Poradnia BHP

Przegląd warunków pracy komisja bhp może przeprowadzić podczas wizytacji stanowisk pracy (wszystkich lub jedynie wybranych) lub na podstawie dokumentacji (np. protokołów z kontroli organów zewnętrznych, protokołów z przeglądów stanu bhp przeprowadzonych przez zakładową służbę bhp, analiz stanu bhp, zaleceń społecznego inspektora pracy itp.). Decyzja w tym zakresie należy do członków tej komisji. W myśl art. 237¹² kodeksu pracy (dalej: k.p.), pracodawca, który zatrudnia więcej niż 250 pracowników, powołuje komisję bhp jako swój organ doradczy i opiniodawczy. Przepisy nie precyzują szczegółowej jej struktury i organizacji, pozostawiając to do decyzji pracodawcy i przedstawicieli pracowników (powołanie, wykaz członków oraz organizację pracy komisji bhp warto unormować wewnętrzną regulacją prawną, np. regulaminem, zarządzeniem itp.). Regulacje wskazują jednak, że w jej składzie powinni się znaleźć w równej liczbie:

• przedstawiciele pracodawcy, w tym pracownicy służby bhp i lekarz sprawujący profilaktyczną opiekę zdrowotną nad pracownikami, oraz
• przedstawiciele pracowników, w tym społeczny inspektor pracy.

Przewodniczącym komisji bhp powinien być pracodawca lub osoba przez niego upoważniona, a wiceprzewodniczącym – społeczny inspektor pracy lub przedstawiciel pracowników (art. 237¹² par. 1 i 2 k.p.). Do zadań tej komisji, zgodnie z art. 237¹³ par. 1 k.p., należy:

• dokonywanie przeglądu warunków pracy,
• okresowej oceny stanu bezpieczeństwa i higieny pracy,
• opiniowanie podejmowanych przez pracodawcę środków zapobiegających wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym,
• formułowanie wniosków dotyczących poprawy warunków pracy oraz
• współdziałanie z pracodawcą w realizacji jego obowiązków w zakresie bhp.

Decyzja w tym zakresie należy do członków tej komisji.

Przepisy nie nakładają obowiązku szczegółowego dokumentowania przeglądu. A zatem w protokole z posiedzenia komisji można użyć stwierdzenia, że dokonała ona przeglądu warunków pracy i opisać:

– co stwierdziła, a także

– jakie działania profilaktyczne zaleca podjąć pracodawcy lub osobom kierującym wybranymi komórkami organizacyjnymi.

Protokół z takiego posiedzenia nie musi być szczególnie obszerny. Powinien natomiast uwzględniać wszystkie działania komisji oraz jej rekomendacje.

Jak przeszkolić w zakresie bhp cudzoziemca nieznającego języka polskiego

Przepisy nie przewidują konkretnego rozwiązania dla opisanej sytuacji, w związku z czym to organizator szkolenia powinien zapewnić jego uczestnikom uzyskanie wiedzy przewidzianej programem danego szkolenia w dziedzinie bhp. Uważam jednak, że w opisanym przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie zatrudnienie tłumacza (profesjonalnego lub innego pracownika znającego języki prowadzącego instruktaż, jak i instruowanego pracownika). Stosownie do postanowień art. 237³ par. 2 k.p. pracodawca musi zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Szczegółowe zasady organizowania i przeprowadzania powyższych szkoleń określone zostały w rozporządzeniu w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (dalej: r.s.b.h.p.).

Zgodnie z jego par. 6 szkolenia z dziedziny bhp prowadzone są jako wstępne i okresowe. Szkolenie wstępne, na które składa się instruktaż ogólny oraz instruktaż stanowiskowy, powinno odbyć się przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Z kolei częstotliwość przeprowadzania szkoleń okresowych pracodawca ustala po konsultacji z pracownikami lub ich przedstawicielami – respektując zarazem wytyczne wynikające z par. 15 ust. 1 i 2 r.s.b.h.p. Oznacza to, że szkolenia okresowe powinny się odbywać nie rzadziej niż co:

• rok dla stanowisk, na których wykonywane są prace szczególnie niebezpieczne,
• trzy lata dla stanowisk robotniczych,
• pięć lat dla stanowisk kierowniczych, inżynieryjno-technicznych oraz pozostałych stanowisk, których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy,
• sześć lat dla stanowisk administracyjno-biurowych.

Uwaga! Pierwsze szkolenie okresowe powinno się odbyć nie później niż przed upływem sześciu miesięcy od momentu rozpoczęcia pracy przez osobę zatrudnioną na stanowisku kierowniczym lub 12 miesięcy w przypadku pozostałych pracowników.

