Praca zdalna dla rodzica dziecka do lat 8. Jeśli pracodawca się zgodzi, zgody już nie odwoła

Praca zdalna jest jednym z rodzajów elastycznej organizacji pracy, o której mowa w art. 188¹ kodeksu pracy. Obowiązują tu inne zasady, niż gdy pracownik złoży wniosek o „zwykłą” pracę zdalną, w której mowa w art. 67¹⁹ k.p.

Kto może złożyć wniosek o pracę zdalną w ramach elastycznej organizacji pracy?

Zgodnie z art. 188¹ par. 1 k.p. pracownik wychowujący dziecko do ukończenia przez nie 8 roku życia może złożyć wniosek o zastosowanie do niego elastycznej organizacji pracy. Za elastyczną organizację pracy uważa się pracę zdalną, ale także np. obniżenie wymiaru czasu pracy i system przerywanego czasu pracy.

Co musi zawierać wniosek o pracę zdalną?

Wniosek ten w postaci papierowej lub elektronicznej składa się w terminie nie krótszym niż 21 dni przed planowanym rozpoczęciem korzystania z elastycznej organizacji pracy. We wniosku pracownik wskazuje:

• imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka;
• przyczynę konieczności skorzystania z elastycznej organizacji pracy;
• termin rozpoczęcia i zakończenia korzystania z elastycznej organizacji pracy – w tym przypadku pracownik może wnioskować o pracę zdalną do ukończenia przez dziecko 8 lat;
• rodzaj elastycznej organizacji pracy, z której pracownik planuje korzystać.

Pracownik musi uzasadnić, dlaczego chce korzystać z takiej formy pracy. Sam fakt wychowywania małego dziecka, w tym również konieczność odbierania go z placówek opiekuńczych, jest wystarczający.

Czy pracodawca musi uwzględnić wniosek o prace zdalną?

Pracodawca nie ma obowiązku uwzględnienia wniosku o żadną formę elastycznej organizacji pracy, w tym pracę zdalną.

Przy rozpatrywaniu wniosku pracodawca ma obowiązek wziąć po uwagę potrzeby pracownika, w tym termin oraz przyczynę konieczności korzystania z elastycznej organizacji pracy. Jednak może to zrównoważyć swoimi potrzebami i możliwościami, w tym koniecznością zapewnienia normalnego toku pracy, organizacją pracy lub rodzajem pracy wykonywanej przez pracownika.

Nie każda praca może być bowiem wykonywana zdalnie, a nawet gdy chodzi o pracę biurową, to pracodawca może uznać, że wszyscy pracownicy wykonują pracę stacjonarnie.

Czy pracodawca musi udzielić odpowiedzi na wniosek?

Pracodawca nie musi wyrażać zgody na pracę zdalną w ramach elastycznej organizacji pracy, ale musi udzielić odpowiedzi na wniosek. Pracodawca ma obowiązek poinformować pracownika:

• uwzględnieniu wniosku albo
• przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku albo
• innym możliwym terminie zastosowania elastycznej organizacji pracy niż wskazany we wniosku.

Odpowiedzi powinien udzielić w postaci papierowej lub elektronicznej w terminie 7 dni od dnia otrzymania wniosku.

Pracodawca, który nie udziela odpowiedzi na taki wniosek, popełnia wykroczenie i jest zagrożony karą grzywny.

Czy pracodawca może nakazać pracę stacjonarną?

Przepisy kodeksu pracy nie pozwalają pracodawcy nakazanie pracownikowi wykonującemu pracę zdalną w ramach elastycznej organizacji pracy powrotu do pracy stacjonarnej.

Jeśli pracownik złożył wniosek na podstawie art. 188¹ k.p., a pracodawca wyraził zgodę, pracownik może wykonywać pracę zdalną do końca okresu, na jaki wnioskował.

Czy pracownik może zrezygnować z pracy zdalnej?

Pracownik korzystający z pracy zdalnej w ramach elastycznej organizacji pracy może w każdym czasie złożyć wniosek o powrót do poprzedniej organizacji pracy. Powinien uzasadnić to zmianą okoliczności stanowiących podstawę do korzystania przez pracownika z elastycznej organizacji pracy. Wniosek może być złożony w postaci papierowej lub elektronicznej.

Pracodawca nie musi uwzględniać tego wniosku. Ma jednak obowiązek udzielić w ciągu 7 dni od dnia otrzymania wniosku odpowiedzi, w której poinformuje o:

• uwzględnieniu wniosku albo
• przyczynie odmowy uwzględnienia wniosku albo
• możliwym terminie powrotu do pracy.

Jakie inne skutki ma złożenie wniosku o pracę zdalną?

Złożenie wniosku o dowolną formę elastycznej organizacji pracy, w tym pracę zdalną, nie może stanowić przyczyny uzasadniającej:

• wypowiedzenie umowy o pracę lub jej rozwiązanie bez wypowiedzenia przez pracodawcę;
• prowadzenie przygotowania do wypowiedzenia lub rozwiązania stosunku pracy bez wypowiedzenia.

Jeśli pracownik złoży taki wniosek, a potem zostanie zwolniony z dowolnych przyczyn, to w postępowaniu odwoławczym pracodawca będzie musiał przede wszystkim udowodnić, że przy rozwiązywaniu umowy o pracę kierował się innymi powodami niż złożenie wniosku o pracę zdalną.