rozwiń ›

Sejm zajmie się likwidacją CBA i nową ustawą górniczą

We wtorek, 18 listopada 2025 r., Sejm rozpatrzy m.in. rządowe projekty ustaw likwidujących Centralne Biuro Antykorupcyjne oraz regulujących system asystencji osobistej dla osób z niepełnosprawnościami. Posłowie mogą także uzupełnić porządek obrad o sprawozdanie Komisji Finansów Publicznych dotyczące projektu zmian w ustawie o podatku od wydobycia niektórych kopalin, a także o sprawozdanie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych dotyczące projektu nowelizacji ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. To właśnie ten ostatni projekt budzi duże zainteresowanie opinii publicznej. Dokument został przygotowany przez ministra energii i ma zapoczątkować istotne zmiany w sektorze górniczym.

Nowa ustawa: likwidacja kopalń ze wsparciem państwa

W uzasadnieniu projektu wskazano, że nowe przepisy mają umożliwić stopniowe wyłączanie z działalności kolejnych kopalń z jednoczesnym finansowym wsparciem państwa. Według rządu proponowane rozwiązania nie tylko nie zagrażają bezpieczeństwu energetycznemu kraju, ale pozytywnie wpłyną na środowisko, m.in. poprzez ograniczenie deformacji terenów górniczych.

Plan zakłada, że w ciągu najbliższej dekady zakończy działalność pięć kopalń wydobywających węgiel kamienny inny niż koksowy, a całkowite wygaszenie wydobycia w Polsce nastąpi do 2049 r. Wśród spółek, których zakłady jako pierwsze zostaną objęte procesem likwidacji, znajdują się:

  • Polska Grupa Górnicza,
  • Polska Kompania Węglowa,
  • Węglokoks Kraj.

Tereny po zamkniętych kopalniach trafią do samorządów

Projekt przewiduje również możliwość przekazania majątku likwidowanych kopalń jednostkom samorządu terytorialnego w drodze darowizny. W praktyce oznacza to, że gminy otrzymają tereny poprzemysłowe, które będą mogły wykorzystać na nowe inwestycje, cele gospodarcze lub projekty rewitalizacyjne. Według rządu takie rozwiązanie ma ułatwić zagospodarowanie zdegradowanych obszarów i pobudzić lokalny rozwój ekonomiczny.

Pakiet osłonowy dla górników - gigantyczne odprawy i długie urlopy

Istotnym elementem projektowanej ustawy jest pakiet świadczeń osłonowych dla pracowników odchodzących z górnictwa. Ministerstwo energii proponuje m.in. pięcioletni urlop górniczy ze świadczeniem w wysokości 80 proc. dotychczasowego wynagrodzenia liczonego jak za urlop wypoczynkowy oraz czteroletni urlop dla pracowników zakładów przeróbki mechanicznej węgla, również w wysokości 80 proc. pensji.

Najbardziej komentowanym rozwiązaniem jest jednorazowa odprawa pieniężna w wysokości 170 tys. zł netto. Świadczenie to ma być zwolnione zarówno z podatku dochodowego, jak i ze składki zdrowotnej. Warunkiem otrzymania odprawy pieniężnej będzie co najmniej trzyletni staż pracy w górnictwie.

Górnictwo przed największą reformą od dekad

Planowane zmiany zapowiadają jeden z najbardziej kompleksowych procesów restrukturyzacyjnych w historii polskiego górnictwa. Rząd zapewnia, że harmonogram wygaszania wydobycia został opracowany w taki sposób, by nie wpłynąć negatywnie na bezpieczeństwo energetyczne kraju, natomiast pakiety osłonowe dla pracowników mają złagodzić skutki społeczne transformacji. Przed parlamentem stoi teraz zadanie szczegółowego przeanalizowania projektu i oceny, czy proponowane rozwiązania rzeczywiście pozwolą przeprowadzić sektor przez proces głębokiej przebudowy.

Podstawa prawna

  • projekt ustawy o zmianie ustawy o funkcjonowaniu górnictwa węgla kamiennego oraz ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych