Wycenę złota powiązaną z jego skupem należy traktować łącznie jak produkt w rozumieniu przepisów o nieuczciwych praktykach handlowych – orzekł Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Wyrok odnosi się do unijnej dyrektywy 2005/29/WE dotyczącej nieuczciwych praktyk handlowych, która ma chronić konsumentów przed wprowadzeniem w błąd przy użyciu zwodniczych technik marketingowych. Aby ją zastosować, najpierw trzeba ustalić, czy mamy do czynienia z produktem, który podlega tym regulacjom. Zgodnie z dyrektywą należy przez niego rozumieć „każdy towar lub usługę, w tym nieruchomości, usługi cyfrowe i treści cyfrowe, a także prawa i obowiązki”.

Przy transakcjach wiązanych nie zawsze wiadomo, co obejmuje ta definicja. Wątpliwości dotyczą także działalności szwedzkiej spółki Guldbrev, proponującej w internecie kupno złota po wyjątkowo atrakcyjnych cenach, o ile wcześniej jego wartość zostanie potwierdzona wyceną. Koniec końców oczywiście zawsze okazuje się, że ta wartość jest dużo niższa, a kwoty podawane w internetowych ofertach były jedynie wabikiem na potencjalnych klientów. Organ chroniący konsumentów domaga się przed sądem zakazania firmie takiej reklamy, przekonując, że podawane w internecie ceny skupu są „niedorzeczne i całkowicie niemożliwe do przewidzenia lub uzyskania ze względu na wymogi ustanowione przez spółkę”. Sąd rozstrzygający tę sprawę zastanawia się zaś, czy w przypadku tego rodzaju działalności w ogóle można mówić o produkcie, gdyż tylko wtedy wchodziłyby w grę unijne przepisy dotyczące nieuczciwych praktyk handlowych. Tego też dotyczyły pytania prejudycjalne skierowane do TSUE.

Trybunał, odwołując się do swego wcześniejszego orzecznictwa, podkreślił, że dyrektywa 2005/29/WE wyróżnia się szczególnie szerokim przedmiotowym zakresem stosowania. Tylko dzięki takiemu podejściu może zostać osiągnięty jej główny cel.

„Cel polegający na pełnej ochronie konsumentów przed tego rodzaju praktykami, opiera się w istocie na okoliczności, że w porównaniu z przedsiębiorcą konsument znajduje się w słabszej pozycji” – zauważył TSUE.

Skład orzekający nie miał wątpliwości, że skup i wycena złota stanowią łącznie produkt, o jakim mowa w dyrektywie. Dopiero wycena złota umożliwia bowiem jego ewentualny skup. To zaś oznacza, że wszystkie działania mające bezpośredni związek z promocją tego produktu są objęte zakresem stosowania tej regulacji.©℗

orzecznictwo

Podstawa prawna

Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-379/23