Urząd gminy otrzymał w konkursie ogólnopolskim aparaturę medyczną, ale sam nie może jej użytkować. Nasza spółka jest jedynym podmiotem leczniczym w gminie. Czy istnieje możliwość ubiegania się o darowiznę sprzętu?
Z art. 7 ust. 1 pkt 5 ustawy o samorządzie gminnym wynika, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ochrony zdrowia. Gmina może prowadzić działalność leczniczą za pośrednictwem własnych jednostek organizacyjnych. Z reguły jednak taką działalność podejmują wyspecjalizowane podmioty lecznicze o prywatnym statusie. Realizując zadania z zakresu ochrony zdrowia, gminy mogą nie tylko wspomagać podmioty lecznicze finansowo (w tym właśnie prywatne spółki), lecz także przekazywać wsparcie rzeczowe.
Wsparcie może mieć różną formę. Jedną z nich jest darowizna, o którą pyta czytelnik. Instytucję tę uregulowano w art. 888 i nast. kodeksu cywilnego (dalej: k.c.). Z przepisów wynika m.in., że przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku. Zgodnie zaś z art. 890 k.c. oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego. Umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli świadczenie zostało spełnione.
Jednak cywilnoprawna forma dokonania darowizny przez gminę może być nieodpowiednia. A to z uwagi na regulacje dotyczące gospodarowania majątkiem samorządowym i uwzględnienia interesu gminy. Na te aspekty zwróciła uwagę Regionalna Izba Obrachunkowa w Poznaniu w piśmie z 31 grudnia 2021 r. (znak WA-0280/78/2021; źródło: https://bip.poznan.rio.gov.pl.). Wskazała w nim na możliwość przekazania sprzętu medycznego przez gminę dla prywatnego podmiotu leczniczego w formie użyczenia. Jest to również umowa cywilnoprawna. Z art. 710 k.c. i następnych wynika m.in., że przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Ponadto jeżeli umowa nie określa sposobu używania rzeczy, biorący może rzeczy używać w sposób odpowiadający jej właściwościom i przeznaczeniu. Bez zgody użyczającego biorący nie może oddać rzeczy użyczonej osobie trzeciej do używania.
Zatem użyczenie może być rozwiązaniem korzystnym dla obu stron. Z jednej bowiem strony gmina zapewni lepszą ochronę zdrowia na swoim terenie, a z drugiej strony podmiot leczniczy zyska profesjonalny sprzęt medyczny bez potrzeby angażowania prywatnego kapitału. Decyzję w sprawie oddania sprzętu w użyczenie będzie władny podjąć organ wykonawczy gminy jako gospodarujący mieniem samorządowym na podstawie z art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy o samorządzie gminnym, gdzie postanowiono, że do zadań wójta należy w szczególności gospodarowanie mieniem komunalnym.
W sytuacji opisanej przez przedsiębiorcę uzyskanie darowizny od gminy może być niewykonalne z uwagi na przepisy obowiązujące gminę. Rozwiązaniem może być przekazanie spółce sprzętu na zasadzie użyczenia. Warto rozważyć wystąpienie do wójta gminy z propozycją i zasugerować zawarcie odpowiedniej umowy, na mocy której podmiot leczniczy zyskałby możliwość użytkowania gminnego sprzętu.
Podstawa prawna
• art. 7 ust. 1 pkt 5, art. 30 ust. 2 pkt 3 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 559; ost.zm. Dz.U. z 2022 r. poz. 1005)
• art. 710 i nast., art. 888 i nast., art. 890 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 2459)
