Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Niedawno opisywaliśmy dylematy księgowych związane z klasyfikacją dodatku węglowego wypłacanego przez samorządy osobom fizycznym. Zostały one rozwiane w odpowiedzi Ministerstwa Finansów na nasze pytanie. Jednak ustawa z 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (dalej: ustawa) stanowi także o wypłacaniu dodatku podmiotom wrażliwym, o których mowa w art. 4 ust. 1 pkt 4 ww. aktu prawnego. Problem polega m.in. na tym, że JST nie wiedzą, jak należy traktować środki przekazywane podmiotom wrażliwym w związku z wykorzystywaniem niektórych źródeł ciepła - czy jako świadczenia, czy też jako dotacje. Wystąpiliśmy więc z kolejnym zapytaniem do MF w tej sprawie, ale zanim otrzymamy odpowiedź, poprosiliśmy o wskazówki ekspertów. Są oni jednomyślni, przy czym za punkt wyjścia przyjmują odpowiedź MF dotyczącą dodatku węglowego dla osób fizycznych, o której pisaliśmy w artykule „Wiadomo już, jak księgowe powinny zaklasyfikować dodatek węglowy” (DGP nr 196 z 10 października 2022 r.). Resort wskazał w niej, że ma być zastosowany dział 853, rozdział 85395 i po stronie dochodowej par. 2180, a wydatkowej par. 3110. Eksperci uważają, że wypłaty dodatku podmiotom wrażliwych również należy umieścić w dziale 853 - „Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej”; rozdziale 85395 - „Pozostała działalność”. Inaczej wskazali paragraf wydatków, otóż ich zdaniem wypłaty dla podmiotów wrażliwych należy zakwalifikować w par. 443 - „Różne opłaty i składki” z odpowiednią czwartą cyfrą. [opinie ekspertów] ©℗
opinie ekspertów
/>
Jeżeli chodzi o dodatek wypłacany podmiotom wrażliwym, „rozwiązanie” w kontekście działu i rozdziału wydatkowego powinno być analogiczne jak w przypadku podziałek stosowanych w przypadku wypłaty dodatku węglowego dla osób fizycznych. Za właściwy należy więc uznać dział 853 -„Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej”, oraz rozdział 85395 -„Pozostała działalność”. Rzecz jasna zasadnicza różnica musi dotyczyć paragrafu wydatkowego, którym w przypadku dodatku węglowego był 303 -„Różne wydatki na rzecz osób fizycznych”. Z uwagi na specyfikę podmiotów wrażliwych, których przecież status prawny jest mocno zróżnicowany, dla wypłacanego im dodatku nie sposób zastosować wspomnianego par. 303, który dotyczy tylko osób fizycznych. Należy poszukiwać innego odpowiedniego paragrafu wydatkowego. W kontekście statusu prawnego odbiorców pomocy wskazanych w art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy takim rozwiązaniem może być par. 443 -„Różne opłaty i składki”. Z opisu do niego wynika, że obejmuje różnego rodzaju płatności oraz składki, m.in. opłaty za ubezpieczenia samochodów i innych pojazdów (łącznie z kierowcą i pasażerami), opłaty za patenty itp. W każdym razie istotnym jest to, że katalog potencjalnych wydatków w ww. paragrafie jest otwarty w tym znaczeniu, że może obejmować wydatki zróżnicowane rodzajowo, a więc nie tylko opłaty, składki, kaucje, koszty, lecz także wspomniane dodatki, jak i innego typu świadczenia. Nie ma więc przeciwwskazań, aby ujmować właśnie w tym paragrafie wypłatę dodatków dla podmiotów wrażliwych, tym bardziej że nie ma innego bardziej zbliżonego paragrafu w klasyfikacji budżetowej. Dodatkowym pośrednio argumentem za stosowaniem par. 443 może być jego wykorzystywanie w przypadku wydatków realizowanych przez gminy w związku z wypłatą zwrotów podatku -producentom rolnym z tytułu podatku akcyzowego w trybie ustawy z 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej. Odbiorcami tego wsparcia są zaś podmioty o różnym statusie prawnym, począwszy od osób fizycznych, przez osoby prawne, po jednostki nieposiadające osobowości prawnej.
Końcowo należy dodać, że świadczenie (dodatek) wypłacane dla ww. podmiotów nie może być klasyfikowane jako dotacja. Gdyby taka wola była po stronie ustawodawcy, zapewne posłużyłby się odpowiednimi sformułowaniami, których jednak zabrakło w postanowieniach ustawy. ©℗
OPINIE EKSPERTÓW
/>
W przypadku działu i rozdziału należałoby zgodzić się z rozwiązaniem przyjętym przez Ministerstwo Finansów dla dodatku węglowego wypłacanego osobom fizycznym. A tym samym jako właściwy należy uznać dział 853 „Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej”, rozdział 85395 -„Pozostała działalność”. Natomiast do paragrafów wydatków w zakresie dodatku i rekompensaty dla odbiorców określonych w art. 4 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy należy stwierdzić, że to nie jest ani dotacja, ani świadczenie. Poszukując właściwie jak najbliższego paragrafu dla tego rodzaju wydatku, zwracając uwagę, że są to podmioty o różnych statusach prawnych, wydaje się, że najwłaściwszy będzie paragraf 443 -„Różne opłaty i składki” z odpowiednią czwartą cyfrą. Niemniej jednak wydaje się, że najlepszym rozwiązaniem, aby można było monitorować zarówno dochody, jak i wydatki w zakresie dodatków i rekompensat z ustawy z 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw, jest wprowadzenie dodatkowych podziałek klasyfikacji. Natomiast w chwili obecnej, gdy już JST muszą wprowadzać zmiany do budżetu w tym zakresie, Ministerstwo Finansów powinno podjąć jednolite stanowisko, w jakich podziałkach klasyfikacji należałoby ująć te wydatki do czasu zmian w rozporządzeniu. Wiemy, że stanowiska nie stanowią przepisu prawa, ale uniknęłoby to kolejnych rozważań i dyskusji w tym zakresie.©℗
Podstawa prawna
ustawa z 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz.U. poz. 1967)
rozporządzenie ministra finansów z 2 marca 2010 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 513; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1571)
ustawy z 10 marca 2006 r. o zwrocie podatku akcyzowego zawartego w cenie oleju napędowego wykorzystywanego do produkcji rolnej (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 846)
