Czy w trakcie zwolnienia lekarskiego można podpisać aneks lub umowę o pracę?

Czy w trakcie zwolnienia lekarskiego można podpisać aneks lub umowę o pracę? W tym artykule omówimy praktyczne aspekty związane z podpisywaniem umowy o pracę podczas trwania zwolnienia lekarskiego oraz odpowiemy na pytanie, czy podpisanie umowy podczas trwania zwolnienia lekarskiego jest zgodne z obowiązującymi regulacjami.

Podpisywanie umowy o pracę w trakcie zwolnienia lekarskiego

Czy istnieje możliwość podpisania umowy o pracę w trakcie przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim? To pytanie nurtuje nie tylko pracodawców, ale również pracowników będących chwilowo niezdolnymi do pracy. W obecnym stanie prawnym zostały uregulowane zasady dotyczące zarówno zwolnień lekarskich jak i zawierania umów o pracę, co prowadzi do pewnych kontrowersji i niejasności w praktyce.

Zawarcie umowy o pracę podczas zwolnienia lekarskiego

Zgodnie z art. 26 Kodeksu pracy stosunek pracy nawiązuje się w dniu określonym w umowie jako dzień rozpoczęcia pracy. Zgodnie z tym przepisem do nawiązania stosunku pracy dochodzi w dniu uzgodnionym przez strony umowy, a jego wybór jest wspólnym ustaleniem stron umowy o pracę. Zarówno Kodeks pracy ani żadna regulacja dodatkowa nie zabrania nawiązania stosunku pracy podczas trwania niezdolności do pracy pracownika. Pracownik przebywający na zwolnieniu lekarskim jest co prawda chroniony przed złożeniem wypowiedzenia umowy o pracę przez pracodawcę, jednak przepis ten nie ma zastosowania do podpisania nowej umowy o pracę. Dodatkowo, podczas niezdolności do pracy, pracownik co do zasady nie może wykonywać pracy zarobkowej, jednak nic nie szkodzi na przeszkodzie, aby w tym okresie mógł złożyć oświadczenie woli o zawarciu umowy o pracę, jeśli nie jest to sprzeczne z zaleceniami lekarza. Nie ma tu znaczenia, czy chodzi o całkiem nową umowę o pracę zawartą z nowym pracownikiem, czy umowa jest kontynuacją wcześniejszego zatrudnia, które rozwiązało się z upływem czasu, na który została zawarta.

Ważnym aspektem zawierania umów podczas niedyspozycji pracownika jest forma jej zawarcia. Zgodnie z art. 29 § 2 Kodeksu pracy umowę o pracę zawiera się z zachowaniem formy pisemnej, którą nie zawsze się da zrealizować od razu podczas niezdolności do pracy pracownika. W sytuacji przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim osobiste stawiennictwo może być sprzeczne z zaleceniami wydanymi na zwolnieniu lekarskim, a to z kolei może być podstawą do zakwestionowania ‘L4” na podstawie wykorzystywania zwolnienia lekarskiego niezgodnie z jego przeznaczeniem. Aby uniknąć takiej sytuacji, Kodeks pracy umożliwia uzupełnienie w późniejszym terminie z zachowaniem formy pisemnej, potwierdzenia pracownikowi na piśmie ustaleń stron przed dopuszczeniem pracownika do pracy. Inną możliwością jest wysłanie drogą pocztową lub elektroniczną przygotowanych dokumentów z zachowaniem obowiązujących przepisów m.in.: art. 70 oraz 781 Kodeksu cywilnego.

Data zawarcia umowy z pracownikiem przebywającym na zwolnieniu lekarskim

Gdy dochodzi do sytuacji, w której umowa o pracę zostaje podpisana podczas przebywania pracownika na zwolnieniu lekarskim, szczególną uwagę należy zwrócić na datę jej zawarcia oraz dzień rozpoczęcia pracy, który zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy w roku 2023 r. musi być odrębnie wyszczególniony w umowie o pracę. W sytuacji osobistego stawiennictwa pracownika w celu podpisania umowy, data jej zawarcia jest faktyczna. Natomiast data rozpoczęcia pracy zostaje ustalona zgodnie z ustaleniem oby stron umowy. Inaczej wygląda jednak sytuacja, w której umowa o pracę zostaje przygotowana i
wysłana za pośrednictwem poczty. W takiej sytuacji zastosowanie ma art. 70 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym umowę uznaje się za zawartą w chwili otrzymania przez składającego ofertę (pracodawcę), oświadczenia o jej przyjęciu przez pracownika. Należy tu przyjąć, że umowa o pracę jest ofertą, a jej przekazanie choremu pracownikowi i złożenie przez niego podpisu, a następnie przekazanie pracodawcy jest równoznaczne z zawarciem stosunku pracy. Termin jej zawarcia datuje się na dzień podpisania przez pracownika umowy o pracę.

Stanowisko PIP i wyrok Sądu Najwyższego

Zgodnie ze stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy umowę o pracę jak najbardziej można zawrzeć podczas absencji pracownika spowodowanej zwolnieniem lekarskim. Dodatkowo termin jej nawiązania nie musi być tożsamy z datą przystąpienia do wykonywania obowiązków, a pobieranie zasiłku chorobowego podczas zawierania kolejnej umowy o pracę nie wpływa na ważność tej umowy oraz nie pozbawia pracownika prawa do zasiłku chorobowego.

Takie samo stanowisko wyraził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 29 października 2007 r. – sygn.akt: II PK 56/07 ,,W świetle bowiem art. 26 k.p. umowa o pracę jest czynnością prawną wystarczającą do nawiązania stosunku pracy między stronami w dniu, który strony same określiły bądź w dniu, w którym umowa została zawarta, jeżeli strony nie podały innej daty nawiązania stosunku pracy. Z tego względu w doktrynie przyjmuje się, że jeżeli termin rozpoczęcia pracy jest w umowie określony, to stosunek pracy powstaje w określonej dacie niezależnie od tego, czy pracownik przystąpi do wykonywania pracy (…)”. Oznacza to, że niezależnie czy doszło do przystąpienia pracownika do wykonywania pracy, czy też nie, np. z powodu choroby, to zawarta umowa jest ważna.

Podsumowanie

Podpisanie umowy o pracę bądź aneksu w trakcie zwolnienia lekarskiego nie niesie za sobą żadnych negatywnych konsekwencji zarówno dla pracownika jak i pracodawcy, a w świetle prawa nie istnieje żaden artykuł, który by uniemożliwiał podpisanie dokumentów przez pracownika podczas tego rodzaju absencji. Takie stanowisko zostało potwierdzone zarówno przez Państwową Inspekcję Pracy, jak i wyrok Sądu Najwyższego. Należy jednak pamiętać o tym, aby podpisanie przygotowanych dokumentów nie było sprzeczne z zalecaniami lekarza wystawiającego zwolnienie lekarskie pracownikowi oraz, że musi zostać zachowana forma pisemna.