Wbrew roboczej nazwie procedowanego projektu tj. ,,SZNUR" (szybka nowelizacja ustawy refundacyjnej) resort zdrowia zmiany w prawie farmaceutycznym przygotowuje powoli. Z odpowiedzi na pytania DGP wynika, że projekt ustawy trafi do konsultacji społecznych dopiero w I kwartale 2025 r. Zatem jego przyjęcie nastąpi najwcześniej wiosną. To pół roku później niż początkowo zapowiadano.
Od czasu ubiegłorocznej nowelizacji ustawy refundacyjnej tzw. DNUR branża farmaceutyczna zmaga się z szeregiem przepisów, które zamiast uprościć procedury i zwiększyć dostępność leków dla pacjentów, wprowadziły niepotrzebny chaos i nałożyły na producentów niezrozumiałe obowiązki.
Komunikaty to tymczasowe rozwiązanie
Po zmianie rządu, nowe kierownictwo resortu zdrowia zapowiedziało rychłe zmiany w prawie, wypracowane w dialogu z branżą. Do czasu ich uchwalenia trudną sytuację, w której znaleźli się wytwórcy farmaceutyków miały regulować komunikaty Ministerstwa Zdrowia (MZ). Do tej pory wydano ich już co najmniej kilka. Przykładowo w ten sposób zrezygnowano z wyznaczania 10 największych hurtowni w kraju, do których producenci mieliby dostarczać równe liczby opakowań leków. Okazało się bowiem, że to rozwiązanie, zamiast zwiększać dostępność medykamentów, w praktyce prowadziłoby do przerwania łańcucha dostaw i powodowałoby braki w poszczególnych hurtowniach przy jednoczesnym przeładowaniu innych.
Równie liberalnie kierownictwo MZ podeszło do kwestii tzw. algorytmu dostaw, tzn. narzędzia służącego do wyznaczania liczby opakowań, które poszczególni producenci zobowiązują się wypuścić na rynek w danym okresie. Przychylność resortu wobec branży wynika stąd, że mechanizm rządzący algorytmem okazał się wadliwy. W rezultacie, choć producenci i MZ korzystali z tego samego przelicznika, to otrzymywali zupełnie inne wyniki. W praktyce zadeklarowanie przez wytwórcę innej wielkości niż ta oczekiwana przez resort mogłoby prowadzić do odmowy MZ w zakresie objęcia danego leku refundacją, co oznaczałoby straty finansowe dla producenta oraz niedostępność leku dla pacjenta.
Przedstawiciele branży farmaceutycznej podkreślają jednak, że komunikaty MZ o nieegzekwowaniu konkretnych przepisów to rozwiązanie tymczasowe. Według nich tylko trwałe zmiany w ustawie dadzą im pewność potrzebną do dalszego inwestowania w produkcję leków i zwiększania ich dostępności dla pacjentów.
Odpowiedź Ministerstwa Zdrowia
Zapytany przez DGP resort zdrowia odpisał, że obecnie ,,trwają prace koncepcyjne nad projektem nowelizacji ustawy o refundacji leków, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych, które powinny się zakończyć do końca bieżącego roku. Pracujemy nad wpisaniem projektu do wykazu prac legislacyjnych i programowych Rady Ministrów. Przewidywany termin przesłania projektu nowelizacji do konsultacji publicznych to: I kwartał 2025 r.". Powolne tempo prac nad ustawą tłumaczono dużą liczbą zmian zaproponowanych przez resort oraz obszernością uwag, które zgłosiła branża.