Specustawa o COVID-19 od czasu jej uchwalenia przeszła wiele nowelizacji, które rozszerzały lub zmieniały zasady funkcjonowania instrumentów mających na celu przeciwdziałanie pandemii COVID-19. Szczególną kategorią są tu dofinansowania, dotacje i pożyczki, o które firmy mogą się ubiegać w urzędach pracy: wojewódzkich (pkt 1‒4) i powiatowych (pkt 5‒8).

1. Dofinansowanie przy obniżonym wymiarze czasu pracy lub przestoju

Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników objętych obniżonym wymiarem czasu pracy lub przestojem ekonomicznym jest dostępne już od 31 marca 2020 r. Rozwiązanie to zostało oparte na zasadzie ponoszenia kosztów zatrudnienia częściowo przez pracodawcę, państwo oraz pracownika. Możliwość uzyskania wsparcia jest uzależniona od spełnienia wielu warunków formalnych.
Co istotne, za pracownika w rozumieniu art. 15g ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1842; ost.zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 180; dalej: specustawa), który reguluje zasady przyznania tego dofinansowania, uznaje się nie tylko osoby pozostające w stosunku pracy, lecz także m.in. osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę nakładczą, umowy zlecenia lub innej umowy o świadczenie usług, do których zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, jeżeli z tego tytułu podlega obowiązkowi ubezpieczeń: emerytalnemu i rentowemu. Wyjątek stanowią osoby zatrudnione przez osobę fizyczną jako pomoc domowa.
Dofinansowanie jest przewidziane dla wszystkich przedsiębiorców niezależnie od liczby zatrudnionych czy też przedmiotu wykonywanej działalności. Podstawowym warunkiem jego uzyskania jest spadek obrotów gospodarczych. Przepisy precyzują, że pod tym pojęciem rozumie się spadek sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym:
nie mniej niż o 15 proc., obliczony jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych przypadających po 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych dwóch miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego;
nie mniej niż o 25 proc., obliczony jako stosunek obrotów z dowolnie wskazanego miesiąca kalendarzowego przypadającego po 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o dofinansowanie w porównaniu do obrotów z miesiąca poprzedniego.
Za miesiąc w rozumieniu tych przepisów uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego, tj. w dniu innym niż pierwszy dzień danego miesiąca kalendarzowego.
Pracodawca musi zawrzeć ze stroną pracowniczą porozumienie, w którym ustali warunki i tryb wykonywania pracy w okresie przestoju ekonomicznego lub obniżonego wymiaru czasu pracy. Porozumienie to pracodawca zawiera z reprezentatywnymi organizacjami związkowymi albo z zakładową organizacją związkową, albo z przedstawicielami pracowników wyłonionymi w trybie u niego przyjętym (szczegóły określa art. 15g ust. 11 specustawy). W przypadku trudności w przeprowadzeniu wyborów przedstawicieli pracowników z powodu COVID-19, np. wywołanych nieobecnością pracowników, trwającym przestojem lub wykonywaniem przez część z nich pracy zdalnej, porozumienie to może być zawarte z przedstawicielami wybranymi uprzednio dla innych celów przewidzianych w przepisach prawa pracy.
Porozumienie powinno określać co najmniej grupy zawodowe objęte przestojem ekonomicznym lub obniżonym wymiarem czasu pracy, obniżony wymiar etatu obowiązujący pracowników oraz okres, przez jaki obowiązują wskazane rozwiązania. Strony mogą także uregulować inne kwestie powiązane z warunkami i trybem wykonywania pracy w tym okresie. Kopię zawartego porozumienia pracodawca powinien przekazać w terminie pięciu dni roboczych do właściwego okręgowego inspektora pracy. Co istotne, w przypadku pracowników, którzy u pracodawcy byli objęci ponadzakładowym albo zakładowym układem zbiorowym pracy, nie stosuje się jego postanowień, w zakresie i przez czas określony w porozumieniu, określających warunki umów o pracę i innych aktów stanowiących podstawę nawiązania stosunku pracy.
