Chodzi o ustawę uchwaloną przez Sejm 23 maja, którą wyższa izba parlamentu będzie się zajmować na rozpoczynającym się dziś posiedzeniu. Nowelizacja k.p. ma wprowadzić ochronę przed substancjami działającymi szkodliwie na funkcje seksualne i płodność u mężczyzn i kobiet, a także na rozwój potomstwa. Przewiduje ona ochronę pracowników przed takimi czynnikami reprotoksycznymi występującymi u polskich pracodawców, jak: toluen, styren, bisfenol A, ołów, kadm czy rtęć. Zmiany wynikają z konieczności wdrożenia do naszego prawa unijnej dyrektywy 2022/431, która powinna być implementowana do 5 kwietnia br.

Nowela ma rozszerzyć art. 222 k.p., a także wydane na jego podstawie rozporządzenie, o przepisy nakładające nowe obowiązki na pracodawców zatrudniających pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji reprotoksycznych. Jednak w ocenie Biura Legislacyjnego Senatu należy rozważyć także rozszerzenie w ten sposób art. 229 par. 5 k.p. Na podstawie tego przepisu pracodawca zatrudniający pracowników w warunkach narażenia na działanie substancji i czynników rakotwórczych lub pyłów zwłókniających ma obowiązek zapewnić im okresowe badania lekarskie także po zaprzestaniu pracy w kontakcie z tymi substancjami, czynnikami lub pyłami oraz po rozwiązaniu stosunku pracy, jeżeli zainteresowana osoba zgłosi wniosek o objęcie takimi badaniami.

Senaccy legislatorzy postulują także wydłużenie terminu wejścia w życie regulacji (obecnie to 14 dni od publikacji ustawy w Dzienniku Ustaw). Alternatywną drogą jest wprowadzenie przepisu przejściowego, który da adresatom czas na przyjęcie rozwiązań odpowiadających zmianom w k.p.

Zdaniem Biura Legislacyjnego termin przyjęty przez Sejm nie spełnia bowiem wymogów wynikających z art. 2 konstytucji, czyli zasady ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa. Z niej zaś, zgodnie z ugruntowanym orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego, wynika konieczność zapewnienia dostatecznie długiego okresu pomiędzy ogłoszeniem a wejściem w życie ustawy.

– Nawet biorąc pod rozwagę, iż art. 3 noweli utrzymuje w mocy dotychczasowe przepisy wykonawcze przez okres 30 dni od dnia jej wejścia w życie, czas pozostawiony adresatom ustawy na dostosowanie się do jej wymogów budzi wątpliwości w kontekście standardów konstytucyjnych. Dodatkowo, część nowych obowiązków wynika wprost z przepisów ustawy – wskazuje główny legislator Maciej Telec. Ekspert zwraca przy tym uwagę, że naruszenie przez pracodawcę przepisów k.p. stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny do 30 tys. zł, a projekt noweli nie podlegał opiniowaniu przez organizacje pracodawców. ©℗

Podstawa prawna

Etap legislacyjny

Ustawa rozpatrywana przez Senat