Osoba prowadząca działalność gospodarczą może, ale nie musi podlegać ubezpieczeniu chorobowemu. Jeśli się do niego nie zgłosi, nie będzie miała prawa do zasiłku chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego, jak również do świadczenia rehabilitacyjnego.

Jeśli się do ubezpieczenia chorobowego jednak zgłosi, na prawo do zasiłku chorobowego będzie musiała poczekać 90 dni, a więc tzw. okres wyczekiwania. Są jednak wyjątki od tej zasady.

Jak liczy się okres wyczekiwania do nabycia prawa do zasiłku chorobowego?

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (dalej: ustawa zasiłkowa) przedsiębiorca nabywa prawo do zasiłku chorobowego po upływie 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Do wymaganych 90 dni może sobie również doliczyć okresy ubezpieczenia chorobowego, także obowiązkowego (np. na etacie) jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni lub była spowodowana urlopem wychowawczym, urlopem bezpłatnym albo odbywaniem czynnej służby wojskowej przez żołnierza niezawodowego.

Jeśli więc przedsiębiorca rozpoczął działalność gospodarczą i zgłosił się do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 30 dni od np. ustania zatrudnienia na etacie, to okres zatrudnienia może zaliczyć sobie do wymaganych 90 dni ubezpieczenia chorobowego.

W jakich przypadkach przedsiębiorca nabędzie prawo do zasiłku od pierwszego dnia?

Ustawa zasiłkowa przewiduje również kilka przypadków, gdy niezależnie od tego, jak długo trwała przerwa w ubezpieczeniu, przedsiębiorcy przysługuje prawo do zasiłku chorobowego od pierwszego dnia ubezpieczenia chorobowego.

Takie prawo przysługuje:

  • absolwentom szkół lub uczelni lub osobom, które zakończyły kształcenie w szkole doktorskiej, którzy zostali objęci ubezpieczeniem chorobowym lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od dnia ukończenia szkoły lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów, lub zakończenia kształcenia w szkole doktorskiej;
  • osobom niezdolnym do pracy, jeżeli niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy;
  • posłom i senatorom, którzy przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90 dni od ukończenia kadencji.

Osoby, które spełniają jeden z powyższych warunków, otrzymają zasiłek chorobowy, gdy zgłosili się do ubezpieczenia chorobowego, a zachorowali nawet pierwszego dnia prowadzenia działalności.

Jakie specjalne zasady dotyczą zasiłku z ubezpieczenia wypadkowego?

Ponadto zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje przedsiębiorcom od pierwszego dnia prowadzenia działalności, niezależnie od przerw w ubezpieczeniu. Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje osobom, które stały się niezdolne do pracy z powodu wypadku przy pracy lub w wyniku choroby zawodowej.

W takiej sytuacji przedsiębiorca nabywa prawa do zasiłku od pierwszego dnia. Nie jest tu konieczne uprzednie zgłoszenie się do ubezpieczenia chorobowego, ponieważ w tym przypadku zasiłek przysługuje z ubezpieczenia wypadkowego, które jest dla przedsiębiorcy obowiązkowe.