Tokeny potwierdzające uprawnienia pracowników do korzystania z platformy szkoleniowej nie są artykułem, przedmiotem ani usługą w rozumieniu przepisów rozporządzenia składkowego, lecz jedynie narzędziem dostępu do jej zasobów. Tym samym nie mogą być zwolnione ze składek – uznał ZUS. Interpretacja ta może mieć istotne znaczenie dla pracodawców oferujących swoim pracownikom dostęp do platform edukacyjnych jako benefit pozapłacowy.
Stan faktyczny
Przedsiębiorca z Trójmiasta, prowadzący działalność w zakresie m.in. doradztwa księgowego i informatycznego, zaplanował wdrożenie systemu benefitowego, w ramach którego członkowie jego zespołu (zarówno pracownicy, jak i zleceniobiorcy oraz osoby zatrudnione na podstawie umowy o dzieło) mogliby korzystać z profesjonalnej platformy e-learningowej. Uczestnicy systemu mieliby dostęp do szkoleń online z zakresu języków obcych, zarządzania czasem, komunikacji i innych kompetencji miękkich, pokrywając tylko część kosztów.
Założenia nowego systemu benefitowego miały być następujące: każdy zatrudniony, który zdecyduje się do niego przystąpić, otrzyma indywidualne konto użytkownika na specjalnie przygotowanej platformie oraz zostaną mu przekazane dane do logowania – login i hasło. Platforma, która będzie uruchomiona na podstawie umowy licencyjnej z jej dostawcą, co miesiąc przypisze do kont pracowników specjalne tokeny użytkowe. Tokeny te będą pełnić rolę potwierdzenia uprawnień do korzystania z platformy, w tym do udziału w szkoleniach oferowanych w jej ramach. Każdy token będzie stanowił tzw. znak legitymacyjny (zgodnie z art. 92115 kodeksu cywilnego), służący do weryfikacji dostępu użytkownika do konkretnych usług. Z tokenów można będzie korzystać wyłącznie w obrębie platformy – nie da się ich wymienić na usługi na jakimkolwiek innym forum, giełdzie czy kantorze internetowym.
Pracodawca uznał, że taka forma świadczenia, realizowana na podstawie regulaminu wynagradzania i częściowo odpłatna, nie powinna być wliczana do podstawy wymiaru składek, na podstawie par. 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 316; dalej: rozporządzenie składkowe). Zgodnie z tym przepisem „podstawy wymiaru składek nie stanowią przychody – korzyści materialne wynikające z układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu, a polegające na uprawnieniu do zakupu po cenach niższych niż detaliczne niektórych artykułów, przedmiotów lub usług”.
Stanowisko ZUS
ZUS był jednak innego zdania. W uzasadnieniu decyzji podkreślił, że mimo iż świadczenie może być uznane za przychód (co potwierdził sam wnioskodawca), to nie spełnia ono przesłanek do wyłączenia z podstawy wymiaru składek. Zdaniem ZUS tokeny przyznawane pracownikom nie są artykułem, przedmiotem ani usługą w rozumieniu przepisów rozporządzenia składkowego. Pozostają jedynie narzędziem umożliwiającym właścicielowi tokena na jego wymienienie na towar lub usługę świadczoną przez producenta oprogramowania. Tym samym nie spełniają wymogów formalnych do zwolnienia ze składek.
Artykułem, przedmiotem lub usługą nie jest również licencja oprogramowania, która stanowi zezwolenie na wykonywanie jakiegoś zawodu lub na produkowanie opatentowanego przez kogoś wyrobu albo na korzystanie z czyjegoś dzieła chronionego prawem autorskim (według słownika PWN) – stwierdził ZUS.
Tym samym wartość dostępu do platformy szkoleniowej w części finansowana przez pracodawcę powinna stanowić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe zarówno pracowników, jak i zleceniobiorców. W efekcie ZUS uznał stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe. Wartość świadczenia w postaci dostępu do platformy e-learningowej, finansowanego częściowo przez pracodawcę, musi być wliczana do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Dotyczy to zarówno pracowników etatowych, jak i zleceniobiorców. ©℗
Podstawa prawna
Interpretacja indywidualna ZUS z 29 kwietnia 2025 r. nr DI/100000/43/137/2025