Obniżenie wymiaru czasu pracy jest możliwe maksymalnie o 20 proc. i nie mniej niż do 0,5 etatu, z zastrzeżeniem, że wynagrodzenie nie może być niższe niż minimalne wynagrodzenie z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Natomiast pracownikom objętym przestojem ekonomicznym pracodawca wypłaca wynagrodzenie obniżone nie więcej niż o 50 proc., ale nie niższe niż w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy.
Pozostałe warunki, które muszą zostać spełnione, odnoszą się do braku zaległości w regulowaniu zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenie społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych lub Fundusz Pracy do końca III kw. 2019 r. oraz braku przesłanek do ogłoszenia upadłości. W przypadku zaległości z regulowaniem wskazanych zobowiązań publicznoprawnych nie stanowią one przeszkody w przypadku, gdy przedsiębiorca zawarł umowę z ZUS lub otrzymał decyzję US w sprawie spłaty zadłużenia i terminowo opłaca raty lub korzysta z odroczenia terminu płatności albo gdy zaleganie powstało w okresie spadku obrotów gospodarczych, a przedsiębiorca dołączył do wniosku o przyznanie świadczeń plan spłaty zadłużenia uprawdopodabniający poprawę jego kondycji finansowej i pełną spłatę zaległości w regulowaniu składek wraz z kopią wniosku do ZUS o rozłożenie na raty należności z tytułu tych składek lub o odroczenie ich płatności.
Wysokość dofinansowania jest uzależniona od tego, czy pracownik jest objęty przestojem ekonomicznym czy obniżonym wymiarem czasu pracy. W tym pierwszym przypadku dofinansowanie przysługuje w wysokości 50 proc. minimalnego wynagrodzenia z uwzględnieniem wymiaru czasu pracy. Natomiast w przypadku pracowników z obniżonym wymiarem czasu pracy wynagrodzenie przysługuje w wysokości nie większej niż 40 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS. W przypadku obu grup dofinansowanie nie przysługuje w odniesieniu do pracowników, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o dofinansowanie było wyższe niż 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS, tj. aktualnie 16 373,94 zł.
Dodatkowo oprócz dofinansowania do wynagrodzeń przysługują również środki na opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne pracowników należne od pracodawcy od przyznanych świadczeń.
Dofinansowanie przysługuje na danego pracownika maksymalnie przez łączny okres trzech miesięcy przypadających od miesiąca złożenia wniosku o dofinansowanie. Oznacza to, że pracodawca, który uzyskiwał dofinansowanie na danych pracowników przez trzy miesiące, nie może już w odniesieniu do nich złożyć kolejnego wniosku (dotyczy to zarówno wsparcia na podstawie art. 15g, jak i 15gg specustawy). Natomiast w razie skorzystania z dofinansowania przez trzy miesiące jedynie na część pracowników (np. gdy nie zostali oni wcześniej objęci przestojem lub obniżonym wymiarem bądź zostali zatrudnieni nowi) możliwe jest ponowne złożenie wniosku o dofinansowanie wynagrodzeń pracowników wcześniej nieobjętych dopłatami. Z kolei jeśli przedsiębiorca w okresie objętym dofinansowaniem korzystał ze zwolnienia z obowiązku opłacania składek ZUS, to nie może otrzymać świadczeń z art. 15g specustawy na pokrycie części należnych składek – w takim wypadku może uzyskać jedynie dofinansowanie do wynagrodzeń. Skorzystanie z tej formy dofinansowania możliwe jest natomiast w przypadku otrzymania innych form pomocy.
Należy pamiętać, że przez okres pobierania świadczeń na danych pracowników pracodawca nie może wypowiedzieć im umów o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników (np. z powodu redukcji zatrudnienia). Zakaz ten dotyczy tylko pracowników objętych dofinansowaniem w danym okresie. Jego naruszenie powoduje konieczność zwrotu całego dofinansowania uzyskanego na zwolnionego pracownika (a więc nie całości dofinansowania na wszystkich pracowników).
Ta forma dofinansowania nie jest traktowana jako pomoc publiczna. Ma to znaczenie w kontekście limitów takiej pomocy, jaką przedsiębiorcy mogą otrzymać w ramach łagodzenia negatywnych skutków związanych z COVID-19. Tym samym kwoty uzyskane na tej podstawie nie są wliczane do obowiązujących limitów.
Uwaga! Wnioski mogą być składane do 10 czerwca 2021 r., a dofinansowanie może być udzielane do 30 czerwca 2021 r.

2. Dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników nieobjętych przestojem lub obniżonym czasem pracy

Kolejnym instrumentem pomocowym, uruchomionym od 24 czerwca 2020 r., jest możliwość uzyskania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników mimo braku obniżenia wymiaru czasu pracy lub objęcia przestojem ekonomicznym (art. 15gg specustawy).
Przesłanki jego uzyskania są tożsame lub zbliżone do opisanych powyżej. Również i w tym przypadku musi wystąpić spadek obrotów gospodarczych – liczymy go tak samo, jak przy poprzednim dofinansowaniu. Pracodawca musi także spełniać tożsame warunki odnoszące się do jego sytuacji finansowej tj. nie zalegać w regulowaniu wymienionych zobowiązań publicznoprawnych, a także nie mogą zachodzić podstawy do ogłoszenia upadłości.
Omawiane dofinansowanie jest przyznawane w wysokości 40 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS obowiązującego na dzień złożenia wniosku o tę pomoc. Oprócz kwoty samego dofinansowania pracodawcy przysługują także środki na opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne pracowników należnych od pracodawcy od przyznanych świadczeń. Tak samo jak w przypadku poprzedniego dofinansowania, nie przysługuje ono w przypadku zatrudnionych, których wynagrodzenie było wyższe niż 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS. Obecnie jest to maksymalnie 2183,19 zł dofinansowania do wynagrodzenia i ok. 380 zł (w zależności od obowiązującej pracodawcę stawki ubezpieczenia wypadkowego) dofinansowania do składek ZUS.
Wskazane świadczenia udzielane są na okresy pełnych miesięcy kalendarzowych i przysługują maksymalnie przez łączny okres trzech miesięcy przypadających od miesiąca złożenia wniosku.
Dodatkowym warunkiem jest nieskorzystanie z pomocy w odniesieniu do tych samych pracowników w zakresie takich samych tytułów wypłat na rzecz ochrony miejsc pracy. Oznacza to, że dofinansowania nie mogą uzyskać przedsiębiorcy, którzy uzyskali już dofinansowanie do wynagrodzeń na podstawie art. 15g lub 15zzb specustawy. Niemniej jednak wyłączenie to ma ograniczone zastosowanie, odnosi się bowiem jedynie do pracowników dotychczas objętych dofinansowaniem. W związku z tym pracodawcy, którzy występowali o dofinansowanie do wynagrodzeń wyłącznie części pracowników, mogą ubiegać się o dofinansowanie z tego tytułu w odniesieniu do pozostałych, których uprzednie dofinansowanie nie obejmowało. Dodatkowo przedsiębiorca, który uzyskał zwolnienie z obowiązku opłacania składek ZUS w okresie objętym dofinansowaniem, nie może otrzymać świadczeń z art. 15gg na pokrycie części należnych składek – w takim wypadku może uzyskać jedynie dofinansowanie do wynagrodzeń. Natomiast skorzystanie z innych form pomocy nie stoi na przeszkodzie, aby otrzymać tę formę dofinansowania.
Także w przypadku tej formy wsparcia w okresie pobierania świadczeń obowiązuje zakaz wypowiadania umów o pracę z przyczyn niedotyczących pracowników. I również dotyczy to tylko pracowników objętych dofinansowaniem. Istotną różnicą jest jednak konsekwencja naruszenia tego zakazu – w tym wypadku pracodawca będzie zobowiązany co zwrotu całego otrzymanego dofinansowania, a nie tylko tego otrzymanego na zwolnionego pracownika.
Powyższe świadczenia również nie są traktowane jako pomoc publiczna i nie są wliczane do limitu możliwych do uzyskania środków.
Uwaga! Wnioski o tę pomoc mogą być składane do 10 czerwca 2021 r., a dofinansowanie może być udzielane do 30 czerwca 2021 r.

