Rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia przez pracownika jest możliwe w 2 sytuacjach. Kiedy Kodeks pracy pozwala na natychmiastowe rozwiązanie umowy o pracę pracodawcy? Czy może rozwiązać umowę, jeżeli znalazł nową pracę i zależy mu na szybkim podpisaniu kolejnej umowy?
Rozwiązanie umowy o pracę bez okresu wypowiedzenia przez pracownika
Poszukiwanie nowej pracy często przypada na okres zatrudnienia u dotychczasowego pracodawcy. Zazwyczaj pracownicy planują podjęcie nowego zatrudnienia bezpośrednio po zakończeniu poprzedniej umowy. Co zrobić, kiedy nowemu pracodawcy zależy na jak najszybszym rozpoczęciu pracy? Czy pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia czyli w trybie natychmiastowym?
Kodeks pracy w art. 55 przewiduje możliwość rozwiązania przez każdą ze stron umowy o pracę w trybie natychmiastowym. To tzw. rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Wówczas od przekazania oświadczenia woli pracodawcy lub pracownika nie musi upłynąć okres wypowiedzenia, aby doszło do rozwiązania stosunku pracy. Kiedy pracownik może skorzystać z tego trybu?
Istnieją 2 przypadki, kiedy pracownik może rozwiązać umowę o pracę jednostronnie bez okresu wypowiedzenia i należą do nich:
- Posiadanie orzeczenia lekarskiego stwierdzającego szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe;
- Dopuszczenie się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Art. 55 § 1. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę bez wypowiedzenia, jeżeli zostanie wydane orzeczenie lekarskie stwierdzające szkodliwy wpływ wykonywanej pracy na zdrowie pracownika, a pracodawca nie przeniesie go w terminie wskazanym w orzeczeniu lekarskim do innej pracy, odpowiedniej ze względu na stan jego zdrowia i kwalifikacje zawodowe.
§ 11. Pracownik może rozwiązać umowę o pracę w trybie określonym w § 1 także wtedy, gdy pracodawca dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika; w takim przypadku pracownikowi przysługuje odszkodowanie w wysokości wynagrodzenia za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
§ 2. Oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Przepis art. 52 § 2 stosuje się odpowiednio.
§ 3. Rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn określonych w § 1 i 11 pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem.
Polecamy: Kodeks pracy 2024. Praktyczny komentarz z przykładami
Rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia, gdy znalazł nową pracę
Kodeks pracy nie przewiduje więc zastosowania natychmiastowego trybu rozwiązania umowy o pracę do sytuacji znalezienia nowej pracy. Gdyby jednak pracownik z tego powodu rozwiązał umowę, dojdzie do nieuzasadnionego zastosowania tego trybu. W związku z tym pracodawca może dochodzić odszkodowani od pracownika. Traktuje o tym art. 611 Kodeksu pracy:
Art. 611 W razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 11, pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
Art. 612 § 1. Odszkodowanie, o którym mowa w art. 611, przysługuje w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia.
§ 2. W razie orzeczenia przez sąd pracy o odszkodowaniu, przepisu art. 55 § 3 nie stosuje się.
Jak najlepiej rozwiązać umowę o pracę?
Jeśli pracownik znalazł nową pracę i chciałby wcześniej rozwiązać dotychczasową umowę, może ustalić wspólnie z pracodawcą wcześniejszy termin rozwiązania umowy. Stosuje się wówczas rozwiązanie za porozumieniem stron. Jeśli jednak pracodawcy zależy na tym, aby pracownik dłużej został w firmie, lepiej postawić sprawę jasno przyszłemu pracodawcy. Należy obliczyć, kiedy dojdzie do rozwiązania umowy z okresem wypowiedzenia albo umówić się ze swoim pracodawcą na termin zadowalający obie strony. Przyszły zatrudniający również powinien docenić lojalność kandydata do pracy. Takim zachowaniem udowodni, że jest godny zaufania.
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz.U. z 2023, poz. 1465)