracownika. W ocenie WSA nie można ich przeciwstawiać, bo realizacja potrzeb rehabilitacyjnych pracownika – poprzez odpowiednie wyposażenie stanowiska pracy – jest jednocześnie realizacją potrzeby pracodawcy, zapewnienia efektywności świadczonej przez podwładnego pracy.

Co ciekawe, WSA w Łodzi wydał wyrok w podobnej sprawie w 2023 r. Dotyczyła ona zakupu z pieniędzy ZFRON programu komputerowego do ewidencjonowania udzielania ulg we wpłatach na PFRON dla niepełnosprawnej osoby zatrudnionej na stanowisku księgowej. Jednak wtedy sąd orzekł, że taki wydatek nie może być pokryty ze środków ZFRON, bo jest wydatkiem uniwersalnym, właściwym dla każdego pracownika, niezależnie od tego, czy jest osobą niepełnosprawną, czy zdrową (pisaliśmy o tym: „Fundusz rehabilitacji nie służy do zakupu programu”, nr DGP 227/2023).