Podmiot zatrudniający musi zawrzeć z wybraną instytucją finansową dwie umowy: o zarządza nie pracowniczym planem kapitałowym i o jego prowadzenie. Tę pierwszą podpisuje w swoim imieniu, drugą zaś w imieniu i na rzecz pracowników. Dla nich udział w nowym systemie oszczędzania jest dobrowolny, a lista uczestników stanowi załącznik do umowy o prowadzenie PPK.
Podmiot zatrudniający musi zawrzeć z wybraną instytucją finansową dwie umowy: o zarządza nie pracowniczym planem kapitałowym i o jego prowadzenie. Tę pierwszą podpisuje w swoim imieniu, drugą zaś w imieniu i na rzecz pracowników. Dla nich udział w nowym systemie oszczędzania jest dobrowolny, a lista uczestników stanowi załącznik do umowy o prowadzenie PPK.
/>
DGP
Co do zasady do PPK można zapisać tylko te osoby, które mają co najmniej trzymiesięczny okres zatrudnienia u danego pracodawcy.
PPK to program długoterminowego oszczędzania, w którym na oszczędności jego uczestnika (właściciela rachunku) składają się trzy strony: sam uczestnik, podmiot zatrudniający i państwo.
Kogo trzeba zapisać, a kogo nie
Podmiot zatrudniający zobowiązany jest zapisać do pracowniczego planu kapitałowego wszystkie osoby spełniające definicję osoby zatrudnionej, określoną w art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1342; dalej: ustawa o PPK) – pod warunkiem, że nie skończyły 70. roku życia i co do zasady mają co najmniej trzymiesięczny okres zatrudnienia u danego pracodawcy. Ten ostatni wymóg nie dotyczy osób zatrudnionych u pracodawcy w dniu, w którym został on objęty przepisami ustawy o PPK, czyli w przypadku radca prawny, ekspert PFR Portal PPKjednostek sektora finansów publicznych będzie to 1 stycznia 2021 r.
Warto zwrócić uwagę, że definicję osoby zatrudnionej spełniają nie tylko pracownicy z umową o pracę, lecz także ci, którzy są zatrudnieni na podstawie:
powołania,
wyboru,
mianowania,
spółdzielczej umowy o pracę.
Oznacza to, że uczestnikiem PPK może być np. – zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (t.j. Dz.U. z 2019 r. poz. 1282) – wójt (burmistrz, prezydent miasta), bo jest on zatrudniony w urzędzie gminy na podstawie wyboru, jak również zastępca wójta (burmistrza, prezydenta miasta) i skarbnik gminy, zatrudnieni na podstawie powołania (art. 4 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy).
Uczestnikiem PPK może zostać też członek korpusu służby cywilnej (art. 3 ustawy z 21 listopada 2008 r. o służbie cywilnej, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 265; ost.zm. Dz.U. z 2020 r. poz. 285) bez względu na podstawę zatrudnienia, a więc zarówno pracownik służby cywilnej (zatrudniony na podstawie umowy o pracę), urzędnik służby cywilnej (zatrudniony na podstawie mianowania), jak i osoba zatrudniona na wyższym stanowisku w służbie cywilnej (powołana na to stanowisko zgodnie z art. 53a ust. 5 ustawy o służbie cywilnej – jest to bowiem równoznaczne z nawiązaniem stosunku pracy na podstawie powołania, w rozumieniu kodeksu pracy).
Jednak – mimo że definicja osoby zatrudnionej jest szeroka – nie obejmuje ona wszystkich, które mogą wykonywać pracę w podmiotach zatrudniających z sektora finansów publicznych. I tak, do PPK nie będą mogły zostać zapisane m.in. osoby, które:
są zatrudnione na podstawie umowy o dzieło,
są zatrudnione na podstawie umowy zlecenia, ale z umowy tej do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych podlegają dobrowolnie,
podlegają wyżej wymienionym ubezpieczeniom, ale z innego tytułu niż te uwzględnione w definicji osoby zatrudnionej,
nie podlegają wymienionym ubezpieczeniom w ogóle, chodzi tu np. o funkcjonariuszy służb mundurowych czy żołnierzy, którzy z tytułu pozostawania w stosunku służbowym są objęci odrębnym systemem zaopatrzenia emerytalnego.
