Niemiecki system prawny oferuje różnorodne formy prowadzenia działalności gospodarczej. Podobnie jak w polskim systemie, prawo niemieckie daje możliwość tworzenia spółek osobowych, spółek kapitałowych oraz prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. W tym artykule przyjrzymy się bliżej najpopularniejszym formom prowadzenia biznesu w Niemczech.
Einzelunternehmen
Jednoosobowa działalność gospodarcza (Einzelunternehmen) to najprostsza i najłatwiejsza do założenia forma prowadzenia biznesu w Niemczech. Jest idealna dla indywidualnych przedsiębiorców, chcących samodzielnie prowadzić swoją firmę.
Zalety:
• Nie wymaga kapitału zakładowego.
• Założenie takiej działalności gospodarczej jest dość proste.
Wady:
• Nieograniczona odpowiedzialność właściciela za zobowiązania przedsiębiorstwa. Oznacza, że właściciel odpowiada za zobowiązania spółki całym swoim majątkiem osobistym, bez jakichkolwiek ograniczeń. Gdy spółka nie jest w stanie spłacić swoich długów lub zobowiązań finansowych, wierzyciele mogą domagać się pokrycia tych zobowiązań z prywatnych aktywów właścicieli, takich jak oszczędności, nieruchomości itp.
Gesellschaft bürgerlichen Rechts (GbR)
W przypadku współpracy z innymi podmiotami najprostszą i najłatwiejszą do założenia będzie spółka cywilna (GbR), zwana również jako BGB-Gesellschaft. W celu założenia spółki należy sporządzić umowę, brak jednak wymagań formalnych co do jej zawarcia. Wady i zalety takiej spółki są podobne do wyżej opisanej jednoosobowej działalności gospodarczej.
Gesellschaft mit beschränkter Haftung (GmbH)
Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (GmbH) to najpopularniejsza forma prawna dla średnich i większych przedsiębiorstw w Niemczech. Charakteryzuje się ograniczoną odpowiedzialnością wspólników do wysokości wniesionych udziałów. GmbH jest zarządzana przez jednego lub więcej „Geschäftsführerów” (zarząd), którzy nie muszą być wspólnikami spółki.
Założenie GmbH wymaga minimalnego kapitału zakładowego w wysokości 25 000 euro. Założenie wymaga sporządzenia umowy spółki (Gesellschaftsvertrag), która musi być sporządzona w formie aktu notarialnego, a następnie spółka musi zostać zarejestrowana w niemieckim rejestrze handlowym (Handelsregister).
Zalety:
• Główną zaletą jest ograniczenie osobistego ryzyka finansowego wspólników.
• Spółka może być zarządzana przez zarząd wybrany spośród wspólników lub osoby zewnątrz, co daje elastyczność w podejmowaniu decyzji.
Wady:
• Wymóg kapitału zakładowego oraz koszty notarialne i rejestracyjne mogą stanowić barierę dla małych przedsiębiorstw.
• GmbH podlega wymogom sprawozdawczym i księgowym, co wiąże się z dodatkowymi obowiązkami administracyjnymi.
Aktiengesellschaft (AG)
Spółka akcyjna (AG) jest przeznaczona dla dużych biznesów, z możliwością pozyskiwania kapitału poprzez emisję akcji. Założenie i prowadzenie AG jest bardziej skomplikowane i kosztowne niż w przypadku GmbH. Niemiecką AG można przyrównać do polskiej S.A.
Zalety:
• AG może łatwiej pozyskiwać kapitał poprzez emisję akcji.
• Akcjonariusze nie są bezpośrednio zaangażowani w codzienne zarządzanie spółką.
Wady:
• Założenie i prowadzenie AG wiąże się z większą złożonością prawną i wymogami sprawozdawczymi, co generuje wyższe koszty operacyjne.
Kommanditgesellschaft (KG)
Spółka komandytowa (KG) łączy cechy spółki osobowej i kapitałowej. Składa się z co najmniej jednego wspólnika komplementariusza, który odpowiada za zobowiązania spółki bez ograniczeń, oraz wspólników komandytariuszy, których odpowiedzialność jest ograniczona do wysokości wniesionego wkładu. KG jest atrakcyjna dla przedsiębiorstw, które chcą połączyć zalety osobistej odpowiedzialności komplementariusza z ograniczoną odpowiedzialnością komandytariuszy.
Zalety:
• Komplementariusze mają pełną kontrolę nad zarządzaniem firmy.
• Inwestorzy mogą uczestniczyć w zyskach przedsiębiorstwa, ograniczając swoje ryzyko do wniesionego wkładu.
Wady:
• Rejestracja KG i spełnianie bieżących wymogów sprawozdawczych może być obciążająca dla mniejszych przedsiębiorstw.
Spółka GmbH & Co. KG
Spółka GmbH & Co. KG to specyficzna forma prawna przedsiębiorstwa w Niemczech, łącząca elementy spółki GmbH oraz spółki KG.
W strukturze GmbH & Co. KG, spółka GmbH pełni rolę komplementariusza, czyli wspólnika odpowiadającego za zobowiązania spółki bez ograniczeń, natomiast komandytariuszami są zwykle osoby fizyczne. Kluczową cechą jest to, że osoby fizyczne mogą uczestniczyć w przedsiębiorstwie, ograniczając swoje ryzyko do wniesionego wkładu.
Zalety:
• Największą zaletą jest ograniczenie osobistego ryzyka finansowego wspólników. Osoby fizyczne jako komandytariusze ryzykują tylko kapitałem, który zainwestowali.
• Ta forma prawna oferuje korzyści podatkowe, zwłaszcza w zakresie opodatkowania dochodów i możliwości odliczeń.
Wady:
• Prowadzenie GmbH & Co. KG wiąże się z większą złożonością administracyjną i księgową niż w przypadku prostszych form działalności.
• Wymagane jest założenie najpierw spółki GmbH, która będzie komplementariuszem.
UG (haftungsbeschränkt)
W niemieckim systemie prawnym występuje również spółka UG (haftungsbeschränkt) zwana również jako 1 euro GmbH. Jest ona spółką kapitałową, którą można przyrównać do spółki GmbH, a jej zasadniczą różnicą jest wysokość kapitału zakładowego, który wynosi min. 1 Euro. Spółka ta przewidziana jest dla przedsiębiorców, którzy w przyszłości chcieliby założyć GmbH, ale obecnie nie posiadają wystarczająco dużych środków finansowych, aby rozpocząć tę formę działalności. Można ją zatem przetestować w praktyce, aby sprawdzić, czy pomysł na biznes jest opłacalny.
1-Euro-GmbH ma niewątpliwie również wady. Jest ona np. prawnie zobowiązana do tworzenia rezerw. Mówiąc prościej, jedna czwarta rocznego zysku nie może zostać wypłacona wspólnikom. Wynika to z faktu, że przedsiębiorca ma zaoszczędzić kapitał zakładowy wymagany dla GmbH (w wysokości 25 000 EUR), aby pewnego dnia stać się GmbH.
Podsumowanie
Każda forma ma swoje zalety i wady, dlatego decyzja powinna być poprzedzona dogłębną analizą planowanej działalności. Warto, więc rozważyć konsultację z doradcą prawnym i podatkowym, aby wybrać optymalną formę działalności.
/>
Autor: r. pr.
Christian Kowalski
Rubicon Legal