Norweski Komitet Noblowski w piątek ogłosi tegorocznego laureata Pokojowej Nagrody Nobla. Nagrodę, przyznawaną od 1901 r., w zeszłym roku otrzymał Tunezyjski Kwartet na rzecz Dialogu Narodowego. Przypominamy poniżej laureatów z ostatnich lat.

2015 - Tunezyjski Kwartet na rzecz Dialogu Narodowego, za "wkład w budowanie pluralistycznej demokracji w Tunezji po jaśminowej rewolucji z 2011 r.". W skład Kwartetu wchodzą cztery organizacje kluczowe dla społeczeństwa obywatelskiego w Tunezji: centrala związkowa UGTT (Powszechna Tunezyjska Unia Pracy), Tunezyjska Konfederacja Przemysłu, Handlu i Rzemiosła (UTICA), Tunezyjska Liga Praw Człowieka oraz Tunezyjska Rada Adwokacka. Kwartet został utworzony latem 2013 r.;

2014 - nastoletnia Pakistanka Malala Yousafzai, nagrodzona za walkę o prawo kobiet w krajach islamskich do edukacji, oraz Indus Kailash Satyarthi, od lat 80. angażujący się w obronę praw dzieci;

2013 - Organizacja ds. Zakazu Broni Chemicznej (OPCW), której inspektorzy prowadzili w Syrii misję mającą na celu zniszczenie arsenału chemicznego w tym kraju. Organizacja została wyróżniona za "intensywne wysiłki" w celu wyeliminowania arsenałów chemicznych na świecie - oświadczył Komitet Noblowski;

2012 - Unia Europejska wyróżniona za rolę odgrywaną od 60 lat w procesie pokoju, pojednania, demokracji i praw człowieka w Europie;

2011 - prezydent Liberii Ellen Johnson-Sirleaf, działaczka z czasów wojny domowej w Liberii Leymah Gbowee oraz działaczka na rzecz demokracji, jemeńska dziennikarka Tawakkul Karman. Komitet Noblowski przyznał nagrodę za "walkę bez przemocy na rzecz bezpieczeństwa kobiet i ich prawa do pełnego udziału w procesie budowania pokoju" na świecie;

2010 - chiński dysydent Liu Xiaobo, więziony za krytykę władz państwowych ChRL. Od 2009 roku odbywa karę 11 lat więzienia za "działalność wywrotową";

2009 - prezydent USA Barack Obama za "nadzwyczajny wkład w umocnienie dyplomacji międzynarodowej", zwłaszcza za zaangażowanie w uwolnienie świata od broni atomowej;

2008 - były prezydent Finlandii Martti Ahtisaari wyróżniony za wysiłki mediacyjne w konfliktach międzynarodowych;

2007 - były wiceprezydent USA Al Gore i Międzyrządowy Panel do spraw Zmian Klimatu (IPCC); wyróżnienie przyznano za upowszechnianie wiedzy na temat zmian klimatycznych i stworzenie podstaw do walki z nimi;

2006 - Mohammad Junus, twórca systemu mikrokredytów z Bangladeszu i jego organizacja pomocy finansowej dla najbiedniejszych Grameen Bank;

2005 - Międzynarodowa Agencja Energii Atomowej (MAEA) i jej szef Mohamed ElBaradei;

2004 - Wangari Maathai, kenijska działaczka ekologiczna;

2003 - Szirin Ebadi, irańska prawniczka i obrończyni praw człowieka;

2002 - Jimmy Carter, były prezydent USA, mediator w konfliktach;

2001 - ONZ i jej sekretarz generalny Kofi Annan;

2000 - Kim De Dzung, prezydent Korei Południowej;

1999 - międzynarodowa organizacja humanitarna Lekarze bez Granic;

1998 - John Hume, przywódca Socjaldemokratycznej Partii Pracy, głównego ugrupowania północnoirlandzkich katolików, i David Trimble, szef Partii Unionistów Ulsteru (UUP), głównego tamtejszego ugrupowania protestanckiego;

1997 - Kampania na rzecz Zakazu Min Przeciwpiechotnych i jej koordynatorka Jody Williams z USA;

1996 - katolicki biskup Carlos Filipe Ximenes Belo i Jose Ramos Horta, liderzy pokojowej walki o samostanowienie Timoru Wschodniego;

1995 - organizacja Pugwash, działająca na rzecz rozbrojenia nuklearnego, oraz jej twórca, brytyjski fizyk polskiego pochodzenia Joseph Rotblat;

1994 - Jaser Arafat, przywódca Organizacji Wyzwolenia Palestyny, oraz izraelscy premierzy Szimon Peres i Icchak Rabin;

1993 - Nelson Mandela, przywódca Afrykańskiego Kongresu Narodowego, i prezydent RPA Frederik Willem de Klerk;

1992 - Działaczka indiańska Rigoberta Menchu z Gwatemali;

1991 - Aung San Suu Kyi, przywódczyni opozycji birmańskiej;

1990 - Michaił Gorbaczow, prezydent ZSRR;

1989 - Dalajlama XIV (Tenzin Gyatso), religijny przywódca Tybetańczyków;

1988 - siły pokojowe ONZ;

1987 - Oscar Arias Sanchez, prezydent Kostaryki, autor planu ustanowienia pokoju w Ameryce Środkowej;

1986 - Elie Wiesel (USA), żydowski pisarz, więzień Auschwitz, promotor historycznej pamięci o Holokauście;

1985 - międzynarodowy ruch Lekarze Świata Przeciwko Wojnie Jądrowej, założony w 1980 r., pod współprzewodnictwem Jewgienija Czazowa (ZSRR) i Bernarda Lowna (USA);

1984 - Desmond Mpilo Tutu, anglikański biskup z RPA, obrońca praw tamtejszej czarnej ludności;

1983 - Lech Wałęsa, przewodniczący NSZZ "Solidarność".