Przykład 1
Funkcjonariusze służb mundurowych poza systemem
Komenda Główna Straży Granicznej zatrudnia funkcjonariuszy tej formacji oraz pracowników cywilnych (na podstawie ustawy o służbie cywilnej oraz ustawy z 16 września 1982 r. o pracownikach urzędów państwowych, t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 537). KGSG będzie zobowiązana utworzyć PPK w terminach wskazanych dla jednostek sektora finansów publicznych, ale umowę o prowadzenie PPK zawrze tylko dla pracowników cywilnych. Wszyscy oni spełniają bowiem definicję osoby zatrudnionej z art. 2 ust. 1 pkt 18 ustawy o PPK. Zarówno pracownicy służby cywilnej (zatrudnieni na podstawie umowy o pracę), jak i urzędnicy tej służby (zatrudnieni na podstawie mianowania) czy osoby zatrudnione na podstawie powołania na wyższych stanowiskach w służbie cywilnej są bowiem pracownikami w rozumieniu art. 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320; dalej: k.p.). Tak jest również w przypadku osób zatrudnionych na podstawie ustawy o pracownikach urzędów państwowych. Ustawa o PPK nie obejmuje natomiast funkcjonariuszy SG, którzy z tytułu pozostawania w stosunku służbowym nie podlegają obowiązkowi ubezpieczeń społecznych w ZUS.
Tabela 1. Ważne definicje
Osoby zatrudnione*
Podmiot zatrudniający
Pracownicy, o których mowa w art. 2 ustawy z 26 czerwca 1974 r. –Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320), z wyjątkiem pracowników przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla oraz młodocianych
pracodawca
Osoby fizyczne wykonujące pracę nakładczą, które ukończyły 18. rok życia
nakładca
Członkowie rolniczych spółdzielni produkcyjnych lub spółdzielni kółek rolniczych
rolnicza spółdzielnia produkcyjna lub spółdzielnia kółek rolniczych
Osoby fizyczne, które ukończyły 18. rok życia, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z art. 750 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. ‒ Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740) stosuje się przepisy dotyczące zlecenia
zleceniodawca
Osoby wymienione wyżej, przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego
jak w punktach wyżej
Członkowie rad nadzorczych, wynagradzani z tytułu pełnienia tych funkcji
podmiot, w którym działa rada nadzorcza
* Osoby podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym w RP w rozumieniu ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Nieobecność i wiek
Wszystkie osoby spełniające definicję osoby zatrudnionej, które nie ukończyły jeszcze 70 lat, powinny zatem zostać zapisane do PPK (albo z automatu, albo na wniosek – o czym niżej). Co do zasady nawet długa nieobecność w pracy takiej osoby nie zwalnia podmiotu zatrudniającego z tego obowiązku. Oznacza to, że osoby przebywające na zwolnieniu lekarskim czy na jednym z urlopów związanych z opieką nad dzieckiem podmiot zatrudniający również powinien zapisać do PPK.
Trochę bardziej skomplikowana jest sytuacja osób przebywających na urlopie bezpłatnym. To, czy podmiot zatrudniający zawrze w ich imieniu i na ich rzecz umowę o prowadzenie PPK, zależeć będzie od tego, czy w miesiącu, w którym ta umowa jest zawierana, osoba ta osiągnie przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Przykład 2
W trakcie urlopu bezpłatnego decyduje przychód
Pracownik służby cywilnej umówił się z pracodawcą, że ze względów rodzinnych w przyszłym roku w styczniu weźmie urlop wypoczynkowy, a w lutym i marcu – urlop bezpłatny. Złóżmy, że jego pracodawca postanowi zawrzeć umowę o prowadzenie PPK w marcu. Jeśli w miesiącu tym pracownik przebywający na urlopie bezpłatnym uzyska przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (np. zostanie mu wypłacone dodatkowe wynagrodzenie roczne, czyli tzw. trzynastka), to pracodawca powinien zawrzeć w jego imieniu i na jego rzecz umowę o prowadzenie PPK – mimo że w marcu pracownik ten nadal będzie przebywać na urlopie bezpłatnym.
Pracodawcy muszą pamiętać, że w zależności od wieku pracownika, albo zapisują go do nowego systemu z automatu – tak jest w przypadku osób między 18. a 55. rokiem życia, które nie złożą deklaracji o rezygnacji z dokonywania wpłat na PPK, albo na jego wniosek – dotyczy to osób, które ukończyły 55. rok życia i nie mają jeszcze 70 lat. Przy czym podmiot zatrudniający ma obowiązek poinformować takiego pracownika o możliwości złożenia wniosku.
