Nowy rzecznik będzie pomagał nie tylko małym i średnim przedsiębiorcom

Zgodnie z zapowiedziami Ministerstwa Rozwoju i Technologii do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów wpisano projekt nowelizacji przepisów o rzeczniku małych i średnich przedsiębiorców. Jego działalność obejmie wszystkie firmy, nie tylko MŚP, stąd też planowana zmiana nazwy organu na rzecznika praw przedsiębiorców. Jego ochrona rozciągnie się zresztą także na inne podmioty, w tym rolników czy osoby wykonujące wolne zawody.

Konsultacje w ramach prac legislacyjnych

Za zmianą nazwy pójdą dużo szersze niż dzisiaj uprawnienia rzecznika. Także na etapie legislacji.

„Brak obecnie przepisu na poziomie ustawowym zobowiązującego podmioty uprawnione do opracowywania projektów aktów normatywnych z zakresu prawa gospodarczego do konsultowania takich projektów z rzecznikiem. W efekcie dochodziło do sytuacji, w których rzecznik był pomijany w procesie tworzenia regulacji o istotnym znaczeniu dla praw i interesów przedsiębiorców. Niezbędne jest wprowadzenie obowiązku przedstawienia projektów aktów normatywnych, programów i innych dokumentów rządowych dotyczących praw przedsiębiorców (…) do opiniowania przez rzecznika, aby skuteczniej chronić interesy przedsiębiorców w procesach legislacyjnych” – można przeczytać w uzasadnieniu założeń do projektu. Rzecznik będzie też mógł aktywnie uczestniczyć w pracach nad prawem unijnym.

Zmiany przewidują rozszerzenie katalogu spraw cywilnych, w których rzecznik może występować na rzecz przedsiębiorców, oraz doprecyzowanie zasad jego udziału w postępowaniach sądowych, w tym kwestii ponoszenia kosztów sądowych. To efekt m.in. sporów przed Krajową Izbą Odwoławczą, w których rzecznika występującego w imieniu przedsiębiorców startujących w przetargach nie chciano zwolnić z obowiązku uiszczenia wpisu.

„Doprecyzowanie kompetencji w zakresie żądania wszczęcia postępowań, uczestnictwa w nich oraz przesądzenie kwestii zasądzenia kosztów procesowych poprawi efektywność wsparcia przedsiębiorców” – przekonuje resort rozwoju.

Dostęp do akt sprawy

Zmienione przepisy mają też zwiększyć rolę rzecznika w mediacji między przedsiębiorcami a administracją publiczną. Dodatkowo będzie miał zapewniony dostęp do akt i dokumentów także we wciąż trwających sprawach (dziś może do nich zajrzeć dopiero po zakończeniu postępowania). Nowe uprawnienie ma ułatwić podejmowanie przez rzecznika interwencji zwłaszcza w przypadku mikro- i małych przedsiębiorców, pozbawionych profesjonalnego wsparcia prawnego.

Odbiór propozycji przedstawionych przez MRiT wśród przedsiębiorców jest różny. Zdaniem dr Łukasza Bernatowicza, wiceprezesa BCC, wzmocnienie pozycji rzecznika praw przedsiębiorców miałoby sens, gdyby organ ten został wyodrębniony z administracji rządowej. Inaczej ocenia to Jacek Cieplak, wiceprezes Pracodawców RP, kiedyś zastępca rzecznika MŚP. W jego ocenie przedsiębiorcy korzystają zwłaszcza z uprawnienia rzecznika do występowania przed sądami administracyjnymi. – To jest duża pomoc dla mniejszych przedsiębiorców i najlepszy dowód na to, że funkcjonowanie tej instytucji ma sens. Jeśli MRiT chce zwiększenia uprawnień rzecznika, to przedsiębiorcy mogą na tym tylko skorzystać – przekonuje. ©℗