3. Branżowe dofinansowanie do wynagrodzeń

Jednym z najnowszych rozwiązań – obowiązującym od 19 grudnia 2020 r. – jest możliwość uzyskania dofinansowania do wynagrodzeń pracowników przez przedsiębiorców z określonych branż. Czynnikiem determinującym jest rodzaj przeważającej działalności określonej kodem PKD zgodnie ze stanem na 30 września 2020 r. Kody PKD zostały wskazane w art. 15gga ust. 1 specustawy, w związku z czym przepis jednoznacznie wskazuje, kto może ubiegać się o dofinansowanie.
Podstawowym warunkiem, który trzeba spełnić, aby uzyskać dofinansowanie, jest spadek przychodu (w rozumieniu przepisów podatkowych) z prowadzonej działalności o 40 proc. w następstwie wystąpienia COVID-19. Spadek ten stwierdza się na podstawie porównania przychodu z jednego z trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku z przychodem w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego.

Przykład

Co porównujemy
Przedsiębiorca składa wniosek 1 lutego 2021 r. Jako miesiąc wskazany spośród trzech miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku wybiera styczeń 2021 r. W rezultacie porównuje przychód ze stycznia 2021 r. z przychodem z grudnia 2020 r. lub z przychodem ze stycznia 2020 r.
Oprócz spadku przychodów przedsiębiorca musi również spełniać warunki dotyczące niezalegania z regulowaniem zobowiązań publicznoprawnych, tj. zobowiązań podatkowych, składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne, FGŚP, Fundusz Pracy lub Fundusz Solidarnościowy do końca III kw. 2019 r. (z wyjątkiem sytuacji, gdy zawarł umowę z ZUS lub otrzymał decyzję US w sprawię spłaty zadłużenia i terminowo opłaca raty lub korzysta z odroczenia terminu płatności). Nie może też spełniać przesłanek do ogłoszenia upadłości oraz nie może być prowadzone względem niego postępowanie restrukturyzacyjne lub likwidacyjne.
Dofinansowanie można uzyskać w odniesieniu do pracowników w rozumieniu art. 15g ust. 4 specustawy (patrz pkt 1 powyżej). Przysługuje ono w wysokości 2000 zł miesięcznie, przy czym brany pod uwagę jest również wymiar czasu pracy zatrudnionych. Wyjątek stanowią pracownicy, których wynagrodzenie uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku o przyznanie świadczeń było wyższe niż 300 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa GUS, a także pracownicy zatrudnieni w okresie krótszym niż trzy miesiące przed dniem złożenia wniosku. Do wynagrodzeń tych grup dofinansowanie nie przysługuje. Podobnie jak poprzednie dofinansowania, również to przewidziane w art. 15gga przysługuje łącznie przez trzy miesiące i przekazywane jest w transzach miesięcznych. Nie jest też możliwe równoczesne uzyskanie dofinansowania z tego tytułu, gdy przedsiębiorca w danym miesiącu korzysta z innej pomocy w formie dofinansowania wynagrodzeń pracowników udzielonej w celu przeciwdziałania negatywnym skutkom COVID-19. Przepisy nie zabraniają natomiast uzyskania tej formy pomocy w przypadku wcześniejszego skorzystania z dofinansowania do wynagrodzeń na tych samych pracowników na podstawie art. 15g i 15gg (dofinansowania z WUP) lub 15zzb specustawy (dofinansowanie z PUP), nawet jeżeli dofinansowanie było wcześniej pobierane przez pełne trzy miesiące. Również skorzystanie z innych form wsparcia niż wymienione powyżej pozwala na otrzymanie dofinansowania na omawianej podstawie.
W okresie pobierania świadczeń również obowiązuje zakaz wypowiadania umów z przyczyn niedotyczących pracowników, którego złamanie skutkuje obowiązkiem zwrotu pobranych świadczeń na zwolnionego pracownika (a nie całego dofinansowania na pozostałych pracowników).
Świadczenia te traktowane są jako pomoc publiczna. W związku z tym mogą zostać przyznane w maksymalnej wysokości 800 000 euro (obecnie trwają prace nad zwiększeniem limitu do 1 800 000 euro na przedsiębiorcę) i wliczane są do ogólnego limitu pomocy publicznej otrzymywanej przez przedsiębiorcę w ramach łagodzenia negatywnych skutków COVID-19.
Uwaga! Wnioski o dofinansowanie z tego tytułu mogą być składane do 28 lutego 2021 r.