Rezygnacja i przerwa
Oszczędzanie w pracowniczym planie kapitałowym jest dla osoby zatrudnionej całkowicie dobrowolne. To ona decyduje, czy przystąpić do tego programu, a także o tym, kiedy dokonywać wpłat, a kiedy je zawiesić. Podmioty zatrudniające nie mają i nie powinny mieć na to żadnego wpływu. Dotyczy to również podmiotów sektora finansów publicznych, które – podobnie jak podmioty zatrudniające z sektora prywatnego – mają obowiązek uszanować każdą podejmowaną przez osoby zatrudnione decyzję. Jeśli zatem osoba 55+ nie złoży wniosku o zawarcie w jej imieniu i na jej rzecz umowy o prowadzenie PPK, to podmiot zatrudniający nie będzie mógł takiej umowy w jej imieniu zawrzeć. Podobnie stanie się w sytuacji, gdy pracownik w wieku 18‒55 lat złoży deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Do oszczędzania zawsze jednak można wrócić.
Przykład 3
Wniosek w każdej chwili
Załóżmy, że pracownik samorządowy, mający ukończone 55 lat, nie złoży wniosku o zawarcie umowy o prowa dzenie PPK (pracodawca nie zapisze go więc do PPK), ale po kilku miesiącach zmieni zdanie i to zrobi. W takiej sytuacji pracodawca powinien niezwłocznie zawrzeć umowę o prowadzenie PPK w imieniu i na rzecz tego pracownika.
Podobnie będzie w sytuacji, gdy pracownik ma mniej niż 55 lat i złoży deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK przed podpisaniem przez pracodawcę umowy o prowadzenie PPK. Jeśli po jakimś czasie pracownik będzie chciał zacząć w tym systemie oszczędzać, to wystarczy, że złoży pracodawcy wniosek o dokonywanie wpłat do PPK.
Podmiot zatrudniający musi także pamiętać o tym, że uczestnik PPK, a więc osoba zapisana już do tego programu, może w każdej chwili przerwać oszczędzanie. Wystarczy, że złoży deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK – obliguje ona pracodawcę do zaprzestania ich odprowadzania, począwszy od dnia złożenia tej deklaracji. Wpłaty pobrane w tym miesiącu podlegają zwrotowi. Podmiot zatrudniający ma także obowiązek poinformować wybraną instytucję finansową o złożeniu takiej deklaracji przez uczestnika PPK. Powinien to zrobić niezwłocznie, nie później niż w terminie siedmiu dni od dnia jej złożenia.
Przykład 4
Powrót do oszczędzania
Załóżmy, że pracownik samorządowy zostanie zapisany do PPK w styczniu przyszłego roku, a na początku marca złoży pracodawcy deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK. Od tego momentu pracodawca nie może już dokonać żadnej wpłaty do instytucji finansowej, nie powinien także naliczać i pobierać wpłat od wynagrodzeń wypłaconych pracownikowi w tym miesiącu (po złożeniu deklaracji).
Jeśli później pracownik ten zmieni zdanie i np. 7 kwietnia złoży pracodawcy pisemny wniosek o dokonywanie wpłat do PPK, to od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego mu po złożeniu tego wniosku pracodawca powinien naliczyć mu już wpłaty do PPK, które następnie odprowadzi na indywidualny rachunek PPK pracownika. Jeśli do wypłaty wynagrodzenia, od którego naliczono już wpłaty do PPK, doszło w kwietniu, to wpłaty do instytucji finansowej prowadzącej rachunek PPK tego pracownika powinny zostać odprowadzone do 15 maja.
Warto także pamiętać, że złożona przez osobę zatrudnioną deklaracja o rezygnacji z dokonywania wpłat do PPK nie obowiązuje bezterminowo. Jest ona skuteczna do ostatniego dnia lutego roku, w którym podmiot zatrudniający jest zobowiązany do wznowienia dokonywania wpłat do PPK za uczestnika. Zgodnie bowiem z art. 23 ust. 6 ustawy o PPK podmiot zatrudniający zobowiązany jest wznowić dokonywanie wpłat (co cztery lata) od dnia 1 kwietnia (pierwszy raz w 2023 r.) – za każdą osobę zatrudnioną, która złożyła deklarację rezygnacji z dokonywania wpłat, chyba że osoba ta ponownie zrezygnuje z ich dokonywania, składając nową deklarację podmiotowi zatrudniającemu (następny termin ponownego wznowienia wpłat wypadnie w 2027 r., a kolejny w 2031 r. itd.).
