Mam firmę remontową. Roboty zlecane przez klientów w części wykonuję u siebie w siedzibie. Po kontroli straży miejskiej wszczęto wobec mnie postępowanie karne o pozostawienie odpadów na chodniku i wylanie pozostałości farb/płynów do studzienki kanalizacyjnej. Zdarzenia te dokumentuje monitoring miejski. Czy grozi mi odpowiedzialność karna? Dodam, że na dziś odpady remontowe już usunąłem.

Mam firmę remontową. Roboty zlecane przez klientów w części wykonuję u siebie w siedzibie. Po kontroli straży miejskiej wszczęto wobec mnie postępowanie karne o pozostawienie odpadów na chodniku i wylanie pozostałości farb/płynów do studzienki kanalizacyjnej. Zdarzenia te dokumentuje monitoring miejski. Czy grozi mi odpowiedzialność karna? Dodam, że na dziś odpady remontowe już usunąłem.

Nie ma wątpliwości co do tego, że remont wiąże się z powstawaniem odpadów, zarówno stałych, jak i ciekłych. Nie oznacza to jednak, że przedsiębiorca może lekceważyć porządek prawny dotyczący postępowania z odpadami. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 4 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (dalej: u.u.c.p.g.) właściciele nieruchomości zapewniają utrzymanie czystości i porządku przez uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z dróg dla pieszych położonych wzdłuż nieruchomości, przy czym za taką drogę uznaje się wydzieloną część drogi publicznej przeznaczoną do ruchu pieszych położoną bezpośrednio przy granicy nieruchomości. Adresatem wspomnianych przepisów są w równej mierze osoby fizyczne, jak i przedsiębiorcy wykonujący działalność gospodarczą. Przy czym właściciel nieruchomości nie jest obowiązany do uprzątnięcia drogi dla pieszych, na której jest dopuszczony płatny postój lub parkowanie pojazdów samochodowych.

WAŻNE Uprzątnięcie odpadów z chodnika po wszczęciu postępowania karnego może spowodować obniżenie kary grzywny, lecz zasadniczo nie uchyli odpowiedzialności za naruszenie przepisów .

Naruszenie ww. regulacji jest penalizowane na płaszczyźnie dwóch odrębnych aktów prawnych. W przypadku zaniechania uprzątnięcia odpadów remontowych można mówić, że wypełnia to znamiona czynu z art. 10 ust. 2 ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Z jego treści wynika bowiem, że kto nie wykonuje obowiązków wymienionych w art. 5 ust. 1 lub 1a, podlega karze grzywny. Z kolei w przypadku wylania nieczystości pozostałych po remoncie do studzienki kanalizacyjnej można mówić, że takie działanie wypełnia znamiona czynu z art. 75 par. 1 kodeksu wykroczeń (dalej: k.w.). Z tego przepisu wynika bowiem, że kto bez zachowania należytej ostrożności wystawia lub wywiesza ciężkie przedmioty albo nimi rzuca, wylewa płyny, wyrzuca nieczystości albo doprowadza do wypadania takich przedmiotów lub wylewania się płynów, podlega karze grzywny do 500 zł albo karze nagany.

W kontekście sytuacji opisanej przez czytelnika warto zwrócić uwagę na wyrok Sądu Rejonowego w Jeleniej Górze z 27 stycznia 2020 r. (sygn. akt II W 1081/19). Rozpatrywana przez sąd sprawa również dotyczyła odpowiedzialności wykonującego remont z naruszeniem ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz art. 75 par. 1 k.w. Sąd stwierdził, że obwiniona zaniechała uprzątnięcia odpadów po remoncie, a tym samym doszło do wykroczenia. Przy czym nie było to jedyne jej wykroczenie, gdyż także wylewała do kanalizacji burzowej powstałe podczas prac remontowych płyny.

Sąd podkreślił, że „wylewając niedozwoloną substancję do studzienki, obwiniona naraziła na zanieczyszczenie naturalne zbiorniki, do których trafia woda odprowadzana z tej kanalizacji. Po to właśnie na terenach zurbanizowanych tworzy się kanalizację burzową i zwykłą, aby ścieki trafiały do oczyszczalni ścieków, a wody opadowe i roztopowe do naturalnych zbiorników. Niedopuszczalne jest zanieczyszczanie tych wód poprzez wprowadzanie do kanalizacji burzowej cieczy związanych z działalnością człowieka”. Warto także dodać, że wspomnianej odpowiedzialności nie uchyliła okoliczność uprzątnięcia odpadów – po kontroli strażników miejskich. Finalnie sąd wymierzył sprawcy wykroczeń grzywnę na kwotę 300 zł. Trzeba tu jednak podkreślić, że wymiar grzywny jest kwestią oceny konkretnego stanu faktycznego. W innym stanie faktycznym sprawca może zostać bowiem oceniony przez sąd odmiennie.

Odnosząc ten wyrok do sytuacji opisanej przez czytelnika, trzeba wskazać, że przedsiębiorcy grozi realna odpowiedzialność w trybie wykroczeniowym za oba naruszenia, czyli zarówno za brak uprzątnięcia odpadów z działalności, jak i za wylanie cieczy/płynów powstałych w wyniku działalności gospodarczej do studzienki kanalizacyjnej. Obie te czynności są traktowane w kategorii wykroczeń zagrożonych karą grzywny. Uprzątnięcie odpadów może ewentualnie wpłynąć na niższą karę grzywny, lecz zasadniczo nie uchyli odpowiedzialności. ©℗