4. Dodatkowe dofinansowanie branżowe

Przepisy specustawy w niektórych przypadkach przewidują możliwość rozszerzenia wsparcia w drodze rozporządzenia. Rozwiązanie to zostało zastosowane w rozporządzeniu Rady Ministrów z 19 stycznia 2021 r. w sprawie wsparcia uczestników obrotu gospodarczego poszkodowanych wskutek pandemii COVID-19 (Dz.U. poz. 152; dalej: rozporządzenie RM). Na jego mocy przedsiębiorcy, których przeważająca działalność na 30 listopada 2020 r. jest oznaczona kodami PKD określonymi w jego par. 1, mogą ubiegać się o dodatkowe dofinansowanie na zasadach opisanych w pkt 3 powyżej. W ten sposób rozszerzono katalog uprawnionych, którzy mogą otrzymać świadczenie z art. 15gga specustawy, o podmioty prowadzące działalność nieobjętą tym przepisem.
Warunkiem uzyskania dofinansowania jest osiągnięcie przychodu (w rozumieniu przepisów podatkowych) z prowadzonej działalności niższego o co najmniej 40 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego.
Zasady łączenia z innymi formami wsparcia są analogiczne jak w przypadku świadczeń z art. 15gga specustawy, co oznacza, że wcześniejsze skorzystanie ze świadczeń na rzecz ochrony miejsc pracy (art. 15g, 15gg i 15zzb specustawy) nie uniemożliwia otrzymania dofinansowania przewidzianego w rozporządzeniu RM. Również skorzystanie z innych form wsparcia nie wyklucza otrzymania tej pomocy.
Uwaga! Wnioski o dofinansowanie mogą być składane do 31 marca 2021 r.

5. Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników od starosty

Dofinansowanie wynagrodzeń pracowników przyznawane przez starostów na podstawie art. 15zzb specustawy zostało ukształtowane na odmiennych zasadach niż te opisane wcześniej. W tym wypadku wnioski składane są do powiatowych urzędów pracy, które zajmują się ich rozpatrywaniem i przyznawaniem świadczeń. Co istotne, dofinansowanie to przysługuje wyłącznie mikro, małym i średnim przedsiębiorcom (w rozumieniu ustawy z 6 marca 2018 r. – Prawo przedsiębiorców; t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 162).
Podobnie jak w przypadku poprzednich rozwiązań dofinansowanie przysługuje do wynagrodzeń pracowników oraz innych osób zatrudnionych (wskazanych w rozszerzonej definicji pracownika z art. 15g specustawy; przy czym w tym przypadku definicja pracownika nie została rozszerzona, a jedynie rozszerzono zastosowanie przepisu o te grupy osób).
Warunkiem uzyskania dofinansowania jest spadek obrotów gospodarczych w następstwie wystąpienia COVID-19. Co istotne, przepis ten zawiera własną definicję tego stanu. W tym przypadku przez „spadek obrotów gospodarczych” rozumie się zmniejszenie sprzedaży towarów lub usług w ujęciu ilościowym lub wartościowym obliczone jako stosunek łącznych obrotów w ciągu dowolnie wskazanych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych, przypadających w okresie po 31 grudnia 2019 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o przyznanie dofinansowania, w porównaniu do łącznych obrotów z analogicznych dwóch kolejnych miesięcy kalendarzowych roku poprzedniego.
Tak samo jak w przypadku poprzednich dofinansowań za miesiąc uważa się także 30 kolejno po sobie następujących dni kalendarzowych, w przypadku gdy dwumiesięczny okres porównawczy rozpoczyna się w trakcie miesiąca kalendarzowego.
Istotną różnicą pomiędzy tym rodzajem dofinansowania a omówionymi wyżej jest jego wysokość. W tym przypadku przepisy przewidują możliwość uzyskania dofinansowania w trzech różnych wysokościach, zależnie od poziomu spadku obrotów. W przypadku, gdy spadek obrotów wynosi:
co najmniej 30 proc. ‒ dofinansowanie może być przyznane do kwoty stanowiącej sumę 50 proc. wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy w odniesieniu do każdego pracownika;
co najmniej 50 proc. ‒ dofinansowanie może być przyznane do kwoty stanowiącej sumę 70 proc. wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 70 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika;
co najmniej 80 proc. ‒ dofinansowanie może być przyznane do kwoty stanowiącej sumę 90 proc. wynagrodzeń poszczególnych pracowników objętych wnioskiem o dofinansowanie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne należnymi od tych wynagrodzeń, jednak nie więcej niż 90 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia, powiększonego o składki na ubezpieczenia społeczne od pracodawcy, w odniesieniu do każdego pracownika.
Dofinansowanie przyznawane jest na okres nie dłuższy niż trzy miesiące przypadające od miesiąca złożenia wniosku, a jego wypłata następuje w miesięcznych transzach.
Co istotne, tak samo jak w przypadku poprzednich instrumentów wsparcia, przedsiębiorcy nie mogą otrzymać dofinansowania w części, w której te same koszty zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych. W rezultacie w sytuacji, gdy pracodawca otrzymał wcześniej dofinansowanie z innego tytułu na rzecz ochrony miejsc pracy przez łączny okres co najmniej trzech miesięcy (art. 15g, 15gg czy 15gga specustawy), nie będzie mógł skorzystać w tym zakresie z omawianego instrumentu. Jeżeli jednak przedsiębiorca skorzystał wcześniej z dofinansowania od starosty przez okres trzech miesięcy, to możliwe jest skorzystanie z dofinansowania z art. 15gga specustawy. Natomiast skorzystanie z innych form wsparcia nie jest przeszkodą, aby skorzystać z omawianego instrumentu.
Dofinansowanie to jest formą pomocy publicznej, a więc obowiązuje limit wysokości wsparcia, a także środki te wliczane są do ogólnego limitu tej pomocy.
Uwaga! Wnioski o dofinansowanie mogą być składane do 10 czerwca 2021 r.

6. Dofinansowanie kosztów prowadzenia działalności gospodarczej

Z dofinansowania do wynagrodzeń pracowników na podstawie art. 15zzc specustawy nie skorzystają oczywiście przedsiębiorcy, którzy pracowników nie zatrudniają. Niemniej jednak dla tej grupy ustawodawca przewidział oddzielną formę pomocy. Jest ona przeznaczona wyłącznie dla przedsiębiorców, którzy nie zatrudniają pracowników i są osobami fizycznymi. Podobnie jak w przypadku poprzedniego instrumentu pomocowego warunkiem skorzystania z tej formy wsparcia jest wystąpienie spadku obrotów gospodarczych – rozumianego dokładnie w ten sam sposób, co w przypadku opisanego powyżej instrumentu pomocowego. Mimo to ustawodawca nie zdecydował się na odesłanie do art. 15zzb specustawy, a powtórzył całą treść definicji w art. 15zzc.
Wysokość dofinansowania, tak jak w poprzednim przypadku, występuje na trzech poziomach, w zależności od spadku obrotów gospodarczych. I tak w przypadku, gdy spadek obrotów gospodarczych wynosi:
co najmniej 30 proc. – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 50 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie;
co najmniej 50 proc. – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 70 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie;
co najmniej 80 proc. – dofinansowanie może być przyznane w wysokości 90 proc. kwoty minimalnego wynagrodzenia miesięcznie.
Istotnym warunkiem uzyskania omawianego wsparcia jest prowadzenie działalności w okresie, na który zostało przyznane dofinansowanie. Jeżeli przedsiębiorca zaniecha prowadzenia działalności w tym okresie, to będzie zobowiązany do zwrotu pomocy.
Dofinansowanie może być przyznane na okres nie dłuższy niż trzy miesiące, a jego wypłata następuje w transzach miesięcznych.
Ta forma wsparcia może być łączona z innymi instrumentami, chyba że te same koszty prowadzenia działalności gospodarczej zostały albo zostaną sfinansowane z innych środków publicznych.
Uwaga! Wnioski o to dofinansowanie mogą być składane do 10 czerwca 2021 r.