Podmiot zatrudniający zobowiązany jest do końca lutego 2023 r. (oraz 2027 r., 2031 r. itd.) poinformować wszystkie osoby, które do momentu przekazania tej informacji złożyły deklarację o rezygnacji z dokonywania wpłat, o obowiązku dokonywania wpłat do PPK od 1 kwietnia, a osoby te, jeśli nie chcą, aby od 1 kwietnia zostały wznowione wpłaty na ich rachunek PPK, powinny złożyć mu ponowną deklarację o rezygnacji.
Staż ma znaczenie
Warunek ten dotyczy jednak tylko osób, które nie były zatrudnione w danym podmiocie w dniu, od którego ustawa o PPK ma do niego zastosowanie, czyli w przypadku jednostek sektora finansów publicznych – 1 stycznia 2021 r. Tak więc jeśli np. gminny podmiot zatrudniający zawarłby umowę o prowadzenie PPK wcześniej, niż to wynika z ustawy o PPK, np. pod koniec stycznia 2021 r., to byłby on zobowiązany zawrzeć tę umowę także w imieniu osób, które zatrudnił np. w grudniu 2020 r., mimo że nie miałyby one jeszcze trzymiesięcznego okresu zatrudnienia. Z kolei osoby zatrudnione w danym podmiocie po dniu, od którego był on zobowiązany stosować ustawę o PPK, muszą posiadać co najmniej trzymiesięczny staż.
Co ważne, przy jego obliczaniu miesiąc liczy się jako 30 dni, zarówno w przypadku umów regulowanych kodeksem pracy, jak i w przypadku umów regulowanych kodeksem cywilnym. Trzymiesięczny okres zatrudnienia rozumiemy zatem jako 90 dni. Ustala się go z uwzględnieniem art. 16 ust. 2 ustawy o PPK, czyli wlicza się do niego okresy zatrudnienia z poprzednich 12 miesięcy, które miały miejsce w danym podmiocie zatrudniającym, a także okresy zatrudnienia w innych podmiotach zatrudniających, jeżeli z mocy odrębnych przepisów obecny pracodawca jest następcą prawnym w stosunkach prawnych nawiązanych przez podmiot zatrudniający, który poprzednio zatrudniał daną osobę zatrudnioną. Termin, w jakim pracodawca ma obowiązek zawrzeć dla zatrudnionych umowę o prowadzenie PPK, upływa z 10. dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym osoby te osiągnęły wymagany staż.
Przykład 5
Czasem trzeba będzie poczekać
Jeśli w połowie marca 2021 r. pracodawca samorządowy zatrudni 10 osób, w tym jedną osobę, która pracowała u niego wcześniej, np. przez cztery ostatnie miesiące 2020 r., a umowę o prowadzenie PPK zamierza zawrzeć 10 kwietnia 2021 r., czyli w najpóźniejszym dopuszczalnym dla jednostek sektora finansów publicznych terminie, to będzie ją mógł zawrzeć także w imieniu i na rzecz osoby, która pracowała u niego w zeszłym roku (będzie ona miała bowiem wymagany przez ustawę o PPK okres zatrudnienia). Pozostałe dziewięć osób zatrudnionych w marcu 2021 r. będzie musiało poczekać na zapisanie ich do PPK aż minie im trzy miesiące (90 dni) zatrudnienia.
Przykład 6
Zmiana na stanowisku wicewójta
Wójt zamierza w połowie stycznia 2021 r. odwołać swego zastępcę i powołać na to stanowisko inną osobę. Jeśli umowę o zarządzanie PPK podpisze już kilka dni po wejściu do systemu, np. 4 stycznia, a umowę o prowadzenie PPK zawrze np. dwa tygodnie później, to nowego zastępcę podmiot zatrudniający zapisze do PPK (i w ten sposób zawrze w jego imieniu umowę z instytucją finansową) dopiero po 90 dniach od daty jego zatrudnienia. Przy nawiązaniu stosunku pracy z nowym pracownikiem 15 stycznia 2021 r. 90 dni zatrudnienia upłynie 14 kwietnia 2021 r., co oznacza, że pracodawca będzie miał czas na zawarcie umowy o prowadzenie PPK od 15 kwietnia do 10 maja 2021 r.. Wpłaty do PPK będą naliczane dopiero od wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi po zawarciu w jego imieniu umowy o prowadzenie PPK. Naliczenie wpłat powinno nastąpić także wówczas, gdy wynagrodzenie – wypłacone po zawarciu umowy o prowadzenie PPK – będzie przysługiwać pracownikowi za wcześniejszy okres.
