Sklepy internetowe łatwiej rozróżnią, które zakupy robi konsument

Zmianę tę zaproponowało Ministerstwo Sprawiedliwości w projekcie, którego głównym celem jest informatyzacja postępowań cywilnych i zwiększenie roli mediacji. Pomysł jest reakcją na problemy zwłaszcza sprzedawców internetowych, którzy często nie wiedzą, kiedy traktować osobę fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą jako profesjonalistę, a kiedy jako konsumenta.

Do końca 2020 r. przedsiębiorca kupujący „na firmę” nie mógł skorzystać z prawa odstąpienia od umowy zawartej na odległość. Od początku 2021 r. uprawnienie to przysługuje mu za sprawą art. 7aa ustawy o prawach konsumenta (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1796 ze zm.). Może z niego skorzystać, jeśli z treści „umowy wynika, że nie ma ona dla tej osoby charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej”.

Kiedy przedsiębiorca, a kiedy konsument

W teorii może się to wydawać proste – jeśli prowadzący firmę fotograf kupi w internecie sprzęt fotograficzny, to nie może zwrócić go bez podawania przyczyn (odstąpić od umowy w ciągu 14 dni). Jeśli jednak zamówi grabie, to już takie uprawnienie mu przysługuje. W praktyce rozróżnienie celu zakupów rodzi jednak liczne problemy. Trudno wymagać, aby sprzedawca w każdej spornej sytuacji sprawdzał w CEIDG rodzaj prowadzonej przez przedsiębiorcę działalności. Zwłaszcza że nawet to nie daje pewności, czy zawarta na odległość umowa miała charakter zawodowy czy prywatny.

Aby uniknąć spornych sytuacji, niektóre sklepy internetowe stosują formularze, w których proszą, by klienci-przedsiębiorcy sami określali, czy kupują towar w celach zawodowych czy prywatnych. Zaproponowany przez MS przepis ma dać ustawową podstawę do stosowania tej praktyki. Do wspomnianego art. 7aa ustawy o prawach konsumenta zostanie dodany par. 1¹, zgodnie z którym uprawnienie do odstąpienia od umowy zawartej na odległość nie znajduje zastosowania, jeśli osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą zawrze umowę o charakterze zawodowym i złoży odpowiednie oświadczenie.

Także przy niedozwolonych klauzulach

Nowelizacja ma objąć również art. 385⁵ kodeksu cywilnego. Przepis ten wprowadza wyjątek od stosowania przepisów dotyczących klauzul abuzywnych w umowach zawieranych na odległość. Analogicznie jak przy prawie do odstąpienia od umowy przepisy dotyczące niedozwolonych klauzul nie będą stosowane, jeśli osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą oświadczy, że umowa jest związana z jej działalnością zawodową. ©℗