Powołany w celu finansowania inwestycji kapitałowych Skarbu Państwa przez rząd Zjednoczonej Prawicy w 2019 r. fundusz, przez pierwsze sześć lat istnienia prowadził działalność na ograniczoną skalę. Do końca 2024 r. FIK, którego dysponentem jest minister aktywów państwowych, wydał niecałe 3,5 mld zł. W tym roku fundusz zainwestuje 7,5 mld zł – na tę kwotę składa się 3,4 mld zł faktycznie wydanych pieniędzy i 4,1 mld zł zobowiązań do poniesienia dalszych nakładów.

Wyższe przychody, większe inwestycje

Wzrost aktywności FIK to z jednej strony efekt włączenia funduszu w plan rozbudowy produkcji krajowego przemysłu obronnego, z drugiej zwiększonych wpływów, wynikających ze zmiany polityki dywidendowej spółek pozostających pod kontrolą Skarbu. Najważniejszym źródłem kapitału, odpowiadającym za połowę przychodów FIK w latach 2020–25, są dywidendy z akcji posiadanych przez państwo. Chodzi przede wszystkim o wypłaty dokonywane przez największe krajowe firmy notowane na warszawskiej GPW, takie jak PKO BP, PZU czy Orlen.

Zgodnie z ustawą 70 proc. wypłacanych Skarbowi Państwa dywidend zasila bezpośrednio budżet, a 30 proc. trafia do FIK. W trakcie rządów Zjednoczonej Prawicy kontrolowane przez państwo spółki niezbyt chętnie dzieliły się zyskiem z akcjonariuszami, czego efektem były niskie wpływy do funduszu. Z planu finansowego FIK na przyszły rok wynika, że z dywidend będzie pochodzić rekordowe 3,4 mld zł.

Zwiększony napływ kapitału do funduszu jest także związany z uchwaloną w zeszłym roku ustawą o zapewnieniu finansowania rozwoju produkcji amunicji. Z tego tytułu do FIK w poprzednich 12 miesiącach trafiło 2 mld zł z budżetu Ministerstwa Obrony i kolejny 1 mld zł w postaci obligacji skarbowych przekazanych w tym roku przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych.

Źródła przychodów FIK uzupełniają wypłaty z zysku od jednoosobowych spółek Skarbu Państwa lub takich firm, w których wszystkie udziały lub akcje należą do państwa. Jednak zapisane w ustawie wyłączenia sprawiają, że na przykład zyski Banku Gospodarstwa Krajowego, który w ostatnich latach dokonywał największych wypłat z tytułu wypracowanego wyniku finansowego, trafiają w całości do budżetu.

Rekordowe wydatki FIK w 2025 roku

Od utworzenia funduszu do końca 2025 roku do FIK trafi łącznie 12,7 mld zł. Z tej kwoty FIK rozdysponował 10,9 mld zł, a niemal 70 proc. wydatków dokonanych zostało w tym roku. W lipcu FIK podpisał największą dotychczas umowę o wartości 2,4 mld zł z Polską Grupą Zbrojeniową, której głównym celem jest zwiększenie zdolności produkcyjnych amunicji kalibru 155 mm. Dokapitalizowanie z funduszu otrzymać mają cztery firmy wchodzące w skład grupy kapitałowej PGZ: Dezamet (1,4 mld zł), Mesko (0,9 mld zł), Nitrochem (113 mln zł) oraz Gamrat (66 mln zł).

Efektem zainwestowanych środków ma być zwiększenie produkcji pocisków 155 mm z obecnych 20 tys. rocznie do ponad 100 tys. w 2028 roku. Partnerem strategicznym PGZ w tym przedsięwzięciu będzie brytyjski koncern zbrojeniowy BAE Systems.

O pozostałe 600 mln zł, którymi dysponuje FIK na wsparcie rozwoju produkcji amunicji 155 mm, ubiega się m.in. Grupa Azoty. Znajdujący się w trakcie restrukturyzacji jeden z największych producentów nawozów zamierza uruchomić wytwarzanie nitrocelulozy wykorzystywanej do produkcji prochu i amunicji.

Jak wynika ze zaktualizowanego w czerwcu planu finansowego, FIK zobowiązał się także do zainwestowania w rozwój zdolności produkcyjnych krajowego przemysłu obronnego dalszych 4,1 mld zł. W odpowiedzi na pytania DGP Ministerstwo Aktywów Państwowych wyjaśniło, że wydatki te zawarte są w przyszłorocznym planie finansowym FIK. Zaplanowane na przyszłość nakłady uwzględniają „zobowiązania wynikające z zawartych we wcześniejszych okresach umów inwestycyjnych”.

Prócz rozwoju produkcji amunicji chodzi także o program Narew, zakładający modernizację obrony przeciwlotniczej krótkiego zasięgu. Konsorcjum realizujące ten projekt, któremu przewodzi PGZ, otrzymało dotychczas 481 mln zł. Łącznie w latach 2024–2030 na ten cel zamierzamy wydać, poprzez FIK, 3,9 mld zł. ©℗

Fundusz Inwestycji Kapitałowych
ikona lupy />
Fundusz Inwestycji Kapitałowych / Dziennik Gazeta Prawna - wydanie cyfrowe