Podwyżka z wyrównaniem od marca dla pracowników samorządowych

Przykładowo w XII kategorii zaszeregowania, w której dotychczasowa minimalna pensja wynosiła 4700 zł (czyli była wyższa niż płaca minimalna), wzrost wynosi 5,11 proc., co daje nową stawkę 4940 zł. Ostatnia nowelizacja rozporządzenia podwyższa więc minimalne kwoty wynagrodzenia zasadniczego we wszystkich kategoriach zaszeregowania dla pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie umowy o pracę. W rozporządzeniu każdemu stanowisku pracownika samorządowego zatrudnionego na podstawie umowy o pracę przypisana jest odpowiednia kategoria zaszeregowania, do której przyporządkowane jest minimalne miesięczne wynagrodzenie zasadnicze.

Krytyka nowych stawek wynagrodzenia zasadniczego w samorządzie

System wzrostu kwot minimalnej pensji zasadniczej był powszechnie krytykowany przez organizacje związkowe, które opiniowały projekt nowelizacji rozporządzenia. Przykładowo Forum Związków Zawodowych (dalej: FZZ) wskazywało, że zróżnicowanie stawek pomiędzy grupami jest rażąco niskie, co pogłębia spłaszczanie wynagrodzeń.

Zdaniem FZZ różnica wynagrodzenia zasadniczego pomiędzy pracownikiem zaszeregowanym w I grupie a osobą zatrudnioną w XV grupie (np. główny księgowy) wynosi zaledwie 584 zł. Związkowcy argumentowali, że nikt nie zdecyduje się na zatrudnienie związane z odpowiedzialnością karną i finansową, jeśli otrzyma za to tylko 584 zł więcej niż osoba, która nie ponosi takiej odpowiedzialności. Według FZZ „Jeżeli od najniższej stawki wynagrodzenia kadrowiec, księgowy czy administrator sieci będzie zarabiał więcej o 204 zł, to niestety są to żenująco niskie stawki wynagrodzenia”.

Związki zawodowe zdecydowanie zakwestionowały argumentację przedstawioną w uzasadnieniu do projektu, według której proponowane stawki miały być atrakcyjne na rynku pracy. Zdaniem FZZ, takie twierdzenia są absolutnie nieprawdziwe. Organizacja podkreśla, że jako związek zawodowy, który skupia wielu pracowników samorządowych, wie, że stawki minimalne określone w tabelach rozporządzenia są nagminnie traktowane jako jedyne obowiązujące. Nawet jeśli pracodawca ustali ich maksymalny wymiar, bo obligują do tego przepisy, to i tak, zatrudniając pracowników, stosuje te najniższe.

Problem spłaszczenia wynagrodzeń był regularnie zgłaszany przez organizacje związkowe jako główna wada omawianej nowelizacji. Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych (dalej: OPZZ) wskazało, że projekt rozporządzenia „utrwala środowisko prawne sprzyjające zjawisku spłaszczenia wynagrodzeń występujące w sferze budżetowej, przez które wielu wykształconych, doświadczonych i wykonujących odpowiedzialne zadania urzędników otrzymuje wynagrodzenie niskie i nieadekwatne do odpowiedzialności za realizację usług publicznych”.

Związek Nauczycielstwa Polskiego (ZNP) podzielił stanowisko innych organizacji związkowych i zgłosił podobne zastrzeżenia. Wskazał, że proponowane zmiany, zamiast realnie poprawić sytuację płacową pracowników samorządowych, mogą przyczyniać się do osłabienia motywacji do rozwoju zawodowego oraz podejmowania pracy na odpowiedzialnych stanowiskach. Brak wyraźnego zróżnicowania stawek między stanowiskami o różnym poziomie kwalifikacji i odpowiedzialności – według ZNP – działa demotywująco, szczególnie wobec pracowników administracyjnych. Choć minimalne stawki wzrosły, nie gwarantują one konkurencyjności na rynku pracy. Takie wnioski wynikają również z danych GUS zawartych w raporcie „Struktura wynagrodzeń według zawodów” (2024).

ZNP proponował alternatywne rozwiązania. W pierwszym wariancie – zachowanie poprzedniego systemu z drobnym zróżnicowaniem:

• od III grupy – wynagrodzenie na poziomie płacy minimalnej,
• dla grup IV–VIII – stawki wyższe o 50 zł,
• dla grup IX–XV – stawki wyższe o 100 zł.

Za najbardziej właściwe rozwiązanie ZNP uznaje wprowadzenie procentowego wskaźnika wzrostu w stosunku do wynagrodzenia minimalnego. Taki system nie powodowałby dodatkowo obowiązku wprowadzania aneksów do regulaminów wynagradzania w związku ze wzrostem wynagrodzenia minimalnego.

Stanowiska w urzędach pracy...

Nowelizacja koryguje katalog stanowisk w załączniku nr 3 do rozporządzenia w II tabeli w części D. „Stanowiska w urzędach i samorządowych jednostkach organizacyjnych” część III. „Urzędy pracy”. Zmiany te to pokłosie wejścia w życie od 1 czerwca 2025 r. ustawy z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. W zakresie stanowiska doradcy zawodowego nowela wymienia:

• młodszy doradca zawodowy (w miejsce doradcy zawodowego – stażysty),
• doradca zawodowy,
• starszy doradca zawodowy (nowe stanowisko).

W zakresie stanowiska doradcy ds. zatrudnienia wskazane są następujące:

• młodszy doradca ds. zatrudnienia (w miejsce pośrednika pracy – stażysty),
• doradca ds. zatrudnienia (w miejsce pośrednika pracy),
• starszy doradca ds. zatrudnienia (nowe stanowisko).

Zmianie uległo zaszeregowanie stanowiska doradcy EURES w wojewódzkim urzędzie pracy z XIII na XIV kategorię.

Rada Ministrów wprowadziła także zmiany w zakresie minimalnych wymagań kwalifikacyjnych na niektórych stanowiskach – odesłała do odrębnych przepisów. Jak wskazuje się w uzasadnieniu projektu nowelizacji przyjęte zmiany dotyczące korekty ww. katalogu stanowisk nie wymagają określenia przepisów przejściowych. Przepisy przejściowe w tym zakresie zawiera ustawa z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia.

…i żłobkach

W części XXIV „Żłobki, kluby dziecięce i dzienni opiekunowie” w grupie stanowisk „Stanowiska pomocnicze i obsługi” nowelizacja dodała nowe stanowisko: „wychowawca małego dziecka”. Zmiana ta umożliwia uzyskania awansu na „wychowawcę małego dziecka” przez osoby zatrudnione w instytucjach opieki nad dziećmi w wieku do lat trzech (dla stanowisk: starszy opiekun, starszy dzienny opiekun). To rozwiązanie jest elementem promowania i zwiększenia atrakcyjności zawodu osób sprawujących opiekę nad najmłodszymi.

Przepisy przejściowe

Nowelizacja zakłada, że kwoty minimalnego miesięcznego poziomu wynagrodzenia zasadniczego określone w I tabeli w załączniku nr 3 do rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych mają zastosowanie do wynagrodzeń należnych od 1 marca 2025 r. Oznacza to obowiązek wyrównania wynagrodzeń od tej daty po wejściu w życie nowelizacji, czyli od 14 czerwca 2025 r. Wyjątek stanowią przepisy dotyczące stanowisk w urzędach pracy. Te weszły w życie 1 czerwca 2025 r., gdyż tego też dnia zaczęły obowiązywać przepisy ustawy z 20 marca 2025 r. o rynku pracy i służbach zatrudnienia. ©℗