Czytelnik powinien niezwłocznie się odwołać od decyzji ZUS z jednoczesnym wnioskiem o przywrócenie terminu. Ponadto powinien złożyć reklamację w urzędzie pocztowym w celu ustalenia nieprawidłowości w doręczeniu tej przesyłki.
Doręczenie decyzji ZUS podlega k.p.a.
Zgodnie z art. 43 kodeksu postępowania administracyjnego (dalej: k.p.a.) w przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy to nie jest możliwe, w drzwiach mieszkania.
Jeśli taki tryb nie jest możliwy, to stosuje się art. 44 k.p.a., który reguluje doręczenie zastępcze. Przepis ten stanowi, że pismo pozostawia się w placówce operatora pocztowego na okres czternastu dni, przy czym doręczyciel obowiązany jest pozostawić zawiadomienie o możliwości odbioru przesyłki (tzw. pierwsze awizo), a w razie nieodebrania – drugie zawiadomienie. Po upływie czternastu dni doręczenie uważa się za dokonane, a pismo pozostawia się w aktach sprawy.
Orzecznictwo w sprawie doręczenia zastępczego
Orzecznictwo sądów administracyjnych podkreśla, że zakwestionowanie skuteczności doręczenia zastępczego wymaga skorzystania z trybu przewidzianego w art. 92 ustawy – Prawo pocztowe. NSA w postanowieniu z 10 listopada 2022 r. (sygn. akt III OSK 2941/21) stwierdził, że wykazanie nieprawidłowości doręczenia powinno nastąpić poprzez złożenie reklamacji operatorowi pocztowemu, a brak uruchomienia tego trybu wyklucza możliwość skutecznego podważenia prawidłowości doręczenia w postępowaniu administracyjnym.
Analogicznie NSA w wyroku z 10 listopada 2022 r. (sygn. akt III OSK 3251/21) wskazał, że dopiero rozpatrzenie reklamacji przez operatora pocztowego pozwala na ustalenie, czy domniemanie doręczenia można skutecznie obalić, ponieważ to operator – a nie organ – posiada dane dotyczące faktycznego przebiegu doręczenia.
Równolegle do podniesienia zarzutu wadliwego doręczenia niezbędne jest podjęcie czynności procesowych w celu wniesienia środka zaskarżania od decyzji ZUS wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu na dokonanie tej czynności. Zgodnie z art. 58 k.p.a. w razie uchybienia terminu należy przywrócić termin na prośbę zainteresowanego, jeżeli uprawdopodobni, że uchybienie nastąpiło bez jego winy. Prośbę o przywrócenie terminu należy wnieść w ciągu siedmiu dni od dnia ustania przyczyny uchybienia terminu. Jednocześnie z wniesieniem prośby należy dopełnić czynności, dla której określony był termin. ©℗
Podstawa prawna
Podstawa prawna
art. 42, art. 43, art. 44 ustawy z 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 572; ost.zm. Dz.U. z 2025 r. poz. 769)