Sposób finansowania
Podmiot zatrudniający oraz uczestnik PPK przekazują wpłaty podstawowe oraz – jeśli tak zdecydują – również wpłaty dodatkowe. Wysokość każdej z nich stanowi odpowiedni procent wynagrodzenia pracownika. Z kolei wpłaty ze strony państwa są niezależne od pensji pracownika, są ściśle określone ustawowo (więcej C5). tabela 2
Tabela 2. Wpłaty do PPK
Podstawowa
Dodatkowa
Maksymalnie, łączne
Od podmiotu zatrudniającego (proc. wynagrodzenia)
1,5 proc.
do 2,5 proc.
4 proc.
Od uczestnika PPK (proc. wynagrodzenia)
Co do zasady – 2 proc. Uwaga! Wpłata podstawowa może wynosić mniej, jeśli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia
do 2 proc.
4 proc.
Obniżenie składki podstawowej
Podstawowa wpłata finansowana przez uczestnika PPK wynosi 2 proc. jego wynagrodzenia. Może być ona niższa, jeśli pracownik złoży wniosek o obniżenie jej wysokości i faktycznie ma do tego prawo. To znaczy, kiedy jego dochody osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekraczają kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia za pracę – w 2021 r. będzie to 3360 zł. Wpłata na PPK w takiej sytuacji może zostać obniżona nawet do 0,5 proc. wynagrodzenia. Uczestnik programu w celu sprawdzenia, czy może wnioskować o obniżenie wpłaty podstawowej, powinien samodzielnie zsumować wynagrodzenie uzyskiwane przez niego ze wszystkich stosunków zatrudnienia, z których jest on objęty obowiązkowo lub dobrowolnie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Jest to szczególnie ważne w sytuacji, gdy uczestnik pracuje w kilku miejscach. Podmiot zatrudniający będzie bowiem weryfikować tylko wynagrodzenie przysługujące uczestnikowi PPK w tym podmiocie. Jeśli zmieści się ono we wskazanych wyżej granicach, uwzględni złożoną przez osobę zatrudnioną deklarację obniżającą wpłatę podstawową. Jeśli jednak w którymś miesiącu pracownik zarobi ponad 3360 zł, będzie istniał obowiązek podwyższenia wysokości wpłaty podstawowej do 2 proc.
Przykład 7
Mniej od następnego miesiąca
Załóżmy, że pracownik zatrudniony w urzędzie gminy, oszczędzający w PPK od lutego 2021 r. i zarabiający 3000 zł brutto, w marcu złoży podmiotowi zatrudniającemu deklarację obniżenia wpłaty podstawowej, ustalając jej wysokość na 0,8 proc. Podmiot zatrudniający powinien ją uwzględnić od kwietnia 2021 r. Wpłata podstawowa, w wysokości określonej w deklaracji ją obniżającej, obowiązuje bowiem począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym uczestnik PPK złożył uwzględnioną przez pracodawcę deklarację.
Przykład 8
Bez przeliczenia do pełnego etatu
Pracownik jednego z urzędów centralnych jest zatrudniony na pół etatu i zarabia 2500 zł. Jeśli zostanie uczestnikiem PPK, będzie mógł złożyć deklarację obniżenia finansowanej przez siebie wpłaty podstawowej nawet do 0,5 proc. wynagrodzenia. Uprawnienie do obniżenia tej wpłaty jest bowiem uzależnione wyłącznie od wysokości osiąganego wynagrodzenia. Osoby zatrudnione na podstawie umów o pracę, nawet w niepełnym wymiarze czasu pracy, mogą zatem korzystać z obniżenia wpłaty podstawowej, o ile ich wynagrodzenie nie przekracza kwoty 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia.
