Pracownik, który nie realizował lub nienależycie wykonywał swoje obowiązki i ze swojej winy przyczynił się do wyrządzenia pracodawcy szkody, jest zobligowany do odpowiedzialności materialnej zgodnie z zasadami kodeksu pracy. Art. 115. Jakie to sytuacje?

rozwiń ›

Kodeks pracy określa, że to pracownik ponosi odpowiedzialność za szkodę w granicach rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę. Oczywiście obowiązuje to tylko normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego wynikła szkoda.

Granice rzeczywistej straty poniesionej przez pracodawcę wskazują, jakie koszty poniósł. Przykładem może być wydanie przez pracownika nieprawidłowego towaru. Najlepiej jest wtedy zawrzeć z pracodawcą porozumienie, na mocy którego pracodawca będzie potrącał należność z wynagrodzenia, aż do momentu całkowitego pokrycia szkody.

Odszkodowanie za zaistniałe szkody

Art. 119 Kodeksy pracy mówi, że pracodawca może domagać się od pracownika odszkodowania za zaistniałe szkody. Wysokość wyrządzonej szkody nie może przewyższać kwoty trzymiesięcznego wynagrodzenia.

Odpowiedzialność za powierzone mienie

Według art. 124 § 1 Kodeksu pracy, pracownikowi, któremu przekazano z obowiązkiem zwrotu lub rozliczenia się:

  • narzędzia i instrumenty lub podobne przedmioty,
  • środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,

odpowiada on w pełnej wysokości za szkodę powstałą w tym mieniu.

Pracownik odpowiada w pełnej wysokości również za szkody w innym mieniu, jak np. za powierzony samochód służbowy.

Przestrzeganie przepisów, a odpowiedzialność finansowa pracownika

Karę pieniężną może także otrzymać pracownik, który nie przestrzega przepisów BHP, przepisów przeciwpożarowych, a także za samodzielne nieusprawiedliwione opuszczenie pracy, czy stawienie się do pracy pod wpływem alkoholu. Precyzuje to art.108 Kodeksu pracy: "za nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy lub przepisów przeciwpożarowych, opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości albo w stanie po użyciu alkoholu lub środka działającego podobnie do alkoholu lub spożywanie alkoholu lub zażywanie środka działającego podobnie do alkoholu w czasie pracy - pracodawca może również stosować karę pieniężną".

Kary pobrane od pracownika - gdzie zostają wydane?

Pobrane kary od pracownika pracodawca przekazuje na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy w firmie. Stanowi o tym art.108 § 4. kp, że "wpływy z kar pieniężnych przeznacza się na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy".

O wymierzonej karze pracodawca zawiadamia na piśmie pracownika z datą naruszenia prawa z informacją o prawie sprzeciwu. Gdy pracodawca wymierza karę, bierze pod uwagę dotychczasowy przebieg pracy oraz to, w jakim stopniu nastąpiła w danym zdarzeniu wina pracownika oraz jakiego typu nastąpiło naruszenie obowiązków. Potwierdza to art.111 Kp, "przy stosowaniu kary bierze się pod uwagę w szczególności rodzaj naruszenia obowiązków pracowniczych, stopień winy pracownika i jego dotychczasowy stosunek do pracy".

Odpowiedzialność materialna pracownika. Czy można się odwołać?

W momencie, gdy pracodawca wymierzył karę i przy tym naruszył obowiązujące przepisy prawne, pracownik może w ciągu 7 dni od zawiadomienia napisać pismo odwołujące. Pracodawca musi w ciągu 14 dni ustosunkować się do wniesionego sprzeciwu, a jeśli tego nie zrobi, uważa się, że zaakceptował wniesiony sprzeciw. "Jeżeli zastosowanie kary nastąpiło z naruszeniem przepisów prawa, pracownik może w ciągu 7 dni od dnia zawiadomienia go o ukaraniu wnieść sprzeciw. O uwzględnieniu lub odrzuceniu sprzeciwu decyduje pracodawca po rozpatrzeniu stanowiska reprezentującej pracownika zakładowej organizacji związkowej. Nieodrzucenie sprzeciwu w ciągu 14 dni od dnia jego wniesienia jest równoznaczne z uwzględnieniem sprzeciwu" - czytamy w kodeksie pracy.

Praca w niedziele i święta. Jakie prawa przysługują pracownikowi?
Praca w niedziele i święta. Jakie prawa przysługują pracownikowi?

Zobacz również

Odpowiedzialność materialna pracownika. Czy można iść do sądu pracy?

Pracownik może w ciągu 14 dni po odrzuceniu odwołania przez pracodawcę wystąpić do sądu pracy o uchylenie kary. W momencie kiedy sąd uznał uchylenie kary, pracodawca powinien zwrócić pracownikowi całą kwotę kary pieniężnej.

Brak wynagrodzenia za nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy

Każdy nieobecny, nieusprawiedliwiony dzień w pracy może kosztować pracownika nieotrzymaniem jednodniowego wynagrodzenia. Mówi o tym art.108 § 3. kp. Kara pieniężna za jedno przekroczenie, jak i za każdy dzień nieusprawiedliwionej nieobecności, nie może być wyższa od jednodniowego wynagrodzenia pracownika, a łącznie kary pieniężne nie mogą przewyższać dziesiątej części wynagrodzenia przypadającego pracownikowi do wypłaty, po dokonaniu potrąceń.