Subskrybuj nas na Youtube
Zapisz się na newsletter
Trudna sytuacja finansowa a porozumienie zmieniające
Czy pracodawca z powodu problemów finansowych może zaproponować pracownikowi porozumienie co do zmiany warunków pracy? Kodeks pracy nie zakazuje przedstawiania propozycji porozumienia zmieniającego warunki pracy lub płacy. W takiej sytuacji nie stosuje się art. 42 Kodeksu pracy, który reguluje wypowiedzenie zmieniające. Oznacza to między innymi, że nieprzyjęcie propozycji pracodawcy nie będzie skutkowało rozwiązaniem umowy o pracę z upływem okresu wypowiedzenia. Pracodawca występujący z ofertą nowych warunków pracy może ustalić termin na jej przyjęcie. Nawet po upływie tego terminu nie dojdzie do rozwiązania stosunku pracy. Potwierdza to Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1998 roku, sygn. I PKN 29/98: Porozumienie stron zmieniające warunki płacy nie podlega ocenie według reguł określonych w art. 42 § 2 KP.
Kodeks pracy:
Art. 42. [Wypowiedzenie zmieniające] § 1. Przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia wynikających z umowy warunków pracy i płacy.
§ 2. Wypowiedzenie warunków pracy lub płacy uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki.
§ 3. W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy, umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia. Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził zgodę na te warunki; pismo pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. W razie braku takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.
§ 4. Wypowiedzenie dotychczasowych warunków pracy lub płacy nie jest wymagane w razie powierzenia pracownikowi, w przypadkach uzasadnionych potrzebami pracodawcy, innej pracy niż określona w umowie o pracę na okres nieprzekraczający 3 miesięcy w roku kalendarzowym, jeżeli nie powoduje to obniżenia wynagrodzenia i odpowiada kwalifikacjom pracownika.
Wypowiedzenie zmieniające po propozycji porozumienia
Natomiast w sytuacji, kiedy pracownik nie wyrazi chęci wspólnego ustalenia zmienionych warunków pracy (wymiaru etaty i proporcjonalnej obniżki wynagrodzenia), pracodawca może złożyć mu wypowiedzenie zmieniające zgodnie z art. 42 KP. Tutaj reguła się zmienia. Jeśli pracownik nie przyjmie nowych warunków, umowa ulegnie rozwiązaniu wraz z upływem stosownego dla danego pracownika okresu wypowiedzenia. Gdy pracownik nie odpowie do połowy okresu wypowiedzenia, przyjmuje się, że zaakceptował nowe warunki (pouczenie o tym fakcie pracodawca zawiera w wypowiedzeniu zmieniającym). Kiedy pracodawca nie zawarł takiego pouczenia, pracownik może do końca okresu wypowiedzenia odmówić.
Uzasadnienie wypowiedzenia zmieniającego
Skoro do wypowiedzenia zmieniającego stosuje się przepisy dotyczące wypowiadania umów o pracę, pracodawca musi podać przyczynę uzasadniającą rozwiązanie umowy na czas określony i na czas nieokreślony. W omawianym przypadku będzie to trudna sytuacja finansowa pracodawcy.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dziennik Ustaw z 2023, poz. 1465)