Pracownik może zwiększyć wpłaty
Oprócz wpłaty podstawowej uczestnik PPK może też finansować wpłatę dodatkową w wysokości do 2 proc. wynagrodzenia. Jej konkretną wysokość określa w deklaracji składanej podmiotowi zatrudniającemu. Co ważne, nie nakłada to na pracodawcę obowiązku finansowania wpłat dodatkowych. Podobnie jest w drugą stronę. Wpłaty dodatkowe podmiotu zatrudniającego i uczestnika PPK są niezależne od siebie.
Podmiot zatrudniający musi jednak liczyć się z tym, że uczestnik PPK, który zdecydował się finansować wpłatę dodatkową w określonej wysokości, może w każdej chwili tę wysokość zmienić. Może też zrezygnować z finansowania tej wpłaty w ogóle. W takim przypadku zmieniona wysokość wpłaty dodatkowej lub rezygnacja z jej dokonywania obowiązuje od miesiąca następującego po miesiącu, w którym taką dyspozycję (zmianę deklaracji) otrzymał podmiot zatrudniający. Sposób deklarowania wpłat dodatkowych finansowanych przez uczestnika i sposób zmiany wysokości tych wpłat określać powinna umowa o prowadzenie PPK.
Ile może dołożyć zatrudniający
Wpłata podstawowa finansowana przez podmiot zatrudniający wynosi zawsze 1,5 proc. wynagrodzenia uczestnika PPK. Ale można zadeklarować – w umowie o zarządzanie PPK – dokonywanie wpłaty dodatkowej w wysokości do 2,5 proc. wynagrodzenia, przy czym wpłata ta może być ustalona w różnej wysokości dla poszczególnych grup pracowników. Jeśli w urzędzie funkcjonuje układ zbiorowy pracy lub regulamin wynagradzania, pracodawca może w nich zastrzec różnicowanie wpłaty dodatkowej dla poszczególnych grup zatrudnionych (uczestników PPK) – na podstawie innych kryteriów niż okres zatrudnienia w tym podmiocie. Jeśli takich aktów wewnątrzzakładowych nie ma, jedynym kryterium różnicowania jest wspomniany już staż.
Trzeba jednak pamiętać, że niektóre grupy pracowników nie mogą być objęte regulaminem wynagradzania oraz układem zbiorowym pracy – wynika to m.in. z art. 772 par. 5 oraz art. 239 par. 3 kodeksu pracy. Jeśli chodzi o sektor finansów publicznych zakaz taki dotyczy m.in.:
członków korpusu służby cywilnej, których zasady wynagradzania reguluje ustawa o służbie cywilnej oraz akty wykonawcze do tej ustawy;
pracowników samorządowych zatrudnionych na podstawie wyboru, mianowania i powołania w: urzędach marszałkowskich, starostwach powiatowych, urzędach gminy, biurach związków jednostek samorządu terytorialnego czy jednostek administracyjnych JST.
Podmiot zatrudniający może zmienić ustaloną wcześniej wysokość wpłaty dodatkowej lub zrezygnować z jej dokonywania w ogóle. Wymaga to jednak zmiany umowy o zarządzanie PPK. W takiej sytuacji zmieniona wysokość wpłaty dodatkowej obowiązuje od miesiąca następującego po miesiącu, w którym została dokonana zmiana.
Od kiedy i od jakiego wynagrodzenia
Wypłaty do PPK (także te finansowane przez pracownika) podmiot zatrudniający musi naliczyć od pierwszego wynagrodzenia wypłaconego uczestnikowi po zawarciu umowy o prowadzenie PPK. Są one obliczane i pobierane w terminie wypłaty wynagrodzenia, a wpłacane na konto w PPK do 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostały obliczone i pobrane.
Podstawą obliczenia jest wynagrodzenie uczestnika PPK. W rozumieniu ustawy o PPK wynagrodzeniem jest podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe uczestnika PPK bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (limit 30-krotności) oraz z wyłączeniem podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopie wychowawczym oraz pobierających zasiłek macierzyński lub zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego.
Przy ustalaniu wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczenia wpłat do PPK uwzględnia się zatem tylko te składniki, które stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Co istotne, jeśli z jakichś przyczyn stosunek pracy danego pracownika ulegnie rozwiązaniu, a byłemu pracownikowi, np. urzędu gminy, będącemu uczestnikiem PPK zostanie po tym czasie wypłacona jakaś zaległa należność, która stanowi podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, to były pracodawca będzie musiał od niej naliczyć wpłaty do PPK, o ile uczestnik PPK nie złożył deklaracji o rezygnacji z ich dokonywania.