Tak przewiduje złożony przez posłów Polska 2050 – Trzecia Droga projekt nowelizacji ustawy z 15 maja 2024 r. o wspieraniu rodziców w aktywności zawodowej oraz w wychowywaniu dziecka – „Aktywny rodzic” (Dz.U. poz. 858). W jego ramach opiekunowie małych dzieci mogą korzystać z jednego z trzech świadczeń: „aktywni rodzice w pracy”, „aktywnie w żłobku” oraz „aktywnie w domu”, a zaproponowane zmiany dotyczą pierwszego z nich. Co do zasady, warunkiem otrzymywania tego wynoszącego 1,5 tys. zł miesięcznie świadczenia jest to, aby rodzice wykonywali aktywność zawodową, od której odprowadzane są składki do ZUS. Przy czym przepisy ustawy określają, że świadczenie może być przyznane, o ile łączna podstawa opłacania należności na ubezpieczenia społeczne obojga małżonków lub osób wspólnie wychowujących dziecko wynosi 100 proc. minimalnej pensji. Dodatkowo obowiązuje wymóg, aby w przypadku każdej z nich było to co najmniej 50 proc. lub 30 proc. podstawy, jeśli prowadzą działalność gospodarczą oskładkowaną na preferencyjnych zasadach (bądź są okresowo zwolnieni z ich płacenia).
Niższa podstawa składek pozbawia świadczenia
Problem pojawia się w sytuacji, gdy oboje małżonkowie lub osoby wychowujące dziecko mają prawo do ulg w opłacaniu składek na ZUS, bo wtedy suma podstaw ich oskładkowania nie osiąga wskazanego w ustawie poziomu 100 proc. W efekcie nie mogą otrzymać świadczenia „aktywni rodzice w pracy”. Dlatego właśnie posłowie chcą wprowadzić zmianę w jej przepisach polegającą na tym, że preferencyjne oskładkowanie będzie traktowane tak jak wnoszenie należności na ZUS od podstawy stanowiącej 100 proc. najniższego wynagrodzenia.
Analogiczna reguła ma objąć też rodzica samotnie wychowującego dziecko, ponieważ ten, gdy obecnie jest zwolniony ze składek na ubezpieczenia społeczne lub opłaca je od podstawy 30 proc. minimalnej płacy, to nie ma prawa do świadczenia „aktywni rodzice w pracy”.
Nowe przepisy miałyby wejść w życie następnego dnia po ich ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Etap legislacyjny Projekt ustawy przed pierwszym czytaniem w Sejmie