rozwiń ›

GUS opublikował wyniki Badanie Aktywności Ekonomicznej Ludności (BAEL) za 1 kwartał 2025 r. Osoby aktywne zawodowo stanowiły 58,2 proc. ludności w wieku 15-89 lat, co oznacza spadek o 0.3 punktu proc. Tak szeroki zakres wiekowy wynika z przyjętej metodologii, która jest oparta na zaleceniach Międzynarodowej Organizacji Pracy i Eurostatu. Dzięki temu wyniki badania mogą być porównywane międzynarodowo.

Kogo uważa się za pracującego, bezrobotnego lub biernego zawodowo?

BAEL przeprowadza GUS za pomocą ankiet telefonicznych. Badanie ma na celu dostarczenie informacji na temat zatrudnienia, bezrobocia i aktywności zawodowej. GUS na podstawie jego wyników dzieli grupę wiekową 15-89 lat na pracujących, bezrobotnych i biernych zawodowych.

Za pracującą według BAEL uważa się osobę, która w badanym tygodniu co najmniej przez 1 godzinę wykonywały pracę zarobkową np. wykonywały umowę o pracę albo pracowały na własny rachunek. Gdy akurat w danym tygodniu nie pracowały z powodu np. urlopu lub choroby i tak zostaną zaliczone do pracujących.

Za bezrobotną według BAEL uznaje się osobę, która:

  • nie pracowała w okresie badanego tygodnia, przez 4 tygodnie poszukuje aktywnie pracy;
  • jest gotowa do podjęcia pracy w badanym lub następnym tygodniu.

Nie ma znaczenie, czy osoba ta jest zarejestrowana w urzędzie pracy, dlatego wskaźnik bezrobocia na podstawie BAEL różni się od tego stopy bezrobocia rejestrowanego, a więc liczby osób zarejestrowanych w urzędzie pracy

Do biernych zawodowo zalicza się osoby, których nie zaliczono ani do osób pracujących, ani bezrobotnych.

Wskaźnik aktywności zawodowej dla kobiet i mężczyzn

Zgodnie z międzynarodowymi wytycznymi w ramach BAEL przeprowadza się badanie aktywności zawodowej w bardzo szerokiej grupie wiekowej 15-89 lat. Wiele osób z tego zakresu uczy się lub pobiera emeryturę, dlatego warto spojrzeć na wskaźnik aktywności zawodowej dla osób w wieku produkcyjnym, tj. 18-59 dla kobiet i 18-64 dla mężczyzn. Wynosi on odpowiednio 78 proc. oraz 84,4 proc.

W badanym przez GUS przedziale wiekowym 15-89 na 1000 osób pracujących przypadało aż 780 osób bezrobotnych lub biernych zawodowo. To wzrost w stosunku do poprzedniego kwartału, gdy na 1000 osób pracujących przypadało 760 osób niepracujących.

Najpopularniejsza forma zatrudnienia wg GUS

Wynik opublikowane przez GUS wskazują, że większość osób pracuje w pełnym wymiarze czasu pracy (ponad 93,3 proc), a średnia liczba godzin przepracowanych w badanym tygodniu w głównym miejscu pracy wyniosła 38,7 godziny.

Z ogólnej liczby pracujących 18,5 proc pracowało na własny rachunek. Odsetek pracujących na własny rachunek jest znaczenie wyższy u mężczyzn (23,5 proc.) niż u kobiet (12,5 proc.), Ciekawą informacją jest także to, że znaczna większość pracowników wykonywała pracę w oparciu o umowę na czas nieokreślony (84,4 proc.).

Ile osób wykonuje pracę zdalną?

GUS zbadał również, ile osób wykonuję pracę zdalną. W takiej formie, zwykle lub czasami, swoje obowiązki wykonuje co dziewiąta osoba pracująca (11.2 proc.).

BAEL odróżnia od pracy zdalnej pojęcie pracy wykonywanej z domu, do której do kategorii zalicza również np. osoby, które prowadzą działalność gospodarczą i dom jest dla nich miejscem pracy. Liczba osób wykonujących swoją pracę w domu, zwykle lub czasami, wyniosła osób, co stanowiło 16,3 proc. wszystkich pracujących.

Ile wynosi stopa bezrobocia według BAEL?

Stopa bezrobocia według BAEL w I kwartale 2025 r. wyniosła 3,4 proc. i była nieco wyższa od notowanej dla IV kwartału 2024 r. Była przy tym niższa niż stopa bezrobocia rejestrowanego, które na koniec marca wynosiła 5,3 proc.

Skróciła się natomiast średnia długość poszukiwania pracy. W badanym okresie osoby bezrobotne poszukiwały zatrudnienia przeciętnie przez 7,5 miesiąca. W poprzednim kwartale czas poszukiwania był dłuższy i wynosił 8,4 miesiąca. Najdłużej proces ten zajmował najstarszej grupie wiekowej powyżej 55 roku życia i wynosił przeciętnie aż 9,3 miesiąca. Najkrócej zaś – nastolatkom w wieku 15-19 lat, bo tylko 4,5 miesiąca.

Jednak najmłodsza grupa wiekowa (15-24) po raz kolejny odnotowała najwyższe bezrobocie według BAEL. Wskaźnik ten wynosi aż 13.4 proc. i zwiększył się o 2,2 punktów proc. w stosunku do poprzedniego kwartału.

Co jest przyczyną bierności zawodowej?

BAEL bada również osoby bierne zawodowo. W I kwartale 2025 r. bierne zawodowo pozostawało 12,7 mln ogółu ludności w wieku 15-89 lat. To niewielki wzrost w stosunku do poprzedniego kwartału.

Z uwagi na to, że badanie obejmuje bardzo szeroki zakres wiekowym, to tej grupy zalicza się nie tylko osoby, które nie podejmują prób znalezienia pracy, ale także uczniów i studentów oraz emerytów i rencistów.

Warto zwrócić uwagę na przyczyny bierności zawodowej ludności w wieku produkcyjnym. Najczęściej wskazywanymi przyczynami bierności buły: nauka i podnoszenie kwalifikacji (30,6 proc.), choroba lub niepełnosprawność (25,1 proc.) oraz obowiązki rodzinne (19,4 proc.).

Źródło danych: GUS