7. Dotacja dla mikro i małych przedsiębiorców

Kolejną formą wsparcia przewidzianą w przepisach i realizowaną przez starostę za pośrednictwem powiatowych urzędów pracy są jednorazowe dotacje na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej przeznaczone dla mikro i małych przedsiębiorców. Przy czym przysługują one wyłącznie tym, którzy jako przeważającą prowadzą działalność gospodarczą oznaczoną – na 30 listopada 2020 r. – kodami PKD wskazanymi w par. 7 rozporządzenia RM. Rozwiązanie to nawiązuje do instrumentu pomocowego przewidzianego w art. 15zze4 specustawy, w sprawie którego przedsiębiorcy mogli składać wnioski do 31 stycznia 2021 r.
Warunkiem uzyskania dotacji jest osiągnięcie w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku przychodu niższego o co najmniej 40 proc. w stosunku do przychodu uzyskanego w miesiącu poprzednim lub w analogicznym miesiącu roku poprzedniego.
Z możliwości uzyskania tej pomocy wykluczeni są jednak przedsiębiorcy, którzy zawiesili wykonywanie działalności na okres obejmujący 30 listopada 2020 r.
Dotacja może być udzielona do wysokości 5000 zł i co do zasady jest bezzwrotną formą wsparcia (obowiązek zwrotu powstanie jednak np. wtedy, gdy przedsiębiorca nie wykonywał działalności gospodarczej przez okres trzech miesięcy od dnia udzielenia dotacji).
Co istotne, z tej formy wsparcia mogą skorzystać przedsiębiorcy, którzy wcześniej otrzymali już podobną dotację na podstawie art. 15zze4 specustawy, jak również ci, którzy skorzystali z innych form wsparcia.
Uwaga! Wnioski o dotację mogą być składane do 31 marca 2021 r.

8. Pożyczka dla mikroprzedsiębiorców

Mikroprzedsiębiorcy, którzy prowadzili działalność gospodarczą przed 1 kwietnia 2020 r., mogą także ubiegać się o pożyczkę na pokrycie bieżących kosztów prowadzenia działalności gospodarczej do wysokości 5000 zł (na podstawie art. 15zzd specustawy). Oprocentowanie pożyczki jest stałe w skali roku w wysokości 0,05 stopy redyskonta weksli przyjmowanych przez Narodowy Bank Polski, a okres jej spłaty nie może być dłuższy niż 12 miesięcy, z karencją w spłacie kapitału wraz z odsetkami przez okres trzech miesięcy od dnia jej udzielenia. Pożyczka wraz z odsetkami podlega umorzeniu, pod warunkiem że mikroprzedsiębiorca będzie prowadził działalność gospodarczą przez okres trzech miesięcy od dnia jej udzielenia.
Przepisy nie wskazują, aby skorzystanie z innych form wsparcia wykluczało możliwość uzyskania pożyczki – zatem można ją otrzymać również w przypadku wcześniejszego uzyskania innych form pomocy. Sama pożyczka ma charakter jednorazowy – nie jest więc możliwe ponowne jej uzyskanie.
Uwaga! Wnioski o pożyczkę mogą być składane do 10 czerwca 2021 r.