Najważniejszym ze szkoleń bhp jest instruktaż stanowiskowy, bowiem jego celem jest zapewnienie uczestnikom zapoznania się z czynnikami środowiska pracy występującymi na ich stanowiskach pracy i ryzykiem zawodowym związanym z wykonywaną pracą, sposobami ochrony przed zagrożeniami, jakie mogą powodować te czynniki, oraz metodami bezpiecznego wykonywania pracy. Czas trwania instruktażu stanowiskowego powinien być uzależniony od przygotowania zawodowego pracownika, dotychczasowego stażu pracy oraz rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy, na którym pracownik ma być zatrudniony. Zgodnie z par. 11 ust. 5 r.s.b.h.p. za przeprowadzenie szkolenia stanowiskowego odpowiada wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub sam pracodawca, jeżeli posiada odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkolone w zakresie metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego. W sytuacji opisanej w stanie faktycznym, czyli gdy pracodawca musi zapewnić szkolenie okresowe bhp dla cudzoziemca nieposługującego się językiem polskim, przepisy nie przewidują konkretnego rozwiązania. W tym przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie zatrudnienie tłumacza (profesjonalnego lub innego pracownika znającego języki prowadzącego instruktaż, jak i instruowanego pracownika). W takim przypadku warto na karcie szkolenia wstępnego w dziedzinie bhp dokumentującego przeprowadzenie instruktażu stanowiskowego odnotować informację, że szkolenie to było tłumaczone przez określoną osobę.

Czy na czas remontu można zamknąć pomieszczenia socjalne

W opisanym przypadku pracodawca powinien przede wszystkim podjąć działania minimalizujące uciążliwości związane z planowanym remontem.

Zgodnie z par. 111 ust. 1 rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (dalej: r.s.b.h.p.), pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom pomieszczenia i urządzenia higieniczno-sanitarne (szatnie, umywalnie, pomieszczenia z natryskami, ustępy, jadalnie z wyjątkiem stołówek, pomieszczenia do wypoczynku, pomieszczenia do ogrzewania się pracowników oraz pomieszczenia do prania, odkażania, suszenia i odpylania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej), których rodzaj, ilość i wielkość powinny być dostosowane do liczby zatrudnionych pracowników, stosowanych technologii i rodzajów pracy oraz warunków, w jakich ta praca jest wykonywana. Szczegółowe wymagania dla tego typu pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych określa załącznik nr 3 do r.s.b.h.p. Pracodawca zatrudniający do dwudziestu pracowników powinien zapewnić im co najmniej ustępy i umywalki, a także warunki do higienicznego przechowywania odzieży własnej (domowej), roboczej i ochronnej oraz do higienicznego spożywania posiłków.

Ponadto pomieszczenia, o których mowa wyżej, powinny się znajdować w budynku, w którym odbywa się praca, albo w budynku połączonym z nim obudowanym przejściem, które w przypadku przechodzenia z ogrzewanych pomieszczeń pracy powinno być również ogrzewane. Wymóg ten nie dotyczy pomieszczeń dla pracowników zatrudnionych na otwartej przestrzeni poza terenem zakładu pracy przez okres nie dłuższy niż trzy miesiące oraz zatrudnionych w budynkach niewyposażonych w instalację wodociągową i kanalizacyjną.

Warto również dodać, że zgodnie z par. 25 załącznika nr 3 do rozporządzenia w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy ustępy powinny być zlokalizowane w odległości nie większej niż 75 m od stanowiska pracy, z tym że odległość ta może być większa jedynie dla pracowników pracujących stale na otwartej przestrzeni, lecz nie powinna przekraczać 125 m od najdalszego stanowiska pracy. Powyższy przepis co do zasady nie przewiduje wyjątków dotyczących braku zapewnienia odpowiednich pomieszczeń i urządzeń higieniczno-sanitarnych na czas remontu. Jednocześnie przepisy prawa pracy nie nakładają na pracodawcę obowiązku informowania organów nadzoru nad bhp o czasowym niespełnianiu określonych wymagań. Jeśli występują przejściowe i uzasadnione trudności w spełnieniu powyższych wymagań (np. tak jak tutaj, w związku z przeprowadzanym remontem) organy kontrolne zwykle nie nakładają sankcji, o ile nie dochodzi do rażących przypadków niespełniania wymagań, a okres do zakończenia remontu nie jest zbyt odległy. Niewątpliwie znaczenie będzie miało również to, czy pracownicy lub związki zawodowe nie złożą skargi w tym zakresie. Dlatego pracodawca powinien zminimalizować uciążliwości związane z przeprowadzanym remontem. ©℗